Amasra’da termik santrale karşı direnenler kazandı

Fotoğraf: Bartın Platformu

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Bartın'ın Amasra ilçesinde yapılmak istenen ve ekolojik yaşama büyük zararlar verecek olan Hema Termik Santrali'ne karşı direnen bölge halkı hukuk mücadelesini kazandı.

Danıştay 6. Dairesi, Mimarlar Odası Ankara Şubesi'nin açtığı dava sonucunda Hema Termik santrali yapılması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 27 Ekim 2016 tarihinde onaylanan Zonguldak-Bartın-Karabük Planlama Bölgesi 1/100 bin ölçekli Çevre Düzeni Planı'nda yapılan değişikliği iptal etti.

TIKLAYIN - Bartın'da 10 Bin Kişi Çevre Düzeni Planına İtiraz Etti

TIKLAYIN - 2019 Kişinin Açtığı Amasra Davası'nda "Sen de Gel" Çağrısı

TIKLAYIN - Amasra'da Termik Santral İnadına Karşı Mücadele

Termik santrale karşı Türkiye'nin en soluklu çevre mücadelelerinden birini veren Bartın Platformu, Danıştay'ın kararıyla elde ettikleri kazanımı Twitter hesabından şöyle duyurdu:

"Müjdeler olsun. Yıllardır sürdürdüğümümüz Termiksiz yaşam mücadelesi zaferle sonuçlandı. Amasra'da termik santral haritadan silindi."

Bartın Platformu, yarın (Cumartesi) saat 12.00'de Amasra Kültür Park'ta kararı kutlayacaklarını duyurdu.

Müjdeler olsun. Yıllardır sürdürdüğümümüz Termiksiz yaşam mücadelesi zaferle sonuçlandı. Amasra'da termik santral haritadan silindi. Danıştay 6. Dairesi 1/100 binlik ÇDP planına termik santrali işleyen değişikliği iptal etti. Cumartesi 12.00 de Amasra'da kutlatacağız. Bekliyoruz.

— Bartın Platformu (@bartinplatformu) November 18, 2021

"Karar haklı mücadelenin göstergesi"

Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, Danıştay'ın kararının Bartın halkının ve Bartın Platformu'nun haklı mücadelesinin göstergesi olduğunu söyledi:

"Amasra tarihi ile arkeolojisi ve doğal tüm varlıkları ile halkındır, halkın kalacaktır. Mahkeme Hattat Holding istedi diye Çevre Düzeni planı değiştirilemeyeceğini de gözler önüne sermiştir. Söz konusu plan değişikliğini iptal etmiştir. Bu ülkenin toprakları sermayeye değil, halka aittir."

"Plan değişikliği hukuka ve kamu yararına aykırı"

Danıştay'ın, plan değişikliğinin hukuka, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına aykırı olduğunu net bir şekilde ortaya koyduğunu ifade eden Candan, mahkemenin gerekçesinde yer verdiği şu ifadelere dikkat çekti:

"Çevre düzeni planı değişikliği ile çevre düzeni planının bir bölgesinde doğal orman alanı kaldırılarak termik santral alanının önerildiği ve burada bu kullanımla ilişkili olarak liman yapılmasının öngörüldüğü, bu yönde bir plan değişikliğinin plan değişikliği öncesinde planlama bölgesinin bütünü için hazırlanmış olan planın açıklama raporunda verilen ve mevzuat gereği de bir çevre düzeni planında olması beklenen ekolojik duyarlılık, çevresel koruma, orman alanlarının bütünlüğünün sağlanması gibi ilkelerle bağdaşmadığı görülmektedir.

"İnşa edilmesi halinde Hema Santrali – Kalker Ocakları ve Kül Depolama Sahasının da benzer şekilde Bartın Çayı için baskı unsuru ve tehdit oluşturacağı, bu baskı unsurlarının ve tehditlerin de doğal çevre üzerinde etkilerinin olacağı, Bartın Çayı Alt Havzası'nda arazi kullanımının yoğunlukla orman ve yarı doğal alanlar ve tarımsal alanlardan oluştuğu, dolayısıyla önerilen termik santral kullanımının Bartın Çayı Alt Havzası'ndaki arazi kullanımları ile uyumlu olmadığı açıktır.

