İkizdere'de bilirkişi raporu çıkalı 107 gün oldu: "Defol Cengiz"

* Fotoğraflar: Avukat Yakup Ş. Okumuşoğlu / Twitter

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Rize İkizdere’deki İşkencedere Vadisi’nde Cengiz İnşaat’ın İyidere lojistik liman projesi için kurulmak istenen taş ocağına karşı bölge halkının yürütmenin durdurulması ve projenin iptali talebiyle açtığı davada bilirkişi heyetinin raporu çıkalı tam 107 gün oldu.

Bilirkişiler taşocağı için verilen “Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) gerekli değildir” kararının teknik olarak yeterli ve uygun olmadığını belirtmesine rağmen Rize İdare Mahkemesi 107 gündür karar vermedi. Bu arada Cengiz Holding, 21 Nisan 2021’de başladığı yıkım faaliyetlerini sürdürdü ve hala devam ediyor.

Mahkemenin henüz karar vermemesini protesto eden doğa ve yaşam savunucuları ile projeye karşı 283 gündür mücadele edenler ise sosyal medyada “Defol Cengiz” hashtagiyle kampanya yürütüyor. 

Raporun İkizdere’nin lehine olduğunu hatırlatan kullanıcılar, mahkemenin doğa katliamına göz yumduğunu savunuyor.

Sosyal medyadaki paylaşımlardan bazıları şöyle:

#İkizdere Eskencidere'de 287 gündür doğa katliamı yapılıyor. Mahkeme ve devlet yetkilileri bu talanı görmezden geliyor.
Bilirkişi raporuna rağmen hala durdurma kararı vermeyen mahkeme kime hizmet ediyor? #DefolCengiz vadilerimizden, doğamızdan, yaşamımızdan, pic.twitter.com/5eMQUcZ0Iy

— Karadeniz İsyandadır / #İstanbulSözleşmesiYaşatır (@karadenizisyan) January 27, 2022

Bilirkişi İkizdere’de taş ocağı olmaz diyeli 106 gün oldu
Mahkeme bekliyor, İkizdere yok ediliyor

Cengiz Holding Halilağa Bakır/Altın Madeni projesi için Kazdağları'nda 3,5 milyon ağaç kesmeyi planlıyor

İkizdere'den Kazdağları'na doğa ve yaşam savunucuları diyor ki #DefolCengiz pic.twitter.com/TDNoyj6Hsd

— Salda Gölü Koruma Derneği (@SaldaDernek) January 27, 2022

3.5 milyon ağaç ve içinde yaşayan tüm canlıları yok etmek isteyen her kim olursa olsun karşısında biz doğa ve yaşam savunucularını görecektir.#DefolCengiz pic.twitter.com/GYndwW4UwU

— Her Yer Kazdağları #KazdağlarıHepimizin (@heryerkazdaglar) January 27, 2022

İkizdere'den Artvin'e, Artvin'den Kazdağları'na rant için doğayı talan ettiğin yeter!
Ormanımızdan, toprağımızdan, suyumuzdan, yaşam alanlarımızdan elini çek ve #DefolCengiz pic.twitter.com/uNqKujG6PD

— Yeşil Yaşam İnisiyatifi (@YYinisiyatifi) January 27, 2022

İkizdere'de yapılmak istenen taş ocağı, " ÇED gerekli değildir kararının teknik olarak yeterli ve uygun olmadığı" bilirkişi görüşüne rağmen hâlâ yürütmeyi durdurma kararı vermeyen mahkeme eskenci dere vadisinin katledilmesine göz yumuyor.#DefolCengiz pic.twitter.com/n7BPeaxd4A

— Her Yer Kazdağları #KazdağlarıHepimizin (@heryerkazdaglar) January 27, 2022

Mahkeme görevini yerine getirmedi ve ranta, doğa talanına dur demedi!

" ÇED gerekli değildir kararının teknik olarak yeterli ve uygun olmadığı" bilirkişi görüşüne rağmen İkizdere’de, taş ocağı ısrarı!

Sermayeniz bastın! #DefolCengiz pic.twitter.com/qlrPDmKIBW

— Kuzey Ormanları Savunması (@kuzeyormanlari) January 27, 2022

Bilirkişi İkizdere'de taş ocağı olmaz diyeli 106 gün oldu. Mahkeme bekliyor, Cengiz İkizdere'yi yok ediyor.
Ormanlarımızdan #DefolCengiz pic.twitter.com/qpJS3tJvK5

— İkizdere Çevre Derneği (@ikizdere_icder) January 27, 2022

İkizdere'den Artvin'e, Kuzey Ormanları'ndan Kazdağları'na talanın ismi#DefolCengiz pic.twitter.com/pd25Ysma3Z

— Yenişehir Çevre Platformu (@YYecep) January 27, 2022

Taşeronunla beraber vadimizi perişan ettin. Cehenneme çevirdin. #DefolCengiz pic.twitter.com/6KMrWJSN7t

— Arhavi Doğa Koruma (@adokop08) January 27, 2022

Ne olmuştu?

