61 Yaş Emeklilik Yasasında Karar Günü
Anayasa Mahkemesi, memurların zorunlu emeklilik yaşını 65'ten 61'e indiren yasanın, yürürlüğünün durdurulması istemini görüşecek.
Okulların kapanmasına bir buçuk ay kala...
Kamuda çalışanların, 61 yaşında emekli edilmesini zorunlu kılan yasa nedeniyle Milli Eğitim Bakanlığı, okulların kapanmasına bir buçuk ay kala, 500 öğretmeni emekliye sevk etti.
61 yaşını dolduran öğretmenlerin emekli olmaları nedeniyle pek çok okulda dersler boş geçti. Öğretmenler dışında çok sayıda Milli Eğitim bürokratı ve okul müdürü de emeklilik yasası nedeniyle görevden ayrılmak zorunda kaldı.
Yasa, AKP'nin kadrolaşma hareketinin başlangıcı
Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim-Sen) Hukuk Sekreteri Nihat Dede, 61 Yaş Emeklilik Yasası'nın, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) kadrolaşma çalışmaları için bir ön hazırlık olduğunu iddia etti.
Yasanın uygulanış biçimini doğru bulmayan Dede, insanların birikimlerinin göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguladı. Dede, "İnsanlar, 61 yaşında olabilirler. Ama yadsınamayacak bir deneyimleri ve birikimleri vardır. Bu, bütün sektörler için geçerli. Örneğin, 61 yaşındaki bir hekimi yaka paça emekli etmek yadırganacak bir durum" şeklinde konuştu.
Yasayla, eğitim sektöründe zaten var olan sorunların daha da artıracağına dikkat çeken Dede, sözlerini şöyle sürdürdü.
"Yasanın çıkmasıyla birlikte, yaşlarını doldurulan insanlar anında görevlerinden alındı. Şimdiden birçok okulda bazı dersler boş geçiyor. İdareci atamaları hemen yapılmaya başlandı. Ama öğretmen atamaları hemen yapılamıyor. Bu, kadrolaşmanın bir göstergesi. Eğitim sektörünün sorunları ortadadır. Gerçekten bir reform yapmayı düşünüyorlarsa, bu işe temelden başlanmalıdır. Sistem zaten çürümüş, ayrılan bütçe ortada..."
İki ameliyat arasında emeklilik
61 yaş emeklilik yasası nedeniyle Sağlık Bakanlığı'na bağlı sağlık kuruluşlarında çalışan 40 klinik şefi, 37 klinik şef yardımcısı ve 160'ı uzman toplam 397 doktor emekli olacak.
Türk Tabipleri Birliği'nin (TTB) kayıtlarına göre ise; Türkiye genelinde kamuya ait çeşitli sağlık kurumlarında görev yapan 2 bin 500 doktor, yasadan etkileniyor.
Yasanın, "hem içeriğini hem de uygulanış biçimini yanlış bulan TTB Merkez Konseyi Başkanı Füsun Sayek, "Bizim mesleğimizde 60 yaşına gelmiş bir hekim, mesleğinin doruğundadır" dedi. Sayek, "61 yaş yasasının bazı yerlerde hekim, bazı eğitim hastanelerinde ise eğitici hekim açığına neden olacağını" belirtti.
"Türkiye'de hekimlerin yetiştirilmesiyle ilgili genel bir sıkıntı olduğunu belirten Sayek, şunları söyledi:
"Her yıl tıp fakültelerine 4 bin 500 hekim adayı alınıyor. Eğitimin niteliğini hiçbir şekilde değerlendirmeden pek çok hekim yetiştiriliyor. Bu da, ihtiyaç var diye yapılıyor. İhtiyaç varsa eğer, mesleğinde deneyim kazanmış insanlar, iki ameliyat dönemi arasında birden bire emekli edilerek neden görevden alınıyor?
Kamuda emeklilik yaşının 65'ten 61 indirilmesinin, "hem ahlaki hem de hukuki bir sorun olduğunu düşünen" Sayek, uygulamayı haksızlık olarak değerlendirdi:
"Meslektaşlarımız devlet memurluluğuna girerken, emeklilik yaşının 65 yaş olduğunu biliyorlardı. Sonra, Biz sizi 61 yaşınızda emekli edeceğiz çünkü yasa değişti diyorlar.
