“Akkuyu Nükleer pimi çekilmiş bir bomba, inşaatı durdurulmalı”

* Fotoğraf: Akkuyu Nükleer Güç Santrali. (Rosatom).

Maraş merkezli 6 Şubat depremlerinde resmî verilere göre şu ana dek 43 bin kişi hayatını kaybetti ve binlerce insan yaralandı.

Depremden sonra çevre kentlere yönelen göç dalgasından en çok etkilenen kentlerin başında Mersin geliyor; ancak bilim insanlarına göre Mersin de olası bir depremden en çok etkilenecek kentler arasında.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Mersin Milletvekili Alpay Antmen, Mersin'in afet bölgesi ilân edilmesi için bugün Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) kanun teklifi verdi.

Mersin'deki deprem tehdidini ve Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin (NGS) kurulumunun Mersin açısından tehlikelerini bianet'e değerlendiren Mersin Nükleer Karşıtı Platform (NKP) Sözcüsü Osman Koçak, Akkuyu NGS'nin depremde zarar görmediğine dair yüklenici firma Rosatom'un açıklamalarının da bilimsel zemini olmadığını belirtti.

Deprem analizleri boşa çıktı

Akkuyu NGS, Mersin ve çevresindeki kentler, hatta Türkiye'ye komşu ülkeler için nasıl bir tehdit teşkil ediyor?

Nükleer santrallerin özellikle depremsellik riski açısından büyük tehlike yarattığı açık. Biz sadece Akkuyu Nükleer Santral inşaatının derhal durdurulmasını değil, Sinop ve İğneada için düşünülen projelerin de iptalini istiyoruz. Çok değil, Mersin Akkuyu özelinde basın açıklaması düzenlediğimiz gün (20 Şubat) 6.4 büyüklüğünde Hatay'da bir deprem oldu ve bu deprem Mersin'de de hissedildi. Ki bu tahmin edilen bir depremdi.

Bilim insanları, Nurdağı'ndan Akdeniz kıyısına çok yakın bir hatta Suriye, Lübnan, İsrail, Filistin'e kadar uzanan Ölüdeniz Fayı üzerinde yeri ve zamanı tahmin edilemeyen şiddetli depremler gerçekleşeceğini öngörüyor. Ölüdeniz'in yanı sıra Kıbrıs'ın kuzeyinden de geçen bir fay hattı var. Sadece son üç yıl içinde Kıbrıs'ın batısında, 11 Ocak 2022'de Akkuyu'ya 160 km uzaklıkta 6,6 büyüklüğünde, 10 Haziran 2022'de Kıbrıs'ın doğusunda Magosa açıklarında 4,6 büyüklüğünde, 15 Nisan 2020'de Samandağ Kıbrıs arasında Ölü Deniz Fay Hattı paralelinde 4,8 büyüklüğünde depremler gerçekleşti.

Depremlerin doğurduğu tsunami tehlikesi ise Libya ve Mısır kıyılarına dek uzanıyor. Dolayısıyla nükleer santralin yer seçimi, zamanında yapılan depremsellik analizlerini boşa çıkarmış oluyor.

Rosatom'un açıklamaları

Yüklenici firma Rosatom'un konuya dair açıklamaları ile ilgili ne düşünüyorsunuz? Akkuyu NSG'nin depremlerden hiç hasar görmediğini ve sonrasında da bir sorun olmadığını açıkladılar.

Evet. Hiçbir bilimsel dayanağı olmadan 9 büyüklüğünde bir deprem 10 bin yılda bir olabilir dedi firma. Tsunami tehlikesi için de yine aynı süreyi verdiler. Hangi 10 bin yıl? Bunun bilimsel bir dayanağı var mı?

Rosatom'un 6 Şubat depremlerinin Akkuyu üzerinde olumsuz etkisi olmadığına ilişkin açıklaması tam anlamıyla temelsiz. Nükleer santrallerin ömürlerinin sonunda tasfiyeleri, ekonomik yükleri, enerji açısından gereksizlikleri, işletme hatalarından kaynaklanan kazaları nükleer santrallerin ortadan kaldırılmaları için ayrı ayrı yeterli nedenler zaten.

Mersin nasıl etkilendi peki depremlerden?

Medyaya çok yansımadı; fakat 6 Şubat'taki depremlerin neden olduğu küçük etkilenmeler var Mersin kıyılarında. Mersin'e 20-25 kilometre uzaklıkta denize eğilim gösteren bir bina bu nedenle tahliye edildi.

Bilim insanlarının açıklamaları ortada ve ne yazık ki acı bir şekilde tecrübe ettiğimize göre depremler sadece o merkezleri etkilemiyor. Yakınlarındaki 200-300 kilometre uzaklıktaki alanları da etkiliyor. Maraş depremlerinde Diyarbakır'da yıkılan binalar bunun bir örneği.

Sadece Türkiye değil, olası bir Kıbrıs depreminden de Akkuyu NSG'nin ve dolayısıyla Mersin'in etkilenme ihtimali yüksek. Aslında şu an pimi çekilmiş bir bomba gibi orada duruyor Akkuyu. Ne zaman patlayacağı da belli değil.

Muhalefeti uyarıyoruz

Nükleer santralin çevreye, iklime olan etkileri ortada. Bu risklerin üzerine bir de depremin eklendiğini düşünün. Büyük bir tehlikeyle karşı karşıyayız ve Mersin NKP olarak nükleer santral inşaatinin durdurulması için yetkilileri sürekli uyarıyoruz. Ama biz siyasi iktidardan ziyade muhalefete sesleniyoruz.

Muhalefet de iktidara geldiğimizde yapı raporlarını, planlarını inceleyip yeniden düzenleyeceğiz gibi açıklamalarda bulundu çünkü. Hayır, bu inşaatın bir an evvel durdurulması ve bu projeden daha fazla geç olmadan vazgeçilmesi gerekiyor.

(TY)