"Dava konusu termik santral ve ilgili kullanımların konumları ve su kaynaklarının konumlarına ilişkin dosyada mevcut hava fotoğraflarından da anlaşılacağı üzere su kaynaklarının santral ve depolama alanı gibi ilgili kullanım alanlarına oldukça yakın olduğu görülmektedir.

"Ayrıca, keşif esnasında davacı tarafından dosyaya sunulan haritada da görüleceği gibi kazı fazlası malzeme depolama sahasının bir bölümünün Kavşak Suyu Koruma alanı sınırları içerisinde yer aldığı, bu durumun su kaynakları açısından da bir tehdit unsuru olduğu anlaşılmaktadır.

"Söz konusu termik santral kullanım kararı ile kül depolama sahasının birbirinden ayrı düşünülemeyeceği, bir bütün halinde değerlendirilmesi gerektiği, kazı fazlası ve depolama alanının da ekolojik duyarlılık, çevresel koruma, orman alanlarının bütünlüğünün sağlanması gibi ilkelerle bağdaşmayan termik santral kullanım kararının öngörüldüğü bölgede yer almasının kaçınılmaz olduğu, bir diğer ifadeyle, bilirkişiler tarafından tehdit unsuru olarak değerlendirilen hususların dava konusu edilen 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı değişikliğiyle öngörülen termik santral kullanım kararının doğal bir sonucu olduğu görüldüğünden, bu yöndeki itirazlara itibar edilmemiştir." 

Ne olmuştu?

Bartın  Amasra'ya yapılmak istenen kömürlü termik santrale karşı halk 16 yıldır direniyor.

Küre Dağları Milli Parkı'nı kapsayan Amasra, 2023 Türkiye Turizm Stratejisi'nde eko-turizmin geliştirileceği bölgeler içinde yer alıyor. Cenevizlilerden kalma Amasra Kalesi Nisan 2014'te UNESCO Geçici Miras listesine girdi.

Amasra'nın Gömü ve Tarlaağzı Köyü'ne Hattat Holding 1320 megawatlık termik santral kurmak istiyor.

Hema Termik Santrali; yaklaşık 33 hektarlık termik santral alanı, 200 hektarlık kalker ve kırma eleme tesis alanları, 150 hektarlık kül ve alçı taşı depolama alanlarıyla, toplam 380 hektarlık doğal orman alanları üzerine kurulmak isteniyor.

Uzun yıllardır kentte termik santral kurmak isteyen şirket 2005'te santrale kömür sağlamak için rödovans sözleşmesi imzaldı.

2010 yılından beri halk, termik santralle ilgili yapılmak istenen 7 farklı ÇED halkın katılımı toplantısını yaptırmadı.

2014 yılında 180 bin nüfusa sahip Bartın'ın beşte biri, yani 42 bin kişi istediği dilekçeyi termik santral yapılmaması için bakanlığa itiraz dilekçesi vermişti.

Halk öte yandan Hema Termik Santrali'nin bir parçası olan lavvar (kömür hazırlama) tesisine karşı da mücadele ediyor. Bartın Platformu'nun açtığı dava sonucunda mahkeme iki kez tesisin "ÇED Gerekli Değildir" kararını iptal etmişti.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, termik santralin Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu kararını 10 Ekim 2016'da vermişti.

Daha önce 42 bin imzayla santrale itiraz dilekçesi veren Amasra halkı 2019 kişiyle dava açmıştı.

Aralık 2016'da da Bartın Platformu, 1/100 bin ve 1/25 bin ölçekli Çevre Düzeni Planlarında Amasra'da Hema Termik Santralinin yapılmasını kolaylaştıracak şekilde yapılan plan değişikliklerinin iptali için topladığı 10 bini aşkın dilekçe sunmuştu. (KÖ)