OHO Atölyelerinde Yeni Medya Örnekleri Üretilecek

IPS İletişim Vakfı'nın düzenlediği, Kadir Has Üniversitesi'nde gerçekleşen Okuldan Haber Odasına 2015'in ilk gününde Hak Haberciliği/Barış Gazeteciliği'nin konu olarak belirlendiği haber atölyesinin ilk oturumu da yapıldı.

Haber Atölyesi İzmir Ekonomi Üniversitesi öğretim üyesi Alper Gedik ve öğretim görevlisi Burak Doğu ile Bahçeşehir Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim görevlisi Mahmut Çınar'ın öneri ve bilgilendirmeleriyle başladı; kıstaslar belirlendi. Haber atölyesinde haber teknolojilerindeki son gelişmelerin kullanılacağı örnekler üretilecek.

Çınar: Haber yaparken ne sormalı?

Mahmut Çınar haber atölyesi ile hak haberciliği/barış gazeteciliği konusunda ve haber nerede sorusu ile bir "algı oluşturmak" gerektiğinin altını çizdi.

"Hak haberciliğinin ana akım medyada neden yapılmadığı ve barış gazeteciliğinin neden ana akımda kendisine yer bulamadığının sorgulanması gerekiyor. Ana akım ile ilgili en temel sorun genel çoğunluğa hitap etme derdi.  Ana akım gazeteciliği var olan bir süreci yeniden yeniden üretiyor ve ulaşılan kaynaklar hep aynı oluyor."

Çınar haber yaparken sorulması gereken soruları belirtti ve yanıtlarını verdi:

* Kimin haberi? Kiminle ilgili haber yapacağız? Toplumun ezilenlerinin, ana akımda ses ve yer bulamayanların.

* Ötekiler?  Toplumun ötekileri kimdir? Tanımlayacağız. Sesini duyuramayanları tanımlayacağız. Söyledikleri haber değeri taşır mı?

* Dil: Cinsiyetçi, eril, kalıplaşmış ve alışılagelmiş usta çırak ilişkisi ile içinde ayrımcılık barındıran dilin dışında bir dil oluşturmaya çalışacağız. Hangi kelimelerle hangi tanımları kullanacağız? Kullandığımız kelimeler ötekileştiriyor mu? Haberin konusu kadar hakkaniyetl temel unsuru haline getirmek önemli.

* Mobil teknolojiler: Çoklu medyayı kullanmayı nasıl yapacağız? Haberimiz nasıl yalanlanmayabilir; buna dikkat edeceğiz. Hak haberciliğini okunmaması konusundaki sıkıntıları mesela fazla ciddi olma sorununu düşüneceğiz. O haberin tabii ki ciddi olması gerekiyor. Ana akımın dil oyunlarını almaması gerekiyor.

* Genç kitle: Hakikaten genç bir kitleye sesleniyorsunuz ve haberokutmanız gerekiyor. Bir kaç adım geriden geliyorsunuz ve elindeki tek araç kalemin ve fotoğraf makinen ve kullandığın teknoloji.

* Çok okunmak: Günde 2 milyon insana ulaşmak ya da daha fazla insana ulaşmak kötü bir şey değildir. Popülerlik diye haksızlık ettik. Çok okunmak için illa seksist, pornografik, çığırtkan, milliyetçi bir dil kullanmak gerekmiyor.

* Atölye: Atölyede bir takım haber konuları belirlenecek ve bir takım kriterler olması gerekiyor. İstediğiniz konuda haber yapabilirsiniz. Yapacağınız haberlerde bu toplumun görünmeyenlerini, ezilmişlerini, ötekileştirilmelerini medya gösterme görünür kılma şansınız var. Haber konularını da düşünürken bunu temel düsturunuz hale getirin.”

Doğu: Habercilikte nasıl bir gelecek?

Burak Doğu, atölyedeki amaçlardan birinin de haberciliği nasıl bir gelecek beklediğini tartışmayı da amaçladığını söylüyor.

* Yöndeşme: Hak haberciliği ve barış gazeteciliğini  yeni olanaklarla yapmak gerekiyor. Karşımıza “Yöndeşme" kavramı çıkıyor. Yöndeşme içeriğin farklı mecralarda yayınlanması paylaşılması ve teknik olarak ise elinizdeki cihazın çok işleve sahip olması anlamına geliyor.

* İçerik tekrarı: İçerikler birbirini tekrar etmeyecek; yani video bir de metin olarak verilmeyecek. Zengin derin içerik anlatım sunumu olacak.

*"Mobil"in önemi: Web’e yönelik içerik üretmenin yolunu arayacağız. Bugün doğrudan mobilden siteye gelen oran yüzde 50. Amerika'da yüzde 80'lere ulaşabiliyor. Sürpriz değil. Bu nedenle daha kısa daha spontane yazılar öne çıktı.

* Web’e özel üretim: Facebook’taki bir kişinin aktivitesi haber yapılıyor. Paylaşımda içeriği çekici hale getirmek gerekiyor. Eskiden manşet ve iyi fotoğraf yetiyordu. Belki video ile başlatmanız gerekiyor.

* Facebook: İnsanlar eğer Facebook’tan geliyorsa orada da olmanız gerekiyor. Sahiden bu gün kimsenin siteye direk mesela hurriyet.com.tr yazıp girmesini beklemiyoruz. İçeriği itmek yerine okuyucuyu çekin.

* Atölyede üretilecek ürün: Biz de bu atölye çalışmasında search engine optimizations yapacağız ve anahtar sözcükleri kullanacağız. İçeriğimizi sosyal medyada paylaşmaya çalışacağız.

Gedik: Adım adım haber atölyesi

 Alper Gedik ise OHO'da son üç yıldır multimedya baktıklarını belirterek atölyenin adım adım nasıl yürüyeceğini anlattı.

 * Uyarlanabilirlik (responsive): Hazırlayacağımız içeriğin mobil cihazlara uygun olması gerekir. Uyarlanabilirlik (responsive) artık weble uğraşanların dikkat ettiği bir konu. Eskiden kurumların iki üç farklı sitesi olurdu ama artık tek site yapıyorlar ve o sizin girdiğiniz cihazı tanıyarak siteyi ona uygun hale getiriyorlar. Bu şekilde hazırlanan siteler Responsive Site diyoruz. Bizde böyle bir altyapı kullanacağız.

Atölye süreci

Gedik atölyede her grubun haber öneriyle geleceğini söyledi; ve atölye işleyiş sürecini şöyle sıraladı:

1) Grupların oluşturulması

2) Tema hikaye seçimi

3) İş bölümü ve planlama

4) Storyboard’un (resimli hikaye) hazırlanması

5) Malzemenin toplanması

6) Story board’un gözden geçirilmesi

7) Malzemenin toplanması

8) Malzemenin biraraya getirilmesi

Alper Gedik atölyenin işleyişini adım adım anlattıktan sonra bitirirken projeyi şöyle tanımladı: “Sonuç olarak ürettikleriniz bir web sitesi olacak ve bu haberler farklı başlıklar altında yer alacak.” (ZY/HK)