Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) TBMM 15 Temmuz Darbe Girişimini Araştırma Komisyonu’nun bundan sonraki toplantılarına katılmama kararını komisyonun HDP'li tek üyesi Mardin Milletvekili Mithat Sancar ile konuştuk.
Komisyondan çekilmediklerini, sadece toplantılara katılmama kararı aldıklarını vurgulayan Sancar, kendi alternatif raporlarını hazırlayacaklarını ifade ediyor.
Peki, özetle HDP neden komisyon toplantılarına katılmayı reddediyor?
Sancar, darbe girişimiyle ilgili gerçeklerin ortaya çıkarılması için darbe girişimi sırasında yetkili olan, bilgi sahibi olan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın, Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar'ın, MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın mutlaka dinlenmesi gerektiğini vurguladıklarını ama komisyonun AKP’li üyelerinin bu taleplerin hepsini reddettiğine dikkat çekiyor.
Her türlü siyasi düşünce ve ideolojiden uzak olarak, darbe girişiminin birinci dereceden muhataplarının dinlenmesinin neden reddedildiğini sorduğumuzda ise Sancar, AKP’nin darbe girişimiyle ilgili gerçeklerin ortaya çıkmasını istemediğini ifade ediyor.
“Komisyon bize göre darbeyi aydınlatamadı, karanlık noktalar açığa kavuşturulamadı” diyen Sancar, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Başkanlık Divanı sadece AKP’lilerden oluşturuldu”
“Darbe Komisyonu dört partinin ortak imzasıyla Meclis'e öneri olarak geldi ve oy birliğiyle kurulması kararlaştırıldı.
“Komisyon çalışmalarının daha başında sorunlar ortaya çıkmaya başlamıştı.
“Komisyonun Başkanlık Divanı seçiminde dört partinin de temsil edileceği bir yöntem önermiştik. CHP ve MHP de benzer bir yöntem önerdiler. Ancak AKP'li üyeler bu önerileri kabul etmedi. Dolayısıyla Başkanlık Divanı bütünüyle AKP'li üyelerden oluştu.
“Kaygılarımızda haklı çıktık”
“Oylamaya gidilen her konuda AKP çoğunluğunun istediği oluyordu.
“Başkanlık Divanı'nın bu şekilde belirlenmesinin komisyon çalışmalarına gölge düşüreceğini ve çalışmaların inandırıcılığını zayıflatacağını ısrarla belirttik ama bu uyarılarımız dikkate alınmadı.
“Nitekim kaygılarımızda haklı olduğumuz çalışmalar devam ettikçe ortaya çıktı.
“Kimlerin çağırılacağını AKP belirliyordu”
“Başkanlık Divanı gündemi belirleme yetkisine sahipti.
“Kimlerin davet edileceği konusunda da son kararı Başkanlık Divanı ve eğer oylamaya geçilirse AKP çoğunluğu kararlaştırıyordu.
“Erdoğan, Akar, Orman’ı dinleyelim dedik, reddedildi”
“Bizim asıl üstünde durduğumuz nokta, darbe girişiminin bütün boyutlarıyla aydınlatılmasıydı ve bu amaçla da 15 Temmuz günü yaşananların açığa çıkması gerektiğini sürekli belirttik.
“Böyle bir sonucu elde edebilmek için darbe girişimiyle doğrudan ilgili, darbe girişimi sırasında yetkili olan, bilgi sahibi olan insanların öncelikli olarak dinlenmesi gerektiğini belirttik.
“Mesela Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın, Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar'ın, MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın mutlaka dinlenmesi gerektiğini vurguladık.
“Evet, belki Gülen Cemaati'nin devlet içindeki örgütlenmesinin nasıl olduğunu da araştırmak gerekiyordu ama AKP'liler 15 Temmuz'dan başlamak yerine 1970'li yıllara kadar gitmek gibi işleri sulandıran yöntem dayattılar.
“Sadece kendi senaryolarını teyit edecekleri çağırmak istiyorlar”
“AKP darbenin derinlemesine incelenmesini, araştırılmasını ve darbeyle ilgili bütün hakikatin ortaya çıkmasını istemiyor.
“AKP'nin oluşturduğu bir senaryo var. Bu senaryonun yeniden üretilmesi için bu komisyonu araçsallaştırmak istediler.
“Bu anlatıya göre de bütün mesele FETÖ’nün üzerine yıkılacak, başka da bir şey araştırmaya gerek yok.
“Sadece bunu teyit edecek kişileri çağıralım, sadece bu anlatıyı destekleyecek olayları inceleyelim istiyorlar.
Şüpheler
“Bunun dışında şüpheler var, soru işaretleri var, karanlık noktalar var... Ama bu noktalara fazla ilişmek istemediler.
“Mesela;
* 15 Temmuz günü herkesin sözünü ettiği yaklaşık 6 saatlik bir karanlık zaman süreci var. Kim kiminle görüştü?
* MİT Müsteşarı Genelkurmay'a gitti mi, gittiyse ne kadar kaldı, Genelkurmay Başkanı'yla ne görüştü?
* MİT'in önceden bilgisi var mıydı, varsa bunu hükümete iletti mi? İlettiyse neden tedbir alınmadı ya da ne gibi tedbir alındı?
* Genelkurmay Başkanı'nın ordudaki bu planla ve güçle ilgili bilgileri nelerdir? Acaba kendisinin herhangi bir teması, ilişkisi olmuş mudur?
* Darbe günü o karanlık saatlerde veya öncesinde ve sonrasında pazarlıklar olmuş mudur?
