Almanya seçmen yaşını 16'ya indirmeyi tartışıyor

Fotoğraf: Almanya'da  seçme hakkı kampanyası yürüten gençler/kinderrechte-ins-grundgesetz.de

Almanya'da iktidardaki koalisyon hükümeti ortakları – merkez sol Sosyal Demokratlar (SPD), neoliberal Hür Demokratlar (FDP) ve çevreci Yeşiller- Almanya Çocukları Koruma Derneği ve Alman Çocuk Fonu'nun oy kullanma yaşının 14'e indirilmesi önerisi ölçüsünde radikal olmasa da seçme yaşının 16'ya indirilmesini destekliyor. 

Deutsche Welle'nin (DW) haberine göre, öğrenciler arasında seçmen yaşının düşürülmesi fikri genel kabul görüyor. kendisi 16 yaşındaki Berlinli öğrenci Raye Linjonom Nisayatou 14 yaşın çok genç olacağını düşünüyor ama "16 yaşında federal seçimlere katılmaya izin verilmesi[nin] oldukça cool" olacağını söylüyor. 

Şubat'ta 17 yaşında ilk kez yerel seçimlerde oy kullanma hakkı kazanan 17 yaşındaki lise öğrencisi Miro Limna Berlin bölgesindeki yerel yönetim meclisi üyelerini seçmişti. Bu düzeyde oy kullanmanın gerektirdiği kararları vermekte zorlanmadığını düşünüyor. "Yaşadığım yerde hangi değişikliklerin mümkün olduğunu hayal edebiliyorum" diyor. Ama "Federal seçimlerde her şey çok daha karmaşık."

Ayrıca, iki federal seçim arasındaki yasama döneminin de çok uzun olduğunu düşünüyor: "Benim fikrim uzun zaman önce değişebilirdi."

Çoğunluk karşı

Lim'in tutumu büyük ölçüde paylaşılıyor. Kamuoyu araştırma kuruluşu INSA'nın yakınlarda gerçekleştirdiği ankete katılanların yüzde 62'si 16 yaşından büyüklerin Federal Meclis seçimlerinde oy kullanmasını reddetmişlerdi. Bununla birlikte, yedi yıl önce yapılan benzer bir ankette, bu fikre karşı çıkanların katılımcıların oranı yüzde 80'lerdeydi. 

Bertelsmann Vakfı'ndan Sigrid Meinhold-Henschel, bu kuşkuculuğu anlaşılmaz buluyor. Ona göre, oy kullanma yaşını düşürmek, siyasete kayıtsızlıla başa çıkmak için iyi bir çare olabilir. 

Meinhold-Henschel DW'ye verdiği demeçte, "Birçok araştırma[nın], siyasal bilgi ve ilgi alanları açısından 16 yaşındakilerin 18 yaşındakilerden farklı olmadığını kanıtlı[adığını]" söylüyor. "Bu bakımdan, oy kullanma yaşının düşürülmemesi için makul bir gerekçe yok. Siyasi partiler ve seçimlerle erken yaşta ilişki kurmak iyidir. Demokrasimizi canlı ve sürdürülebilir kılıyor" diyor.

Politikacılar ne düşünüyor?

Siyasi partiler arasında bu konuda saflar oldukça belirgin. Üç koalisyon ortağı, SPD, FDP ve Yeşiller, sosyalist Sol Parti gibi, federal seçimler için oy kullanma yaşının düşürülmesini destekliyor.

Özellikle yaşlı seçmenler arasında güçlü olan merkez sağ Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ve Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) ile aşırı sağcı popülist Almanya İçin Alternatif (AfD) partileriyse reforma karşı çıkıyor.

Uzmanlar, seçme yeterliği yaşının düşürülmesiyle, bir sonraki seçimde yaklaşık 1,5 milyon kişinin daha oy sandıklarına gitmesine izin verileceğini söylüyor.

Almanya anayasasına göre oy verme yaşı 18. Anayasanın değiştirilmesi için, Federal Parlamento ve Almanya'nın 16 federal eyaletini ulusal düzeyde temsil eden parlamentonun üst meclis üyelerinin üçte ikisinin onayı gerekiyor. İktidardaki koalisyon partilerinin bunun için yeterli milletvekili yok. Muhalefetin desteğini alabilmeleri gerekiyor. 

FDP'nin gençlik kollarının liderliğini de yapmış olan partinin şimdiki genel başkan yardımcısı 41 yaşındaki Johannes Vogel, yirmi yıla yakın bir süredir oy kullanma yaşının 16'ya düşürülmesi için kampanya yürütüyor. 

Vogel, DW'ye verdiği demeçte, nüfusun giderek yaşlandığı bir çağda kuşaklar arası adaletin, oy kullanma yaşının erkene çekilmesini gerektirdiğini söylüyor. "Tabii ki, gelecek kuşakların bakış açılarının siyasete daha güçlü bir şekilde dahil edilmesi iyi olurdu" diyor. 

Muhafazakarların kaygıları

Muhafazakar muhalefet, 16 yaşındaki çocukların çoğunun daha hangi mesleği seçeceklerini veya ne okumak istediklerini bile henüz bilmediklerini söylüyor. Gençlerin gece yarısından sonra yüksek alkollü içecek almalarına veya gece kulüplerine girmelerine izin verilmediği bir yaşta, anne babaların çocukların oy tercihlerini güçlü bir şekilde etkileyebileceğini ileri sürüyorlar. 

CDU/CSU'nun Federal Meclis grubunun hukuk danışmanı Ansgar Heveling, DW'ye verdiği demeçte, "bir yandan gençlerin yalnızca 18 yaşını doldurduktan sonra sözleşmeleri imzalamalarına ve medeni hukuk önünde sorumlu tutulmalarına izin verilirken, öte yandan oy kullanma yaşının düşürülmesinin" çelişki olacağını savunuyor. 

Avrupa'da ve dünyada durum

Avrupa'da, 16 ve 17 yaşındakilerin yalnızca Malta, Yunanistan ve Avusturya'daki ulusal parlamento seçimlerinde oy kullanmalarına izin veriliyor. Dünyada da sadece birkaç ülke bu gençlerin oy kullanma kabinlerine girmelerine izin veriyor.

Almanya'da, 16 federal eyaletten altısı halen 16 yaşındakilerin eyalet seçimlerinde ve 11 eyalet de yerel yönetim seçimlerde oy kullanmalarına izin veriyor.

Haziran 2024'te yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerinde 16 yaşındaki Almanlar ilk kez oy kullanabilecek. İktidar partileri, Kasım'da  meclis çoğunluğunu kullanarak yasada değişiklik yaptı. Bunun için bir anayasa değişikliği, dolayısıyla üçte iki çoğunluk gerekmiyordu. 

Siyaset bilimci Meinhold-Henschel seçimler için farklı kurallar olmasını onaylamıyor. "Sandık başına erişim konusundaki mevzuat yamalı bohça gibi" diyor.  "Bu yüzden bir gence neden Avrupa Birliği seçimlerinde oy kullanmasının serbest ama Almanya federal seçimlerinde yasak  olduğunu açıklayabilmemiz gerekir."  

Berlinli öğrenci Raye Linjonom Nisayatou da DW'ye verdiği demeçte, durumu "oldukça kafa karıştırıcı bulduğunu" söyledi.

Oy kullanma yaşının düşürülüp düşürülmeyeceği konusunda süre giden belirsizliğe karşın uzun süredir oy kullanma yaşının düşürülmesi için kampanya yürüten FDP'li politikacı Vogel iyimserliğini koruyor. "Umuyorum ki, bu er ya da geç olacak" diyor. 

(AEK)