Hapishanede Ceza İçinde Ceza

Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İstanbul Şubesi Cezaevi İzleme Komisyonu'nun cezaevlerindeki durumu incelediği Ocak 2012 Raporu'na göre, tutuklu ve hükümlüler başta yaşam hakkı olmak üzere barınma ve sağlık haklarını kullanmada büyük zorluklar yaşıyorlar.

En temel ihtiyaçlara bile ulaşmakta güçlük çeken tutuklu ve hükümlüler sık sık kötü muameleye uğradıklarını ifade ediyor. Şikayet dilekçeleri ya yetkililere iletilmiyor ya reddediliyor.

Ayrıca, yakınlarıyla telefon ve görüşten ibaret olan iletişim hakları kısıtlanıyor, aldıkları disiplin cezaları nedeniyle tahliyeleri gecikiyor.

Rapora göre, hapishanelerde en sık görülen hak ihlalleri şöyle: Sıcak su haftada sadece birkaç saat veriliyor, doktora gittiklerinde muayene sırasında jandarma odadan çıkmıyor, kelepçeleri açılmıyor, hastaneye sevk edilmeleri de uzun süre bekledikten sonra gerçekleşiyor.

Ayrıca, yemeklerin ve ısıtmanın kötülüğü, kışın kaloriferlerin yanmaması, yaz aylarında havalandırmanın yetersiz olması gibi barınma sorunları da raporda yer alıyor.

25 sayfalık rapor, 30 avukatın, Tekirdağ 1 ve 2 No'lu F tipi hapishaneleri, Kocaeli 1 ve 2 No'lu F tipi hapishaneleri, Edirne F Tipi hapishanesi, Bakırköy Kadın Kapalı Hapishanesi ile Maltepe Hapishanesi'nde tutuklu ve hükümlülerle yaptığı görüşmelerle hazırlandı.

3- 15 Ocak tarihlerindeki görüşmelerle hazırlanan rapor için 100'e yakın tutuklu ve hükümlü ile görüşüldü. İşte raporda yer alan hak ihlallerinden bazı örnekler:

Edirne F Tipi Cezaevi

R. Ç.: Hastaneye muayene için götürüldüğümde asker de muayeneye giriyor, doktorlar kelepçeyi çıkarttırmıyorlar, biz de bu şekilde muayeneyi kabul etmediğimizden muayene olamıyoruz.

S. A.: bulunduğumuz hücreye girip ortada bir neden yokken bizi darp ettiler, sonrasında memura yakışıksız davranıştan hücre cezası verildi.

Tekirdağ 1 No'lu F Tipi Cezaevi

S. A.: Epilepsi hastasıyım, ayrıca yüksek/ağı tansiyonum var. Sürekli ilaç alıyorum. Hastalığımın kimi dönemlerinde doktor müdahalesine ihtiyaç duyuyorum ancak gece revirde doktor bulunmuyor.  Bu nedenle ciddi nöbetler yaşadım.

E. M.: Beynimde ve böbreğimde ciddi rahatsızlıklar var. Kronik böbrek yetmezliğim var. Hapishanede kaldığım süre içinde vücudunda şişmeler oldu. Böbrek ve idrar yollarımda sürekli ve şiddetli sancı var. Kansızlığa bağlı halsizlik ve üşüme yaşıyorum.

H. T. A.: Kronik bronşit, menüsküs, farenjit ve mide rahatsızlıklarım var. Hapishanedekilerin çoğunda farenjit, kas ve iskelet problemleri var. Yemekler kötü olduğu için bağırsak problemi çok yaygın.

A.A.D.: Aralık ayında Tekirdağ Devlet Hastanesi'ne sevk aldım. Beni muayene eden doktorun ısrarı ile kelepçeleri çıkardılar. Yoksa çıkarmaya niyetleri yoktu. Doktor odadan da çıkmalarını söyledi. Ancak jandarma "Bunlar tehlikeli sana saldırırsa, kaçarsa tüm sorumluluk sana ait. Biz karışmayız" gibi tehdit edici cümleler kullandı. Bunun üzerine doktor odada kalmaları konusunda rıza gösterdi.

A.D.: Hücre çok soğuk. Doğalgaza geçtiler ama tasarruf için yakmıyorlar. Sıcak su verilmiyor. Verildiği zaman da hücreye ulaşmıyor.

S.Ç.: Kişisel temizliğimizi yapamıyoruz, burada iki hafta da bir sıcak su verilir, o da düzensiz. Bazen tüm arkadaşlarımızın yıkanacak kadar süresi bile olmuyor çünkü sıcak su kesiliyor.

A. D.: Girişte üst araması sırasında çırılçıplak soyunmam gerektiği söylendi, karşı çıkınca darp edildim. Elbiselerim yırtıldı.

D.K.:Hakkımda açılan disiplin soruşturmasına ifade vermeye gittiğimde, cezaevi müdürü Haydar Ali Ak savunmanın verilmesini engelleyerek beni  süngerli hücreye götürülmesi talimatını verdi. Hücrenin önünde soyundurulduktan sonra süngerli hücreye atıldım, hücrede 15-20 gardiyanın saldırısına uğradım.

Tekirdağ 2 No'lu F Tipi Cezaevi

A.H.B.:Hapishane uzak olduğu için ailem sadece açık görüşlere geliyordu. Açık görüş öncesinde çırılçıplak arama yapıldığı için artık gelmek istemiyorlar.

A.H.B.: Aile hekimliği uygulamasından dolayı doktora geç çıkarılıyoruz. Doktor yeterince ilgilenmiyor. Doğru dürüst muayene bile etmiyor, geçiştiriyor.

Kocaeli 2 No'lu F Tipi Cezaevi

S.A.: Burada bulunan hemen herkesin disiplin cezası var.  Bir kez disiplin cezası aldığımda üç ay açık görüş cezası da alıyorum. Slogan attığımız için disiplin cezası veriyorlar. Bazen de türkü söylediğimiz için. "Gereksiz yere gürültü yaptığımızı" söylüyorlar.

H. K.: Kelepçe ile muayene doktorun keyfiyetine kalmış durumda. Doktor kelepçenin çıkarılmasını isterse kelepçe çıkarılıyor, istemezse çıkarılmıyor. Kelepçe ile muayene olmayı reddettiğimiz için muayene olamadan dönüyoruz. Muayene sırasında jandarmanın odada bulunması durumunda da muayene olmuyoruz.

Maltepe Cezaevi

A.T.: İdare ekonomik durumu iyi olmayanlara mevsim koşullarına uygun giysi vermiyor. Televizyon izlerken 5 TL elektrik parası alınıyor.

Bakırköy Cezaevi:

H.A.: Dört kişilik mekanlarda 32 kişi kalıyoruz.  Havalandırmalar, kapasiteye göre küçük kalıyor. Kalabalık olmamızdan dolayı çabuk hastalanıyoruz. (AS)