Almanya Zorunlu Askerliği Kaldırmıyor
Pazartesi günü ortak bir basın açıklaması yapan Başbakan Gerhard Schröder ile Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Joschka Fischer, silahlı kuvvetlere yönelik reformun yeni hükümet tarafından da devam ettirileceğini açıkladılar.
Orduda büyük miktarda tasarrufu öngören reformun profesyonel askerliği içermediği biliniyor.
Zorunlu askerlik karşıtları, şimdi yine Avrupa Birliği Adalet Divanı'nın konuyu ele alıp vereceği kararı bekliyorlar.
Zorunlu askerlik Anayasa'ya uygun
Bir süre önce Federal Anayasa Mahkemesi, zorunlu askerliğin anayasaya uygun olduğu yolunda bir karar almıştı.
Yüksek mahkeme, Postdam kentindeki bir mahkemenin zorunlu askerlik sisteminin anayasaya aykırı olduğu yolundaki kararını değerlendirmiş, bu konuda karar alma yetkisinin yasama ve yürütme organlarının alanına girdiğini açıklamıştı.
Postdam Mahkemesi de tartışmaların alevlenmesine yol açan kararını, yıllardır askerlik görevini ya da alternatif olan sivil hizmeti yerine getirmeyi reddeden bir Alman vatandaşının başvurusu üzerine almıştı.
Yüksek mahkeme böylece Alman hukuk sistemi içinde bu konuda son sözü söyleyerek konuyu hükümete devretmişti.
Avrupa Adalet Divanı'na
Oysa, bir başka Alman mahkemesi de son sözün Avrupa Hukuku çerçevesinde söylenmesi gerektiğine karar vermiş ve Avrupa Adalet Divanı'na başvurmuştu.
Askerlik yapmayı reddeden bir öğrencinin bu amaçla açtığı davaya bakan Stuttgart İdare Mahkemesi, sadece erkek vatandaşlar için geçerli olan zorunlu hizmetin, Avrupa Birliği içindeki en yüksek yargı organı olan Adalet Divanı'na gönderilmesi gerektiğini savunuyordu.
Kadınlara bando ve mızıka birlikleri
Adalet Divanı, daha önce bir genç kadının başvurusu üzerine, kadınların silah altına alınamayacağına dair Alman kanunlarının Avrupa Hukuku'na uygun olmadığına karar vermişti.
Avrupa Hukuku'nu üst hukuk olarak kabul eden Almanya da bu durumda gerekli yasal değişiklikleri yapmak zorunda kalmış ve böylece kadınlara Alman silahlı kuvvetlerinde her alanda profesyonel görev alma yolu açılmıştı. Almanya'da daha önce kadınlar ordunun sadece sıhhiye ve bando-mızıka birliklerinde görev alabiliyorlardı.
Avrupa Adalet Divanı'nın zorunlu askerliğin Avrupa Hukuku'yla çeliştiği yolunda bir karar alması olasılığı oldukça zayıf. Dolayısıyla zorunlu askerlik karşıtlarının amaçlarına ulaşmaları, yargının değil, yasama ve yürütmenin bu yönde karar almasına bağlı.
CDU-CSU zorunlu askerlikten yana
Almanya'da iktidardaki koalisyonun büyük ortağı Sosyal Demokrat Parti (SPD) ile ana muhalefet bloku Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) - Hıristiyan Sosyal Birlik (CSU) zorunlu askerliği savunurken, iktidarın küçük ortağı Yeşiller ile muhalefetteki Liberal Parti (FDP) profesyonel askerlikten yana. Kamuoyu araştırmaları da halk içinde profesyonel ordudan yana olanların ve sosyal demokratlar arasında bu fikre sıcak bakanların sayısının giderek arttığını gösteriyor.
Zorunlu askerlik karşıtları, 50 yıla yakın bir süredir "baş düşman" Varşova Paktı'na karşı, caydırma ve bir saldırı durumunda savunma görevini üstlenen Alman ordusunun temelini oluşturan zorunlu askerlik sisteminin artık eskidiğini ve günümüzün ihtiyaçlarını karşılayamadığını savunuyorlar.
"Üniformalı vatandaş" ile "demokratik toplum" ilişkisi
Ayrıca, genç erkeklerin böyle bir hizmete zorlanmasını antidemokratik bulanlar da var bu cephede. Alman ordusunun, ülke sınırları dışındaki görevleri gönderdiği birliklerin uzman profesyonel askerlerden oluşması gerektiğini savunan militaristler de.
Bu arada zorunlu askerlik sisteminden hareketle üretilen "halkın ordusu" ya da "üniformalı vatandaş" kavramlarıyla, demokratik toplum arasındaki "ilişki" de artık pek dile getirilmiyor.
Zorunlu askerlik karşıtları, batılı diğer müttefiklerin bu konuda attıkları adımlara, hazırlıklara da dikkat çekiyorlar. Gerçekten de şu anda NATO üyesi 18 ülkeden 8'inde zorunlu askerlik kaldırılmış durumda, ikisinde de önümüzdeki yıllarda profesyonel orduya geçilecek.
Zorunlu askerliğin geçerli olduğu NATO ülkeleri
NATO ülkelerindeki zorunlu askerlik durumu, ülke adı, asker sayısı ve zorunlu askerlik süreleri ile birlikte aşağıdadır:
Türkiye: 795.000 / 9-18 ay
Almanya: 332.800 / 10 ay
Polonya: 307.000 / 12 ay
Yunanistan: 178.000 / 18-21 ay
Çek Cumhuriyeti: 49.000 / 12 ay
Macaristan: 49.000 / 9 ay
Norveç: 31.000 / 6-12 ay
Danimarka: 25.000 / 4-12 ay
Zorunlu askerliği kaldırmayı planlayan NATO ülkeleri
İtalya: 374.000 / 10-12 ay
Portekiz: 70.000 / 4-12 ay
Zorunlu askerliğin kaldırıldığı NATO ülkeler
Amerika Birleşik Devletleri: 1.482.000
Fransa: 367.000
İngiltere: 219.000
İspanya: 134.000
Kanada: 59.000
Hollanda: 52.000
Belçika: 41.000
Lüksemburg: 1.000 (GK/NM)
Gazeteci. Frankfurt'ta yaşıyor.