Rize’nin İkizdere ilçesinde yapılacak olan lojistik liman inşaatında kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan taş ocağı için Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle, ilçedeki İskencedere Vadisi’nde acele kamulaştırma kararı alındı.

Bunun üzerine köylüler harekete geçerek, vadinin girişine çadır kurup nöbet tutmaya başlarken, alınan kararı da yargıya taşıdı. Ancak inşaatı gerçekleştirecek olan Cengiz Holding çalışanları 21 Nisan’da vadiye girerek taş ocağı için yol açma çalışmalarına başladı.

Jandarma eşliğinde gelen şirket çalışanları, vadi girişine çadır kurup nöbet tutan vatandaşlardan çadırlarını kaldırmalarını istedi. Nöbet tutan vatandaşların tepkilerine rağmen çadırlar kaldırılırken, jandarma vadi girişine barikat kurdu. 

Kısa sürede iş makineleri çalışmaya başlarken, bölge halkı da vadiye akın etti. Vatandaşlar, vadide çalışma yapan firma yetkilerinin herhangi bir izinlerinin olmadığını, yapılan çalışmanın yasa dışı olduğunu söyledi. Direnen köylüler, eylemleriyle iş makinalarının alandan ayrılmasını sağladı.

TIKLAYIN - "Köylüler gözyaşları içinde ağaçların sökülmesini izliyor"

Kolluk kuvvetleri köylülere sokağa çıkma yasağına uymamaktan dolayı para cezası uyguladı. Köylüler cezalara rağmen direnmeye devam etti.  25 Nisan Pazar günü, yolları kesilen köylüler orman içlerinden iş makinalarının yanına geldi ve faaliyetin durmasını ve jandarmanın çekilmesini istedi.

Jandarma çekilmedi ve direnişin sürmesi üzerine köylülere biber gazı ile müdahale etti. Müdahale esnasında bazı kadınlar yaralandı, köylüler de gözaltına alındı. Aralarında İkizdere Dernekleri Federasyon Başkanı Ziya Yıldırım’ında olduğu köylüler daha sonra serbest bırakıldı. Köylülere 3 günlük sokağa çıkma kısıtlaması nedeniyle de para cezası kesildi.

Direnişe rağmen inşaat sürerken Cengiz İnşaat’ın 3 Mart'ta kapasite artışı talebiyle başvuru yaptığı ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 11. Bölge Müdürlüğü’nün, şirkete yeni bir taşocağı açması için izin verdiği ortaya çıktı. Bu sırada köylüler avukatları aracılığıyla projeyi yargıya taşıdı.

Bilirkişi ne dedi?

Davanın görüldüğü Rize İdare Mahkemesi bilirkişi keşfi yapılmasına karar verdi. Ekim ayında bölgede incelemeler yapan bilirkişiler hazırladığı raporu mahkemeye sundu. Raporda, şirketin sunduğu proje tanıtım dosyasının (PTD) eksik ve yetersiz olduğuna, madenin bölgenin ekosistemine zarar verileceğine dikkat çekildi. 

PTD’de bölgedeki orman varlığına ilişkin eksik bilgiler yer aldığını belirten bilirkişiler, dosyada yer almayan Kızılçam gibi 20’nin üzerinde yapraklı ağaç bulunduğunu ve oluşacak tahribatın yöre halkı açısından yaşam alanları yönüyle kabul edilemez olduğunu vurgulandı. Faaliyet sonrasında ise bölgenin ağaçlandırılması süreci ile ilgili yeterli bilgi olmadığı ifade edildi.

Bilirkişiler, arazinin eğimli olması erozyon riski taşıdığını ve bitki örtüsünün kaldırılması riski artırdığını belirtti. Ayrıca PTD’de, yer altı ve yer üstü sularına ilişkin bilgilerin bilimsel ve teknik anlamda eksik olduğu ifade edildi.

Doğal sit alanı

Cengiz Holding’in açmak istediği taş ocağı, doğal sit alanı olan İkizdere-İşkence Vadisi’nde yer alıyor.  Vadi, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “Termal ve Kış Turizmi Yeni Destinasyonu” olarak belirlenmiş durumda. Yörede bir yandan da Bakanlık tarafından “örnek yayla” modeli uygulanacak. 

Dolayısıyla bölge hem örnek yayla hem doğal sit alanı hem de turizm alanı olarak geçiyor. Ünlü Anzer ballarının yapıldığı Anzer Yaylası, Çamlık Mesiresi, Çağrankaya Yaylaları ve Ovit sınırları da İkizdere içinde yer alıyor.

İlçenin ekonomisi genel olarak tarıma dayalı. Başlıca tarım ürünleri çay ve patates ancak az miktarda kivi, mısır, armut ve fındık da yetiştiriliyor. Yaylacılık metoduyla sığır ve koyun beslenirken arıcılık da bölgedeki bir diğer geçim kaynağı.

• NOT: Dünyada koruma altında olan 200 vadiden biri olan ve Cengiz İnşaat tarafından taş ocağı için kullanılacak olan İkizdere Vadisi'nde altı adet Hidroelektrik Santrali çalışırken, iki taş ocağı da aktif olarak faaliyette.

(TP)