Almanya: "Çifte vatandaşlık" yasası Cuma günü geçiyor

Özellikle Almanya'da yaşayan 11 milyon "yabancı" çalışan ve mültecinin merakla bekledikleri "Vatandaşlık Yasasının Modernizasyonu" tasarısı, Cuma günü Bundestag'da ikinci ve üçüncü müzakereden geçecek.

Almanya'daki yasama prosedürlerine göre "okuma" olarak adlandırılan yasama görüşmeleri, üç evreden geçiyor. "Vatandaşlık Yasasının Modernizasyonu" tasarısının "ilk okuma"sı  1 Aralık'ta yapılmıştı. Muhalefetten gelen itirazlar ve koalisyon partileri arasında oluşan görüş farkları da değerlendirildikten sonra ikinci ve üçüncü "okumalar"ın yeni yılın ilk yarısında gerçekleşeceği haber verilmişti.

Almanya: Koalisyonda vatandaşlık mutabakatı

20 Aralık 2023

Görüşülmekte olan tasarı, Almanya vatandaşlığına geçen bir kişinin hangi ülkenin yurttaşı olduğuna bakılmaksızın önceki yurttaşlıklarını korumasına olanak veriyor. Yürürülükteki yasaysa "çifte vatandaşlık" hakkını bazı istisnaların ötesinde yalnızca AB üyesi ülke yurttaşlarına tanıyordu. 

Almanya yurttaşlığı için geldikleri ülkelerin yurttaşlığından çıkmaya zorlanmaları Almanya'da yaşayan ve çalışan "yabancılar"ın yurttaşlık için girişimde bulunmalarını engelliyordu. Yurttaşlık için gereken 8 yıllık ikamet koşulunu karşılamalarına rağmen henüz başvuruda bulunmamış 5 milyondan fazla göçmenin büyük bölümünü Türkiye Cumhuriyeti yurttaşları oluşturuyor. 

Yeni yasaysa, yurttaşlık başvurusu öncesinde Almanya'da ikamet süresini sekiz yıldan beş yıla düşürüyor. Yüksek entegrasyon sağlamış olan başvuru sahiplerininse yalnızca üç yıllık ikamet sonrasında Almanya yurttaşlığına geçmeleri mümkün olacak. 

Hamas-İsrail savaşı koalisyonda anlaşmazlık yarattı

2021'deki koalisyon ortağı Sosyal Demokratlar, Yeşiller ve Liberal Hür Demokratlar'ın ortaklaştıkları tasarının Bundestag'a getirilmesi gecikti. Ağustos'ta hükümetin Bundstag'a sevk ettiği tasarı 7 Ekim'de Hamas'ın İsrail'e karşı başlattığı saldırılar ve patlak veren savaşın ardından koalisyon partilerinin antisemitik suçlardan mahkum olanların yasadan yararlanmasını engelleyici hükümler getirecek değişiklikler getirme tartışmaları dolayısıyla ertelendi. 

Bundestag İçişleri Komitesi'nde geçtiğimiz yılın sonlarına doğru sağlanan anlaşmanın ardından "Trafik Lambası"  koalisyonu 80 sayfalık tasarıyı Cuma günü yeniden Bundestag gündemine getirecek.

Tartışma bekleniyor

Yasa tasarısını Bundestag'ta, çifte vatandaşlık başta olmak üzere "Vatandaşlık Yasasının Modernizasyonu"na esastan karşı çıkan Hristiyan Demokrat (CDU) muhalefetin getirdiği değişiklik tasarısının yaratacağı tartışma bekliyor.  

Azınlıktaki CDU'nun değişiklik tasarısının Sosyal Demokratlar(SPD), Yeşiller ve Hür Demokratlar (FDP) koalisyonunu durdurması beklenmiyor. Ancak CDU genel olarak "çifte vatandaşlık"ın kendisinin yarattığı entegrasyon sorunlarının göz ardı edildiğinde ısrarlı. 

CDU tasarının son iki yıldır çalışmakta olan ve emeklilik için yeterlilik sahibi olanlara doğal vatandaşlık hakkı tanımasına kısıt getirilmesini istiyor. Tasarıya göre, başvuru sahiplerinin son 24 ayın en az 20'sinde istihdam edilmiş olması gerekiyor. 

CDU ayrıca yurttaşlık başvurusunda bulunanların İsrail'in varlık hakkını açıkça kabul etmelerini ve sabıkaları olanların büyük bölümüne Almanya yurttaşlığı hakkı verilmemesini istiyor. 

Bununla birlikte CDU önerilerinin kabul görmesi beklenmiyor. 

Bundan sonra? 

Federal meclis, Bundestag'ın yasalaştırması halinde, yasa tasarısı Almanya'nın üst yasama organı eyaletler meclisi Bundesrat'ta görüşülecek. Muhalefetin Bundesrat'taki iskemle sayısı tasarıyı  engelleme şansı vermiyor. Bir formalite sayılsa da tasarı, Bundesrat'ın 2 Şubat ve 22 Mart'taki birleşimlerinde görüşülecek. 

Ardından Sosyal Demokrat Federal Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier tarafından imzalanacak. 

Yasanın yürülüğe girmesinin Nisan'a kadar sürebileceği öngörülüyor, Nisan'dan sonra yurttaşlık konuları yeni yasa kapsamında yürütülecek. 

(AEK)