Mısır'da Mücadele: İşçi Kadınlar

Mahallah Al Kobra tekstil işçileri 2006 Aralık'ta 10 bin göstericiyle eylemlere başladı. Mısır'da 1940'lardan beri en büyük işçi mücadelelerinden biri başladı.

İşçilerin öfkesi, gösterileri şimdiki başbakan Ahmad Nazif'in uyguladğı ve binlerce işçinin işini kaybetmesine, yüzde 12'ye yaklaşan bir enflasyon artışına neden olan neo liberal özelleştirme politikalarıyla iyice arttı, Mısır nüfusunun çoğu yoksullaştı. İşçi hareketinin liderlerin biri El-Sayyed Habib "Kendimizi ölü gibi hissediyorduk ve kaybedecek ve gösterilerden ötürü kaybedecek hiçbirşeyimiz yoktu" diyor.

Bu gösterilerde asıl ortaya çıkan, işçilerin bütün gösterilere katılıyor olmasından başka, bütün bu gösterilerin kadınlar tarafından başlatlılmasıydı. Bu kadınlar yalnızca gündüz eylemlere katılmadılar, "saygı duyulan" kadınlar gibi ellerinde oturmak yerine geceleri de fabrikalarında kalarak sosyal normalara karşı çıktılar.

Amal 

İşçi hareketinin kadın liderleri orta yaşlı kadınlar, harekete katılan kadınların büyük yüzdesi de 20 yaşlarında ya da daha gençler. Kadın liderlerinden biri, 30'larının sonlarındaki Amal'e göre "Bu genç kadınlar başlarda çok korkak ve tereddütlüydüler ama sonra harekete erkeklerden daha coşkuyla katıldılar" diyor gururla.

Bu genç kadınları hareket katan şey nedir? Yaşı daha ileri liderler kendi adlarına konuşmaya hazırdılar, bu kızlara ise ulaşmak daha zordu çünkü günde 12 saatten fazla çalışıyorlar ve röportaj için vakitleri yok, devlet gizli güvenlik servisinden korkuyorlar, gösteriler ve mücadele bitince orada rol aldıklarını reddecekler.

Tekstil alanında en düşük ücretli işçilerden olmak, yüzde altmışından çoğunun kontratlarının olmaması, durumlarının zayıf ve sabit olması yüzünden yaşı daha ileri işçilere göre daha yüksek risklerle karşı karşıya kalıyorlar.

2007'de işini bırakmadan önce gösterilere katılan Samar El Helw 20 yaşında, şimdi ev kadını. Mücadele sırasında tekstil işçisi  olan Samar El Helw arkadaşlarının ayda 5 euro aldığını anlatıyor, "Gösteriden memnunduk çünkü kendimize yardım edebileceğimizi düşünüyorduk, şimdi çalışmıyorum ama arkadaşlarım gelecek gösterilere katılacaklar, son gösteriler ücretlerini yalnızca 15 euro'ya yükseltti, ve bu hala hiçbirşey" dedi.

El Helw 

El Helw gibi, tekstilde çalışan kızların çoğu böyle yapıyorlar, daha iyi iş imkanları yok ve başka becerileri de yoksa  tekstil fabrikalarında giysi bölümlerinde çalışmak tek seçenekleri.  Evlilik masraflarını karşılamak için ancak böyle yeterince para kazanabiliyorlar ya da evlilerse ailelerini ancak böyle destekleyebiliyorlar. Bazıları evlendikten sonra da çalışmaya devam ediyor, aileleirne destek olmak için. Bütün kadınlar çalışmama şansına sahip olamıyor.

Blogu olan Mahallah'tan  bir işçi Kari Al Beheiri, işçilerin militan aktivizmi üzerine yazıyor,  "Kadın işçilerin yalnızca yüzde biri evlenebiliyor ve evde kalabiliyor. Daha da az erkek ve kadının evliliğe güçleri yetiyor, evlenen kadınlar ailelerine destek olmak için hala çalılmak zorundalar."

Rania...

22 yaşındaki Rania tekstil içisi, günde 12 saat çalışıyor, akşamüsü de bir markette çalışıyor "Pekçok arkadaşımın yaptığı şeyi yapıyorum, eğer ikinci işim olmasa, asla geçinemem, beş yıldır bu fabrikada çalışıyorum  ve ayda sadece 20 euro kazanıyorum" diyor. Yaşı daha ileri olan kadın içilerin hukuki hakları var, kontratları, sağlık sigortaları ve emeklilikleri var, genç kadınlarsa tamamen sömürülüyorlar.

Bugün tekstil endüstrisindeki genç kadınlar yalnızca gündüz saatlerinde çalışıyorlar. Amal "en az para bu bölümlerdeki işçilere ödeniyor" diyor.

Bazı fabrikalarda kadınlara daha yüksek pozisyonlara yükseltilme talebinde bulunmayacaklarına dair kağıt imzalatıyorlar. Aynı niteliklere ahip erkek işçiler için tamamen tersi, onlar daha yüksek konumlarda çalışıyorlar, terfi şansları oluyor, ücretleri de daha yüksek.

Buna rağmen, işçi hareketindeki kadın işçilerin dikkat çeken yanı kolaylıkla "feminist" bir yoruma tabi tutlabilir olması ancak her yaştan kadın işçi bunu reddediyor "Bizim istediklerimiz "feminist talepler" değil, biz kadınlar ve erkekler olarak sadece iyi bir ücretimiz iyi bir yaşamımız olsun istiyoruz" diyor 29 yaşındaki Soad. (NZ)

* Metni İngilizce orjinalinden Nilüfer Zengin Türkçeleştirdi.