Evrensel'in Okur Dayanışması Reklam Ambargosuna Gerekçe Sayıldı

Fotoğraf: bianet

Basın İlan Kurumu (BİK) Evrensel’in ilan ve reklam kesme cezasına yaptığı itirazı reddetti. Evrensel okurlarının toplu şekilde gazete almasını suç sayan BİK, gazetenin asgari fiili satış şartını gerçekleştiremediğini iddia etti.

Geçtiğimiz aylarda BİK; Evrensel, BirGün ve Cumhuriyet gazetelerine resmi ilan ambargosu getirmişti.

TIKLAYIN - Basın İlan Kurumu Bir Sansür Kurulu mu?

İki farklı haber için toplamda 25 günlük ilan kesme cezası verilen Evrensel cezaya itiraz etti. Evrensel’in itirazını reddeden BİK, ayrıca gazete okurlarının birden fazla gazete alması ceza sebebi saydı. 

28 Kasım 2019’da Adana, Ankara, Diyarbakır, İstanbul, İzmir ve Kocaeli’deki bayilerde incelemelerde bulunan BİK, daha sonra bir rapor düzenleyerek Evrensel'in, "Son noktalı bayilerde satışların makul ve kabul edilebilir gerekçelerle birden fazla yapılan satışlar istisna olmak üzere fiilen ve birer birer yapılmış olması” hükmüne aykırılık teşkil ettiğini, okuyucuların “birden fazla gazete aldığını” belirlediğini aktardı.

Avcı: BİK hem şikayetçi, hem mağdur

Gazetenin Avukatı Devrim Avcı Basın İlan Kurumu’nun görevinin yönetmelikle resmi ilanları ve reklamları dağıtmak olarak belirlendiğini ancak kurumun bunu Evrensel, BirGün, Cumhuriyet gibi gazeteleri bastırmak için kullandığını belirterek şöyle konuştu:

“Basın İlan Kurumu kendi kendine resen şikayetçi oluyor, kendi kendine araştırma yapıyor ve cezasını yine kendisi veriyor. İlan kesiyor, reklam durduruyor. BİK hem şikayetçi, hem mağdur, hem savcı, hem hakim, hem de polis rolü oynuyor. Böyle bir durum hukuk devletinde kabul edilemez.

Basın İlan Kurumu'nun Diyarbakır’a, İzmir’e, Kocaeli’ye gidip bir kişinin kaç tane gazete alabileceğine karar vermesinin, Evrensel'in “Bir oku, bir okut” kampanyasını engelleme çalışması olduğunu söyleyen Devrim Avcı, BİK’in “Gazeteyi, gazete çalışanları alıyor” şeklindeki kararını “Her okuru çalışan gibi mi görüyorsunuz? Çalışan olması için sigortayla beraber bir sürü prosedür lazım. Ama siz hiçbiri olmadığı halde Evrensel alan herkese, bu gazetenin çalışanı olarak bakıyorsunuz. Ön yargılı bir tutum var” diyerek yorumladı. 

Resmi ilanlar tamamen kesilecek

Basın İlan Kurumu ayrıca kararında “Durma kararı kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren altı ay içinde yayınlama hakkı yeniden devam edemeyen gazetelerin, … resmi ilan ve reklam yayınlama hakkı sona erer.” maddesini de hatırlattı.

Evrensele ilk resmi ilan ve reklam kesme cezası 18 Eylül 2019’da verilmişti. 2 Ekim’de karara itiraz eden Evensel’e 10 Ekim’de itiraza ret cevabı geldi.

Evrensel, 14 Ekim’de bu sürecin yeniden değerlendirilmesi için “yeniden denetim” istedi ve 4 Kasım’da yeniden denetim ücretini ödedi.

19 Aralık’ta hâlâ yeniden denetim yapılmaması sebebiyle dilekçe vermesinin ardından 14 Ocak 2020’de toplu alımlarla ilgili rapor Evrensel’e ulaştırıldı.

Kurum “Resmi İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Süreli Yayınlar Yönetmeliğinin yayınlama hakkının durması başlıklı 19. maddesi uyarınca gazetenin ihlalinin devam etmesi sebebiyle resmi ilan yayınlama hakkının durdurulmasının devamına” karar verdi. Yaklaşık 4 aydır cezalı durumda gösterilen Evrensel, Basın İlan Kurumu’nun resmi ilan hakkını sona erdirmesine iki ay kaldı. Mart ayına kadar “Resmi ilan durdurma cezası” sona ermezse Evrensel, resmi ilan alamayan gazete statüsüne girecek. (HA)