Gebze ile Halkalı arasında uzanacak olan Marmaray İstanbul’un iki yakasını Boğaz’ın altından tüp tünelle birleştirecek bir raylı sistem projesi.
Temeli 2004’te atılan, 2009’da bitirilmesi planan Marmaray yarın, 29 Ekim’de açılacak, ancak şimdilik sadece tamamlanan Kadıköy-Kazlıçeşme etabı kullanılabilecek.
Toplam 76 kilometrelik uzunluğa sahip Marmaray’ın ilk aşamada açılan bölümünün uzunluğu 13,5 kilometre.
Boğaz bölümü haricinde kentin varolan banliyö hattından yararlanılan projenin tamamlanması için Kazlıçeşme-Halkalı ve Haydarpaşa- Pendik bölümlerinin bitirilmesi gerekiyor.
Şu an tamamlanan bölümde Kazlıçeşme, Yenikapı, Sirkeci, Üsküdar, Ayrılıkçeşmesi ve Söğütlüçeşme istasyonları bulunuyor. Bu istasyonların üçü yeraltında bulunuyor.
Proje bittiğinde toplam 40 istasyon olacak.
62 metre derinlikte
Projenin tanıtımlarında Gebze-Halkalı arasının 105 dakikada alınacağı bildiriliyor.
Tren seferlerinin en az 2, en fazla 10 dakika aralıkla gerçekleşmesi planlanan Marmaray’ın etaplarının açıklanan süreleri şöyle:
Bostancı-Bakırköy arası 37 dakika, Söğütlüçeşme-Yenikapı arası 12 dakika, Üsküdar-Sirkeci arası 4 dakika.
500 milyon dolara sigortalanan Marmaray denizin 62 metre altından geçiyor.
Tamamlandığında 440 vagonla işleyecek olan Marmaray’ın yeraltındaki tünel uzunluğu13.6 km, delme tünel uzunluğu 9.8 km, tüp tünelin uzunluğu 1387 metre, ortalama istasyon aralığı 1.9 km olarak açıklandı.
Eleştiriler
Marmaray projesi ortaya çıktığından beri birçok noktada eleştirildi.
İlk kazı çalışmasıyla başlayan süreçte arkeolojik buluntular tartışmaların merkezindeydi. Projenin durdurulması tartışıldı, arkeolojik çalışmalara göre düzenlemeler yapıldı.
Bu süreçte M.S. 379-395 yıllarına tarihlenen Theodisios (Langa) Limanı ve 5. ve 11. yüzyıllar arasında batmış 35 batık tespit edildi.
Daha sonra yapılan eleştirilerin başında güzergah seçimi, güvelikle ilgili konular ve Boğaz’da çevre kirliliği yaratama olasılığı geliyordu.
Seçilen güzergahın İstanbul’un trafik sorununun çözümüne yeterince hizmet etmeyeceği iddia edildi.
Ayrıca Marmaray’ın taşıyacağı söylenen 2 milyon 700 bin yolcu sayısının da Marmaray’ın kapasitesini ifade ettiği savunuluyor.
Güvenlik
Boğaz’daki tünellerin “sıvılaşma ihtimali olan bir katmana” yapıldığı bilgisi ise Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım dahil yetkili ağızlardan doğrulansa da aynı kişiler zeminin çeşitli yöntemlerle “kayalaştırıldığını”, tünellerin bu kayalaştırılmış zeminin içinden geçtiğini, dolayısıyla bir tehlike olmadığını belirtiyor.
Güvenlikle ilgili bir başka kaygı da hep dile getirilen İstanbul’daki deprem olasılığı.
Seçim yatırımı olarak tünellerin erken bitirildiği yönündeki iddialar da gelen eleştiriler arasında.
Tünellerin çevre kirliliği yaratacağı düşüncesi ise tüp geçidin zemine oturması yüzünden Boğaz’daki kirli atıkların bu engeli geçmesinde problem olacağı, dolayısıyla kirliliğin Boğaz’da kalacağı, bunun da denizdeki ekolojik dengeyi bozacağı argümanına dayanıyor. (YY)