Glifosat: Tüketen ve üretende kansere neden oluyor

Fotoğraf: Ayşegül Özbek - bianet

Muhtemel kanserojen olan ve hormonal sisteme zarar veren glifosat kullanımı sürüyor.

Uluslararası kuruluşlar tarafından zararlı olduğu kabul edilmesine ve alternatif pek çok yöntem ve tekniği olmasına rağmen glifosat, endüstriyel tarımda en çok kullanılan tarım zehiri (pestisit) etken maddelerinden biri.

Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, yabancı otlara karşı kullanılan glifosat için Uluslararası Kanser Araştırmaları Kurumu'nun 2015'te "muhtemel kanserojen" uyarısında bulunduğunu hatırlattı.

Ayrıca Uluslararası Pestisit Eylem Ağı (PAN International), glifosatın hormonal sistem bozucu olduğuna dikkat çekiyor. Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında veya deriye nüfuz ettiğinde hormonal sistemin işleyişinde bozulmalar meydana getiren maddeler için "hormonal sistem bozucu" tanımı kullanılıyor.

Pestisitler, doğurdukları zararlar nedeniyle uzun süre silinmeyecek izler bırakıyor ve gıda güvenliğimizi tehdit ediyor; insanların sinir ve hormonal sistemlerine zarar veriyor, pek çok kanser türüne, kısırlığa neden oluyor, çocuklarda gelişim bozukluklarına yol açıyor, arılara ve diğer canlılara verdiği zararla biyoçeşitlilik kaybına sebep oluyor, ekosistemi tahrip ediyor; suyumuzu ve havamızı zehirliyor.

Çiftçiler, işçiler ve çocukları etkileniyor

Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği'nin öncülüğünde bir araya gelen Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı tarafından hazırlanan "En Tehlikeli Pestisitler" raporuna göre glifosat, sadece tüketiciler için değil, üreticiler açısından da ciddi sağlık sorunlarına neden oluyor. Rapora göre glifosat, çiftçilerde, tarım işçilerinde ve onların çocuklarında kanser riskini artıran pestisitler arasında yer alıyor.

Söz konusu rapor, glifosatın da dahil olduğu herbisitlerin (ot öldürücü tarım zehirleri) çocuklarda kanser, doğum kusurları, bağışıklık sistemi bozuklukları ve astıma neden olabileceği gibi, beyin ve sinir sistemine, üreme ve gelişim sistemlerine zarar verebildiği belirtiliyor.

Türkiye'de 2018'de 8 bin ton glifosat kullanıldı 

Glifosat kullanımının giderek arttığı tahmin ediliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın en son pestisit kullanım verilerini paylaştığı 2013'te, glifosat kullanımının 4 bin 500 ton'du. Gıda Mühendisi Bülent Şık'ın araştırmaları sonucunda yaptığı tahminlere göre bu rakam 2018'de yaklaşık 8 bin tona yükseldi.

Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, Kasım 2019'da başlattığı imza kampanyası ile aralarında glifosatın da bulunduğu, Türkiye'de kullanılan ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından "son derece tehlikeli", "yüksek seviyede tehlikeli" ve "muhtemel kanserojen" olarak belirlenen 13 tarım zehrinin yasaklanmasını talep etti.

Kampanyanın kısa zamanda kamuoyu ve karar vericilerin gündemine oturmasının ardından Tarım ve Orman Bakanlığı, aralarında kampanyada geçen 4 tarım zehirinin de bulunduğu 16 pestisit etken maddesi için yasaklama kararı aldı. Ama yasaklananlar arasında glifosat bulunmuyor. (AÖ)