Yunanistan’da kreditörlerin nakit akışının yeniden sağlanması karşılığında öne sürdüğü koşulları hükümetin kabul edip etmemesi konusundaki referandumda “Hayır” kararı çıktı.
BBC Türkçe’den Paul Kirby, Yunanistan'ın ve Euro Bölgesi'ndeki diğer ülkelerin önündeki üç senaryoyu kaleme aldı.
1. Müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, Yunanistan'ın Euro Bölgesi'nden çıkması.
2. Yunan bankalarının çökmesinin, kurtarma paketine dayalı yeni bir anlaşmaya ya da Yunanistan'ın Euro Bölgesi'nden ayrılmasına neden olması.
3. Euro Bölgesi liderlerinin Atina ile yeni bir anlaşmaya ikna olması.
Kirby, bu senaryoların Yunanistan bankalarına ve Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) bu bankalara sağladığı acil likidite desteğine ne olacağı ile yakından alakalı olduğunu belirtti.
Birinci senaryo
Müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, Yunanistan'ın Euro Bölgesi'nden çıkması.
Başbakan Tsipras uygulanabilir bir anlaşma için müzakere güçlerinin arttığını söylese de, birçok kişi bunu en muhtemel seçenek olarak görüyor.
Sorun ise Yunanistan'ın Avrupalı ortaklarının çoğunun referandum sonucunu yolun sonu olarak görmesi ve Yunanistan bankaları halen kapalı olduğu için acilen harekete geçilmesinin gerekmesi.
Fransa ve İtalya liderleri ile bazı Almanyalı bakanlar, referandumda oylanacak konunun Yunanistan'ın Euro Bölgesi'nde kalıp kalmaması olduğunu söylemişlerdi.
Almanya Başbakan Yardımcısı Sigmar Gabriel de dün akşam Tsipras'ın "Avrupa ve Yunanistan'ın üzerinde uzlaşabileceği son köprüleri de yıktığını" söyledi.
Şimdi sırada telaşla yapılacak bir dizi toplantı var. Bugün ECB Yürütme Kurulu Konseyi toplanacak. Yarın ise Euro Bölgesindeki ülkelerin hem liderleri, hem de maliye bakanları bir araya gelecek. Ancak karamsar bir hava var.
Euro Bölgesi Başkanı Jeroen, Yunanistan'ın şimdi "zor önlemlere ve reformlara" dayalı bir planla kendilerine gelmesi gerektiğini söyledi.
İkinci senaryo
Yunanistan bankalarının çökmesinin, kurtarma paketine dayalı yeni bir anlaşmaya ya da Yunanistan'ın Euro Bölgesi'nden ayrılmasına neden olması.
Halen Yunanistan'la herhangi bir anlaşmayı gölgeleyen faktör, 29 Haziran'dan bu yana kapalı olan Yunan bankalarının durumu. ECB bu tarihte bankalara acil likidite desteğini kesmişti.
Yunanistan hükümeti referandumdan "Hayır" sonucu çıkması halinde, bankaların Salı günü açılacağı sözü vermişti.
Ancak ECB'nin 89 milyar Euroluk acil yardım desteğini artırması beklenmiyor. Bu durumda Yunan bankalarının ömrü uzun olmayabilir.
Muhtemel bir seçenek bankaların, Yunanistan'ın eski para birimi drahmiye dönmesi öncesi paralel bir para birimi üzerinden işlem yaparak açılması.
Yunanistan ekonomisinin çökmesi sonrası, Avrupa Birliği (AB) ülke bankalarının sermaye yapısını yeniden düzenlemeye ikna olabilir.
Ancak bunun, kemer sıkma önlemlerine karşı çıkan hareketlerin ana siyasi partileri zorladığı İspanya gibi, Euro Bölgesi'nin diğer bazı üyeleri üzerinde siyasi etkileri olacaktır.
Slovakya Maliye Bakanı Peter Kazimir bir tweetinde "Yunanistan'ın reformları reddetmesi, daha kolay para alabilecekleri anlamına gelmez" dedi.
Yunanistan'ın alacaklılarının başında gelen ECB'nin kurtarma fonu EFSF de, Haziran ayındaki borç geri ödemesi yapılmadığı için Atina'nın 130 milyar 900 milyon euroluk borcunu tahsil etme tehdidinde bulundu.
Üçüncü senaryo
Euro Bölgesi liderlerinin Atina ile yeni bir anlaşmaya ikna olması.
Mevcut koşullarda pek olası gözükmese de Tsipras'ın son önerisi ve referandum öncesi kabul ettiği reformlar üzerinde anlaşma sağlanması mümkün.
Zira Yunanistan'ın alacaklıları ile Atina yönetimi arasındaki görüş ayrılıkları oldukça azalmıştı.
Aradaki en önemli fark, Tsipras'ın 29 milyar 100 milyon euroluk üçüncü bir kurtarma paketi istemesiydi.
Ancak bu, teklif edilen ikinci kurtarma paketinin son dilimi olmayacaktı ve meblağ da daha önce gündeme gelenin dört katıydı.
Tsipras, Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) referandumdan önce yayımladığı raporu da lehine kullanabilir. Bu raporda, Yunanistan'ın önümüzdeki üç yılda 50 milyar Euroluk finansmana ihtiyaç duyduğu belirtilmişti. (BK)
* BBC Türkçe'deki haberi buradan görebilirsiniz.
