“Hükümeti Eleştiren de İnsanları Öldüren de ‘Terör’le Yaftalanıyor”

Avrupa Parlamentosu'nun (AP) yeni Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor, Türkiye'deki son gelişmeler, Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala’nın durumu, önceki raportör Kati Piri hakkındaki eleştiriler, Türkiye'de insan hakları, basın özgürlüğü, ifade özgürlüğü ile AP raporları hakkında değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye'de tek bir alanda değişiklik yapma imkanı olsa, bunun basın özgürlüğü olacağını söyleyen Amor, kilit konunun bu olduğu görüşünde.

Euronews Türkiye’den Sertaç Aktan’a konuşan Amor’un değerlendirmeleri özetle şöyle:

Kayyım atamaları

“Türkiye'de siyasetçilere mesajım hep şu oldu: HDP'yi ya da Kürt siyasetini kurumlarda kabul görmesini sağlayın. Bu kilit önemde bir konu.

“Biz de İspanya'da benzerini yaşadık. Siyasete girip mücadelesini bu alanda vermek isteyenlerle şiddete başvurmayı tercih edenler arasında bir ayrım gözetmek zorundasınız.

“HDP'nin önemi aldığı oy sayısında değil, önemi Türk demokrasisinin olgunluğunu gösterecek element olması.

“Belediye başkanlarının görevden alınması konusunda iki ciddi problem var; birincisi elbette seçilmişlerin görevden alınıyor olması ancak esas problem sonrasında yani yerlerine kayyım atanıyor olması. Bunun Avrupa'da anlaşılabilmesinin imkanı yok.

“Eğer bir belediye başkanını yargılama amacıyla görevden alıyorsanız bunu yapabilirsiniz, ama bunu yaparken başka politik görüşten başka bir partinin adamı olan seçilmemiş bir kayyımı getirip yerine koyamazsınız. Yerine gelecek kişi aynı partiden olmalıdır.”

Önceki raportör Kati Piri

“Kati Piri problemler yaşadı çünkü nasıl davranması gerekiyorsa öyle davrandı. Türkiye'de başta insan hakları konuları olmak üzere olan bitene dikkat çekti.

“Son yıllara baktığınızda Türkiye'de durumlar iyi değil. Kati meselelerin bir aktörü değildi sadece her şeyi olduğu gibi yansıttı. Dolayısıyla söylemem gerekir ki onun yapmış olduğu işleri tamamıyla onaylıyorum. Ben de aynı yolda ilerleyip objektif olmaya çalışacağım.

“Türkiye'deki yetkililerle konuştuğumda hep bana darbe girişimi gibi çok özel durumlar yaşandığını söylüyorlar. Tamam ama ne zaman normale dönülecek? Ne zaman bu darbe girişiminin oluşturduğu riskler bitmiş olacak? Çünkü insan haklarına saldırmak için daima bir gerekçe bulunur.”

Mülteciler

“Mülteciler Türkiye’de oldukları sürece yardım fonunu yeniden gözden geçirmeli ve yeniden değerlendirmeliyiz.

“Ne var ki, Türkiye'den bu konuda duyduklarımız biraz rahatsız edici. Önce hiçbir yardım gelmiyor dediler ardından 2 milyar birşey geliyor dediler, sonra ortaya çıktı ki AB 2,7 milyar euroyu göndermiş ve 4,6 milyar euroluk kısmında kontratı yapılmış. 'Verdiğiniz sözleri tutmadınız' deniyor, bu doğru değil.

“Şunu da belirtmekte fayda var ki; Birleşmiş Milletler'in ilgili kurumları Türkiye ile mültecilerin yeniden yerlerine yerleştirilmeleri konusunda işbirliği yapmaya karar verdi.

“AB'den gönderilen para hiçbir şekilde güvenli bölge denilen yere insanların yerleştirilmeleri için harcanmıyor elbette. Onların ihtiyaçları için veriyoruz ancak Suriye'de gerçekleştirilen istilayı hiçbir şekilde desteklemiyoruz. Bu bölgelere yerleşecek her Suriyeli bunu onurlu ve gönüllü bir şekilde yapıyor olmalı.”

AP’nin sertleşen Türkiye raporları

“Türkiye'de durumlar darbe girişiminden bu yana değişmedi. Türkiye iyiye gidiyor mu gitmiyor mu? Soru bu.

“Belediye başkanları, basın mensupları, genişletilmiş Gülen hareketi temizliği ile biri çok insan yargılanmaya devam ediyor ve görünüşe göre bu hiçbir zaman da bitmiyor.

“Bunların raporla değil Türkiye ile alakası var. Bırakın objektif olmayı Türk yetkililer ile empati kurmaya çalışıyorum ama sonuçta raporlar olanın aynası olabilir sadece.”

Türkiye-AB ilişkileri

“Türkiye’nin yeniden yüzünü Avrupa’ya ve Avrupa değerlerine çevireceğinden umudum var, çünkü bir takım şeyler oluyor Türkiye'de. İstanbul ve Ankara'da ne olduğunu biliyoruz.

“Bu gelişmeler Türkiye'de politik oyunda yeni sahaların açıldığına işaret ediyor.”

İnsan hakları

“İnsan hakları ve hukukun üstünlüğünde bir ilerleme yok. Kağıt üzerinde bazı değişiklikler yapılsa bile uygulamada değişen bir şey olmuyor.

“Örneğin 'terör' yaftasının genişliği gerçek sorunları örtmekte kullanılıyor. Vatandaşlarının sorunları ile ilgilenen bir belediye başkanı, hükümeti eleştiren öğrenciler ve akademisyenleri, Gülen'in Endonezya'daki okulunda bir öğretmeni, Suriye harekatını eleştiren bir gazeteciyi ve aynı zamanda havan topu atıp insanları öldüren birini hep birlikte bu yafta ile anabiliyorsanız böyle bir 'terörizm' yelpazesi insan hakları ve hukukun üstünlüğü noktasında zorlanır.

“Hatırladığım kadarıyla Fransa'da yanlışlıkla bir Türk muhabirin gözünün yaralanmasına neden olan polisler için bile 'terörizm' ifadesi kullanıldı. İyi peki madem Fransız polisler de terörist olsun, e yani herkes mi terörist? Eğer bunu her şey ve herkes için kullanırsanız işin sonunda hiçbir şey ve hiç kimse terörist değildir. Bu kelimenin siyasi olarak kullanılmasını bile anlayabilirim ama yargının buna ilişkin değerlendirmelerini anlamak gerçekten güç.”

Demirtaş

“Demirtaş'ı daha yeni hapishanede ziyaret ettim. Kendisinin sağlık sorunları ile ilgili büyük endişe duydum. Ona uygulanan bu prosedürler zincirinin onu hapiste tutmak için bir araç olduğu söylenebilir.”

Kavala

“Kavala konusuna gelince; yani gerçekten Türkiye'de Gezi protestolarının hükümeti devirme girişimi olduğunu düşünen kimse var mı? Buna gerçekten inanan var mı?

“Gezi'de ne olduğunu ben gayet iyi biliyorum, Gezi bir protestoydu. Tek bir nedenle başlayan daha sonra daha genel bir demokrasi talebi protestosuydu.

“Bunu bir darbe ile kıyaslamak..! İşte bunlar yüzünden Türk yetkililerin yasalarında yaptıkları dekoratif değişiklikler burada Avrupa'da bir işe yaramıyor.”

(EKN)