Af Örgütü’nden İtalya’ya: “Mültecilerin karaya çıkmasına izin verin”

* Fotoğraf: SOS Humanity Twitter hesabı

Akdeniz'i geçerek Avrupa'ya varmaya çalışan mültecileri kurtaran Sınır Tanımayan Doktorlar'a (MSF) ait Geo Barents gemisindeki 572 kişiden sadece 375'si İtalya'nın Katanya Limanı'nda karaya çıkabildi.

Geo Barents'ın son haftalarda Akdeniz'de kurtardığı mültecileri bırakmak üzere dün (6 Kasım) İtalya'nın Katanya Limanı'na gelmesine izin verildi.

Fakat Başbakan Giorgia Meloni liderliğindeki sağ koalisyon hükümetinin kısa süre önce kabul ettiği kararname çerçevesinde gemideki 572 mültecinin tamamının gemiden inmesine müsaade edilmedi.

Ülke basınına yansıyan haberlere göre, Geo Barents gemisine çıkan yetkililer, mültecilerin sağlık durumlarını tek tek değerlendirdi ve sadece durumu "hassas" kabul edilen 357 kişinin karaya çıkmasına onay verdi. Değerlendirme sonras 215 mülteci ise gemide kaldı.

Konuyla ilgili açıklama yapan Fransa merkezli MSF, "Bir kurtarma operasyonu ancak tüm kurtarılanların güvenli bir yere tahliye edilmesiyle tamamlanmış sayılabilir. İtalyan yetkililerin önerdiği kısmi ve seçici tahliye, uluslararası deniz hukukuna göre yasal olarak değerlendirilemez" dedi.

SOS Humanity, yasal işlem başlatacak

İtalya'nın Katanya Limanı'na dün sabaha karşı yanaşan ilk gemi olan Humanity-1'in güvertesindeki 179 mülteciden 144'ü gemiden tahliye edilirken 35 kişinin karaya çıkmasına izin verilmedi. 35 mülteci "durumları aciliyet gerektirmeyen sağlıklı" olarak değerlendirilerek gemide bırakıldı.

Geminin sahibi Almanya merkezli SOS Humanity, açıklama yaparak, "İtalya makamlarının Humanity-1 gemisine bu 35 kişiyle limandan ayrılması talimatı verdiği, ancak gemi kaptanının, kurtarılanların tamamının tahliyesi gerçekleşmeden limandan ayrılmayı kabul etmediği" bilgisini paylaştı.

Örgütten yapılan yazılı açıklamada, SOS Humanity'nin, İtalya hükümetinin 35 kişinin karaya çıkmasına izin vermeyen uygulamaya yol açan kararnamesine karşı yasal işlem başlatılacağı belirtildi.

Af Örgütü'nden açıklama

Uluslararası Af Örgütü de İtalya'daki Humanity-1 gemisinde mahsur kalan mültecilerin durumuyla ilgili dün yazılı bir açıklama yaptı.

Uluslararası Af Örgütü Avrupa Bölge Ofisi Yardımcı Direktörü Julia Hall, İtalya makamlarına çağrıda bulunarak "acilen gemide bulunan herkesin inmesine izin verilmesi" gerektiğinin altını çizdi.

"Deniz hukuku açık: Kurtarma, kurtarılan herkes güvenli bir yerde karaya çıktığı zaman biter" hatırlatmasında bulunan Hall, "İnsanlar denizde hayatlarını riske attıktan sonra acı çekerken ve travmatize olmuşken hukuku yaratıcı bir şekilde yorumlamaya yer yoktur" dedi.

İtalya'nın "uluslararası yükümlülüklerini ihlal ettiğini" kaydeden Hall, hükümetin "insan hakları ihlalleri konusunda Libyalı yetkililere yardım etmeye devam etmesinin de utanç verici olduğunu" söyledi.

Ne olmuştu?

İtalya Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Matteo Salvini, İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi ve Savunma Bakanı Guido Crosetto'nun imzaladığı üçlü kararnameyle, Humanity-1 ve Geo Barents gemilerine, güvertelerindeki durumu aciliyet içeren insanlara yardım sağlamak için gereken sürenin dışında İtalyan kara sularında durma yasağı getirilmişti.

Akdeniz'in İtalya, Malta ile Libya arasında kalan bölgesi, son yıllarda Afrika'dan Avrupa'ya geçişte sık kullanılan göç rotalarından biri.

Denizde yardım çağrısı yapan mültecileri, genellikle Avrupa menşeli sivil toplum kuruluşları kurtarıyor. Söz konusu kuruluşlar, Avrupalı devletlerin "güvenli liman" vermemesinden ötürü zaman zaman kurtardıkları göçmenleri tahliye etmekte güçlük yaşıyor. Akdeniz'i geçebilen ya da kurtarılan göçmenlerin Avrupa'da ilk ayak bastıkları yer, genellikle İtalya oluyor.

Teknelerin alabora olması ya da teknelerdeki aşırı kalabalık nedeniyle susuz ve havasız kalınması yüzünden her yıl çok sayıda mülteci, Akdeniz'i geçmeye çalışırken hayatını kaybediyor. (SD)