İnsan Hakları Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Çağdaş Hukukçular Derneği, Ankara Barosu Çocuk Hakları Kurulu, Gündem Çocuk Derneği, Tutuklu ve Hükümlüler Aileleriyle Yardımlaşma ve Dayanışma Dernekleri Federasyonu (TUAD-FED), Özgürlüğünden Yoksun Gençlerle Dayanışma Derneği (ÖZGEDER), İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (MAZLUMDER) ve Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST) çocuk cezaevlerini kapatılması talebiyle ortak bir girişim için harekete geçti.
İHD Genel Başkan Yardımcısı Hasan Erdoğan çocuk tutukluluğu ve çocuk adalet sistemiyle ilgili yapılan çalışmalara rağmen hak ihlallerini sürdüğünü, ne kadar değişiklik yapılırsa yapılsın esas olanın çocuk tutukluluğuna son verilmesi ve çocuk cezaevlerinin kapatılmasını olduğunu anlattı.
Cezaevileri de eğitimevleri de sorun
Adalet Bakanlığı’nın yakın zamanda on çocuk cezaevi daha açacağını ve bunların F tipi olacağını, tek kişilik hücreleri içereceğini hatırlatan Erdoğan, cezaevinde bulunan yaklaşık iki bin çocuğun yüzde 80’inin tutuklu olduğunu belirtti.
Hükümlü çocukların eğitimevlerine alındığını, ancak tutuklu çocukların, yani henüz “suç” işleyip işlemediği belli değilken çok daha ağır koşullarda yaşadıklarını vurguladı.
Hasan Erdoğan eğitimevlerinin cezaevi koşullarına göre çocuklar için daha iyi olduğunu söylemesinin yanıltıcı olmaması gerektiğini de ekledi.
“Eğitimevlerinde çocukların psikolojik ve fiziksel gelişimleri açısından uygun değil. Yeteri kadar uzman yok. Ayrıca bu eğitimevleri de cezaevlerini içinde.
“Bu cezaevleri de şehirdışında. Aileleriyle ulaşım, şehre gidip gelmeleri de problem hep.”
Cezaevleri incelenebilmeli
Yumuşak oda gibi uygulamaların sona ermesi gerektiğini anlatan Hasan Erdoğan, bu uygulamaların sona erdirilebilmesi için cezaevlerinin kapatılıncaya kadar da mutlaka incelemeye ve sivil toplumun denetimine açılması gerektiğini belirtti.
Ayrıca uzun tutuklulukların çok sık yaşandığına da dikkat çekti ve bu dönemlerde çocukların eğitim hakkı gibi haklarından mahrum kaldıklarını da hatırlattı.
“Üçüncü dünya ülkelerinde bile çocuk cezaevleri tarihin çöplüğüne atıldı. Çocuklar bazen ailelerden alınabiliyor, eğitimevi benzeri evlere koyulabiliyor ama çocuk cezaevi diye bir uygulama çağdışı artık.
“Türkiye’de çocuklar yetişkinlerle aynı sitemde, aynı cezaevi içinde tutuluyor. Tabelaya “çocuk ve gençlik cezaevi” yazmakla olmuyor. İçerideki uygulamalar yetişkinlerle aynı. Hatta çocuklar keyfi kararlarla tek kişilik hücrelere kapatılabiliyor.
“Tek çözüm çocuk cezaevlerinin kapatılmasıdır.” (YY)