İnsanlar neden bu kadar tepki gösteriyor, erken yaşta emekli olur, çıkıp evinde rahat rahat oturur. Emekliliğin de ayrı bir tadı var diye düşünülebilir. Ama bizim yaptığımız çalışmalar da gösteriyor ki, Türkiye'de emekli hekimler eziyet içinde yaşıyorlar. Çok düşük emekli maaşlarıyla geçinmek zorunda kalıyorlar. Haklı olarak insanlar bu yaşta emekli olmak istemiyor."
Anayasa Mahkemesi'nin vereceği kararın önemine dikkat çeken Sayek, "karardan umutlu olduklarını" ifade etti. "Mahkemeden olumlu bir yanıt çıkması durumunda ise, yasayla şu ana kadar emekli edilen meslektaşlarına, dava açmaları için hukuki katkıda bulunacaklarını vurguladı.
Sayek son olarak, "yasanın yürürlükten kalkması durumunda TTB olarak, yasanın düzeltilmesine dönük Meclisle ortak çalışmalar yürütebileceklerini" söyledi.
Evde pembe dizi izliyorum
Yamaç Taşkın, 61 yaş emeklilik yasasıyla emekli olan hekimlerden... 62 yaşını doldurduğu için 18 Nisan'da emekliye ayrılan Taşkın, 33 yıldır sağlık sektöründe çalışıyor. Son görev yeri ise, Ankara Numune Hastanesi Beyin Cerrahi Bölümü... Mesleğine geri dönmek için bir hafta önce dava açan Taşkın, "yeni hayatına alışamadığını" söylüyor:
"Benim için çok ani oldu, bu kadar çabuk olacağını beklemiyordum 18 Nisan'da görevi bıraktım. Evde pembe dizi izliyorum . Gerçekten çok üzgünüm..."
CSO'dan 5 sanatçı emekli
Yasa nedeniyle Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'ndan (CSO) beş sanatçı da emekli oldu.
Piyanist İdil Biret, CSO başkemancısı Cengiz Özkök, kontrbas sanatçısı Yalçın Ünal ve Osman Mumcuoğlu, klarnet sanatçısı Erdal Tüzel, CSO'dan emekli edilen sanatçılar.
CSO'da 44 yıl görev yapan Yalçın Ünal, "Yasanın çıkarılma amacı, bir bakıma haklı olabilir. Ama istihdamı daraltırken, insanların birikimlerini de dikkate almalılar. Yanlış işte burada. Kazanacaklarının yanında kaybettiklerinin değeri çok daha büyük diyor.
65 yaşındaki Ünal, kendisinden çok, genç arkadaşlarının emekli olmasına üzülüyor ve yasayla emekli olmak zorunda kalanların yerlerinin doldurulamayacağını düşünüyor:
"Ellerindeki en değerli elemanlara, durup dururken 'hadi sana güle güle' demeleri çok yanlış. Zannediyorlar ki; yeni kuşaklar bu insanların boşluğunu hemen doldurur. Oysa yanılıyorlar. Örneğin, İdil Biret çok büyük bir sanatçı. Bu insanın emekli edilmesi bence büyük bir kayıp. Yeri kolay kolay doldurulamayacak..."
Yasa çıkar çıkmaz görevinden ayrılan Ünal, mesleğine geri dönmek için dava açmayı düşünmüyor. Nedenini ise şöyle açıklıyor: "Biz duygusal insanlarız, mahkeme kapılarında olmak bizi üzer, ama vakit olsaydı 9 ay daha çalışmak isterdim."
Emeklilik yasası raporu
Anayasa Mahkemesi Raportörü Mehmet Sağlam'ın, üyelere dağıtılan raporunda, 6400 göstergenin altındakiler için emeklilik işleminin yasanın yürürlüğe girdiği gün gerçekleştiği, bu kişilerin ancak idari yargıda dava açabileceği belirtilmişti.
Raporda, yürürlüğü durdurma kararı verilmesi halinde ise yasanın askıya alınmış olacağı belirtiliyor.
Raporda, yasaya göre 6400 ve üstü göstergede bulunan ve Bakanlar Kurulu kararıyla emeklilik yaşları 65'e kadar uzatılacak kişiler için de, artık yasanın uygulanamayacağı değerlendirmesi yapıldı.
Bu raporun üyeler için hiçbir bağlayıcılığı bulunmuyor. Heyette yapılacak tartışma ve oylama sonunda yürürlüğü durdurma konusunda bir karar verilecek. Bazı üyelerin, bu yasanın kadrolaşma yasası olduğu, özellikle büyükelçiler için kıyım olduğu görüşünü taşıdıkları ve mutlaka yürürlüğü durdurma kararı verilmesi gerektiği savunuluyor.(GE/NK/BB)
