Sulukuleye surlara uygun konutlar geliyormuş... Proje, Nazi Almanyasındaki uygulamaları hatırlatıyor. Mimarlıkta tarih icat etmek, yaşayanlar üzerinde ideolojik baskı oluşturmaya yardımcı olduğu kadar, profesyonelliğin de dışlanmasına hizmet ediyor.

Belediyeler Türk Mahalleleri gibi uygulamalarla mutenalaştırma uygulamalarına girişiyor. Peki bu semtlerde yaşayan insanlara ne olacak? Bu değişim kente ait olan bir düzenin yerini ideolojik bir dönüşümle, hayali bir düzenin alması demek.

21 yüzyıl kent politikaları ters yönde hareket ediyor. Kentliler planlamayı kendilerine hizmet için değil, eziyet etmek üzere uzmanların uydurduğu bir kamu işlevi olarak görüyor. İstanbula bu planlama anlayışı temel insan hakları ihlali anlamına geliyor.

Otomobilin kamusal ulaşım sisteminin yerini alması, elektriğin terk edilerek gazyağı lambasının kullanılmasına benziyor. Eğer bugün bir eksiklikten, bir sorundan söz edilecekse, Türkiyenin otomobilleşme biçimi bizzat bir azgelişmişlik göstergesi.

İstanbulu planlamakla görevli kuruluşun, Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezinin yöneticisi, Prof. Kaptan bir toplantıda 3. Köprü ve Dubai Kulelerine karşı olduğunu söyledi. Şimdi ne olacak? Bu görüş ciddiye alınacak mı?

Kentsel tasarım nasıl yapılır? Planlama bürosunda yapılamaz. Müteahhitin bürosunda da yapılamaz. Kaldırımlara babalar yerleştirilerek de yapılamaz. Uzmanların, halkın, profesyonel kuruluşların rollerinin belli olduğu bir ilişki içinde, katılımla yapılır.

Bu köprü yapılacak, o kadar demek eskisi kadar kolay değil. Lastik tekerlekli ulaşıma dayalı bir çözüm İstanbulu mahvediyor. Biz kenti basit bir makine, bir eşya gibi tasarlamaya kalktıkça, sorunlar daha içinden çıkılmaz hale geliyor.

İstanbuldaki fırsatlar yalnızca küresel sermayenin ve uzmanların kullanabileceği fırsatlar olarak kalmamalı. İstanbulluların İstanbul üzerinde söz sahibi olması için belediyeye, bağımsız kuruluşlara ve profesyonellere çok iş düşüyor.

Bir kamu işlevini özelleştirmek demek, imtiyaz hakkı vermek demektir. Ne tepeden inmeci kamu fikri, ne de özel kuruluşların dar perspektifi kentsel gelişmeyi sağlayabilir. İstanbullular İstanbul üzerinde söz sahibi olmalı.

Neden bir girişimcinin iş verdiği profesyonel bir mimarın buraya Galata Kulesi kadar yüksek bir otel dikme düşüncesi ile bir öğrencinin kendi imkanları ile gerçekleştirdiği projenin programı birbirinin tam tersiydi?

Kentte değişim olması kaçınılmaz. Sorun değişimin kente dair politikalar üretilerek yönetilememesinde. Yapabileceğimiz tek şey kalıyor: Yöneticilere onlara emanet ettiğimiz mülkün, ayırdığımız kaynağın bizim olduğunu hatırlatmak.

İktidar, kentin kendisine ait olduğundan şüphe duyuyor. Sürekli bir gün elinden alınacağı korkusu ile yaşıyor. Fetihçilik bir metafor olarak kendisini yeniden üretiyor. Halk yönetim işlevlerinden yararlanmak yerine, kurtulmak için uğraşmakta.

Kentin merkezindeki bu kamu alanının yönetimini Pera Müzesindeki gibi özelleştirirseniz, korkarım bu defa kamuya bir şey vermiş değil, kamudan bir şey almış olursunuz. Size önerim, bu işi kendinizden bağımsızlaştırmanız.

Başta kent yönetimi olmak üzere bütün İstanbuldaki bütün kuruluşları bu projeye, kötü bir yönetim örneği olduğu için karşı çıkmaya çağırmalıyız. Kamunun dönüşümünü yalnızca özelleştirme olarak anlayan bir gidişe dur demek için fazla zamanımız kalmadı.

Kamu alanlarında yatırımcıların amaçları mı, kentin kullanım amaçları mı öne çıkacak? Sermayenin amaçları kentin gelişimi açısından yeterli değildir. Kamu bağımsız bir işlev yerine getirmedikçe kent hayatı oksijensiz kalmış bir beyin gibi dumura uğrar.

Tapu kaydından usulsüz olarak kaldırılan bu gayrımenkulün üzerinde bina inşa edilemez şerhinin tapu kaydına tekrar yazılmasına ilişkin mahkeme kararının Yargıtay tarafından onaylanması ile Gökkafes tekrar kamuoyunun gündemine geldi.

Önemli olan sorun yalnızca kamu hizmetlerinin idame ettirilmesi için STKların kullanılması değil, kamu ürün ve hizmetlerinin kamu malı olmaktan çıkmasıdır.Kamu kişilikleri tarafından kurulan STKlar kamu işlevlerini siyasal denetim dışına çıkarıyor.

Kamu yönetimlerinde çok taraflı bir siyasal model üzerindeki tartışmalar, Türkiyede ve büyük kentlerde yeni bir dönemin başlayabileceğinin de göstergesi

İstanbul Büyükşehir Belediyesinin Tarihi Yarımada için hazırlattığı Koruma Amaçlı Master Planın İstanbulun kaderini tayin edecek bir adım olduğu söylenebilir. Ancak bu plan bir kesimin görüşü olmaktan çıkarılmazsa, tüm Türkiye kaybedecek...

Üniversitelerin özerkliği isteyebilecekleri kendilerinden başka bir kurum yok. Eğer YÖK Başkanı ve bazı rektörler sorunu TSKya taşımasaydı belki biz hala tartışmanın iki resmi taraf, hükümet ile YÖK arasında cereyan ettiğini düşünecektik.