Türkiye'nin buğday ambarı olan Konya Kapalı Havzası termik santral tehdidiyle karşı karşıya. TEMA uyarıyor; "Santral, gen havuzu olan bölgedeki yer altı suyunu bitirir."
Türkiye'deki tahıl üretimi için büyük önem sahip Konya Kapalı Havzası dünyada ekolojik açıdan en önemli 200 alandan biri.
Konya'nın Karapınar ilçesinin kaderi 1,832 milyar ton ile Türkiye'nin ikinci büyük linyit kömürü sahası olduğu keşfedildiğinde değişti.
Karapınar'da hem ekolojiye hem de insan sağlığına geri dönüşü olmayan zararlar verecek ve 30 yılda 5,870 megavayt'lık elektrik enerjisi üretecek termik santral yapılmak isteniyor.
Oysa ilçe 130 bitki türünü bir arada barındıran bir gen havuzu. Kuraklığa dayanıklı endemik bitki türleri gelecekte iklim değişikliği sonrasında oluşabilecek kuraklıkta hayvan besiciliği için genetik kaynak olarak kullanılabilecek özellikler taşıyor.
Karapınar'ın halihazırda sulu tarım yapılması nedeniyle çölleşmesine karşı mücadele yürüten TEMA, bölgede kurulacak kömür madeni ve termik santralin olası etkilerini raporlaştırdı.
Yeraltı suyu kalmayacak
TEMA'nın raporuna göre,
* Tüm kömür çıkartmak için gerekli toprak kazısı ve hafriyat miktarı yaklaşık 11,5 milyar m3 hacminde, 22 milyar ton ağırlığında.
* Bölgede çıkarılacak kömür ortalama 138, yeraltı suyu ise 20 metre derinde.
* Kömürün çıkartılması için 300 metrelik derine inilince yeraltı suyunun pompalarla boşaltılması gerekiyor. Yer altı suyundaki düşüş daha da hızlanacak, obrukların sayı ve büyüklüğü artacak.
* Santralin soğutma suyu ihtiyacı için 8.800 yer altı suyu kuyusunun sürekli çalışması gerekiyor. Bu da Karaman-Ereğli-Karapınar arasının bütün yer altı suyunun çekilmesi demek.
Kül, seragazı, sülfirik asit havaya karışacak
* 30 yıl boyunca sürecek faaliyetin sonunda 5.220 futbol sahasını 10 m yükseklikte dolduracak kadar kül çıkacak; rüzgârla büyük alanlara yayılacak.
* Santral tüm kömür rezervini yakarsa 1,85 milyar ton karbondioksite eşdeğer seragazını atmosfere salacak.
* 30 yılda ortaya çıkacak 50.040.000 ton kükürt kireç taşı ile söndürülmezse her yıl yaklaşık 5 milyon ton sülfürik asit havaya verilecek.
Halk sağlığı etkilenecek, göç verecek
* Avrupa Birliği sivil toplum kuruluşu HEAL'ın araştırmasına göre, her yıl kömür kullanımını nedeniyle 18.200'den fazla erken doğuma bağlı ölüm, 8.500 civarında kronik bronşit vakası yaşanıyor.
* Karapınar'daki kömürün cıva, arsenik ve diğer ağır metal oranları açıklanmadı. Santralin bölgede yaşayanlarda ciddi sağlık sorunlarına sebep olacağı tahmin ediliyor.
* Çıkan hafriyatın verimli tarım alanlarına yığılması, kül uçması sonucu verimin düşüşü ve madenin yer altı suları üzerinde yaratacağı baskı yüzünden tarımda istihdam edilen 60.000 kişinin tarımsal geliri risk altına girecek; su varlığı azalan bölge göç verecek.
Bölge korunmalı
TEMA, tüm bu nedenlerle kömür madeni ve termik santral projesinden vazgeçilmesi, sulu tarım teşvikleri gözden geçirilerek bölgenin ekosistemi ile uyumlu tarım uygulamaları için çiftçilerin teşvik edilmesi, gen havuzu olan bu bölgenin geliştirilerek korunması gerektiği önerisinde bulunuyor. (NV)
