34 Ay Sonra 301 Değişiyor mu Yoksa?

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Merkez Karar Yönetim Kurulu, dün (7 Nisan) yaptığı toplantının ardından "Türklüğü, Cumhuriyeti, Devletin kurum ve organlarını aşağılama" başlıklı Ceza Yasası'nın (TCK) 301. maddesinin değiştirilmesini de içeren "demokratikleşme paketi"ne öncelik vermeyi kararlaştırdı.

Anayasa değişikliği konusunu parti içi uzlaşmaya bırakılmasına karar verilen MKYK toplantısının ardından AKP, 301 ve "Temel millî yararlara karşı hareket" başlıklı 305. maddeleriyle ilgili değişiklik teklifini AKP milletvekili Veysi Kaynak'ın imzasıyla TBMM Başkanlığı'na sundu.

301'den dava izni için ağırlık Cumhurbaşkanlığa geçti

301'den kovuşturma izninin Adalet Bakanı'na verilmesi yönünde daha önce ağırlık kazanan görüşe karşın, son olarak bu iznin "kamu kararını gözetmeye uygun en yüksek makam" olarak nitelendirilen Cumhurbaşkanı'na verilmesi ağırlık kazandı.

10. Uyum paketi olarak nitelendirilen değişiklik paketi, AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barasso'nun Komisyon'un genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn ile bu hafta Ankara'ya yapacağı ziyaret öncesine rastlıyor.

301. maddede ne değişiyor?

301. maddeye ilişkin teklifte, düzenlemedeki "Türklük" ifadesinin yerine "Türk Milleti", "Cumhuriyet" ifadesinin yerine de "Türkiye Cumhuriyeti" getirilmesini öngörüyor. Buna göre, ceza üst sınırı da üç yıldan iki yıla çekiliyor. Böylece, maddeden suçlu bulunanların aldıkları cezaların ertelenmesine de olanak sağlıyor.

301'in Teklifteki hali şu şekilde:

"(1) Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini veya Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'ni ve Devletin yargı organlarını alenen aşağılayan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Devletin askeri veya emniyet teşkilatını alenen aşağılayan kişi, 1.fıkra hükmüne göre cezalandırılır. (3) Eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz. (4) Bu suçtan dolayı kovuşturma yapılması Cumhurbaşkanı'nın iznine bağlıdır."

305. madde nasıl düzenleniyor?

Teklifte, "Temel milli yararlara karşı fiillerde bulunmak maksadıyla veya bu nedenle, yabancı kişi veya kuruluşlardan doğrudan doğruya veya dolaylı olarak kendisi veya başkası için maddi yarar sağlayan vatandaşa, üç yıldan on yıla kadar hapis ve 10 bin güne kadar adli para cezası verilir" şeklindeki 305. maddede Adalet Bakanlığı'nda olan kovuşturma izni Cumhurbaşkanı'na bırakılıyor.

Gerekçe: İfade hürriyeti, birçok hak ve hürriyetin temeli....

TBMM'ye sunulan teklifin gerekçesinde ifade hürriyetinin, birçok hak ve hürriyetin temeli, kişisel ve toplumsal gelişmenin kaynağı olduğu ifade edildi.

"İfade hürriyeti, temel hak ve hürriyetler arasında değerlendirilerek, birçok uluslararası belgeye konu olmuş, Anayasamızda da güvence altına alınmıştır. İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'nin 19, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi'nin 10. maddesinde, Anayasa'nın 25 ve 26. maddelerinde konuya ilişkin ayrıntılı, koruyucu ve düzenleyici hükümlere yer verilmiştir." (EÖ/GG)