* Doğrudan cemaatle bağlantılı olmayan başka subayların katılması söz konusu olmuş mudur? Eğer olmuşsa sonradan çekilmeleri nasıl sağlanmıştır?
“Bütün bunları araştırmak istiyorduk. Çünkü bu araştırma aynı zamanda darbenin siyasi boyutunu da ortaya çıkaracaktı.
“Yani siyasi kadroları neler, kimlerden oluşuyor, bu kadroların hangi partilerde bağlantıları var ya da hangi partilerin içindedirler?
“Hükümetin bu konuda doğrudan sorumluluğu, bu konudaki rolü ortaya çıkacaktı. Bir de tabii ki ordu içinde nasıl bir yapılanma olduğunu da ortaya çıkarma şansına kavuşacaktık.
“Belki objektif bir ortam yaratırız dedik”
“AKP'nin böyle bir niyeti olmadığını baştan görmüştük. Belki bunu düzeltiriz, daha objektif işleyen bir ortam yaratırız diye düşündük ve sürekli bu yönde çaba harcadık.
“Sürekli bu yönde çaba harcadık ama giderek daha fazla sulandırmaya başladılar.
“Kısacası AKP darbe gerçeğinin tam olarak ortaya çıkarılmasından rahatsızlık duyan bir tavır sergiledi.
“Bir de ‘By Lock’ meselesi var. Hangi milletvekillerinin, hangi kadroların, hangi üst düzey kamu yöneticilerinin bu ağ içinde yer aldıklarını da ortaya çıkaracak araştırma talep etmemize rağmen bu yönde de herhangi bir girişimde bulunmadılar.
“Alternatif raporumuzu hazırlayacağız”
“Komisyona gelen az sayıda da olsa doğrudan bilgi aktaran isimler var. Onların aktardıkları bilgileri biz de değerlendireceğiz.
“Onun dışında, bizim üye sayımız fazla değil, milletvekilleriyle güçlendirilmiş bir ekip kurarak komisyondaki tanıklığımız, tecrübemiz ve basına yansıyan / yansımayan diğer bilgi ve kaynaklarla kendi alternatif raporumuzu hazırlayacağız.
“Özellikle AKP'li üyelerin ve AKP'nin darbe gerçeğini ortaya çıkarmayı engellemeye yönelik girişimlerinin anlamını net şekilde ortaya koymaya çalışacağız.
“Sadece toplantılara katılmıyoruz”
“Biz komisyondan çekilmedik, toplantılara katılmıyoruz.
“Resmen çekilirsek muhalefet şerhi yazamıyoruz. Ama toplantılar artık kesinlikle anlamsızlaştı.
“Artık bundan sonraki toplantılarda darbeyi aydınlatmaya yönelik herhangi bir çalışma yapılması ihtimali kalmadığı için, oraya ayıracağımız zamanı kendi raporumuzu hazırlamaya ayırmayı tercih ediyoruz.”
Darbe komisyonu |
Başkan ve üyeleri kim?Görev süresi üç ay olarak belirlenen komisyonda Adalet ve Kalkınma Partisi’nden (AKP) dokuz, Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) dört, Milliyetçi Hareket Partisi (CHP) ve Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) birer üye var. Komisyon üyelerinden sadece üçü kadın, üçü de AKP milletvekili: Eskişehir Milletvekili Emine Nur Günay, İstanbul milletvekilleri Ravza Kavakçı Kan ve Mihrimah Belma Satır. Komisyon üyeleri şöyle: AKP: Burdur Milletvekili Reşat Petek, Erzincan Milletvekili Serkan Bayram, Eskişehir Milletvekili Emine Nur Günay, İstanbul Milletvekili Ravza Kavakçı Kan, İstanbul Milletvekili Mihrimah Belma Satır, İzmir Milletvekili Hüseyin Kocabıyık, Karabük Milletvekili Burhanettin Uysal, Manisa Milletvekili Selçuk Özdağ, Bursa Milletvekili Zekeriya Birkan. CHP: İstanbul milletvekilleri Zeynel Emre, Aykut Erdoğdu ve Sezgin Tanrıkulu ile İzmir Milletvekili Aytun Çıray. HDP: Mardin Milletvekili Mithat Sancar. MHP: Muğla Milletvekili Mehmet Erdoğan. Komisyon başkanı, AKP Burdur Milletvekili Reşat Petek. Komisyonun 4 Ekim’deki ilk toplantısında Başkanlık Divanı seçimi yapılmış, AKP Burdur Milletvekili, eski savcı Reşat Petek komisyon başkanı seçilmişti. Komisyon başkanvekilliğine AKP Manisa Milletvekili Selçuk Özdağ, sözcülüğe AKP İstanbul Milletvekili Mihrimah Belma Satır, katip üyeliğe AKP Erzincan Milletvekili Serkan Bayram seçildi. Dört partinin önergesiyle kurulduKomisyonun kurulması için Meclis’teki dört partiden milletvekilleri önerge vermişti: AKP Grubu adına Grup Başkanvekilleri Amasya Milletvekili Mehmet Naci Bostancı, Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş, İstanbul Milletvekili Mehmet Muş, Çanakkale Milletvekili Bülent Turan ve Aksaray Milletvekili İlknur İnceöz; CHP Grubu adına Grup Başkanvekilleri Manisa Milletvekili Özgür Özel, İstanbul Milletvekili Engin Altay ve Ankara Milletvekili Levent Gök; HDP Grubu adına Grup Başkanvekilleri Diyarbakır Milletvekili İdris Baluken ve Diyarbakır Milletvekili Çağlar Demirel; MHP Grubu adına Grup Başkanvekili Erkan Akçay. |
(EKN)