AYDOST PARLAK YAZDI
Popülerden Retroya: Walkman’in 40. Yılı
Walkman’in atası olarak kabul edilen Sony Pressman, özellikle gazeteciler tarafından kullanan bir kompakt kaset kayıt cihazıydı.
1979 yılının ilk aylarında Sony tarafından kamuya sunulan müzik dinleme cihazının prototipi ise Pressman’dan ilham alan, Pressman’ın bir nevi modifiye edilmiş haliydi.
1 Temmuz 1979’da mavi ve gümüş rengi Japonya’da piyasaya sürülen ve bir yıl sonra da ABD’de satışa çıkan Walkman TPS-L2, zamanın parasıyla yaklaşık 150 Amerikan dolarıydı.
Daha kaliteli bir müzik deneyimi
Cihazın kayıt yapma özelliği bulunmadığı için başta çok satılacağı düşünülmeyen ilk Walkman, iki ayda 50 bin adet satılarak popülerliğini kanıtlamış oldu ve insanların müzik dinleme anlayışını portatif ve şahsi oluşuyla değiştirdi.
Walkman’in en özgün özelliklerinden birkaçı, transistör radyo büyüklüğünde olup geçmişteki taşınabilir kasetçalarlardan daha kolay taşınabilir olması ve cihazla kullanılan kulaklıkların stereo olması sebebiyle dinleyicilere, mono transistör radyo kulaklıklarından daha kaliteli bir müzik deneyimi yaşatmasıydı. Cihazın ucuz ve erişilebilir olması, belki de en önemli yanıydı.
Walkman’lerin uzun süren popülerliği
CD’lerin yükselişte olduğu ve popülerliklerinin hızla arttığı dönemde bile Walkman’ler satılmaya devam etti.
Sonrasında Walkman’in tekrar şarj edilebilir bataryalı, su geçirmez ve taşınabilir CD çalar gibi farklı modelleri çıktı.
Sony’nin Walkman II ve Discman gibi yenilikleri, 1980’lerde ve 1990’larda taşınabilir müzik dünyasında baskın bir güç olarak kalmalarını sağladı.
Müzikte dijitalleşme: Walkman’in düşüşü
Apple, 2001 yılında iPod’u piyasaya sürdüğünde ise dijital müzik indirmek, Walkman gibi analog teknolojilerin yerini aldı.
Walkman’in düşüşüne sebep olan müzikte dijitalleşme, hızını artırarak devam etti ve müzik dinlemek yine şekil değiştirerek gittikçe günlük hayatta kullandığımız cihazlara müzik fonksiyonu entegre edildi.
Özellikle son on yılda, akıllı telefonların kullanımının artması ile beraber müziğe erişim, Spotify ve Apple Music gibi telefon uygulamalarının sayesinde kolaylaştı.
Daha erişilebilir, fakat pasif
Müzik dinlemek için müzik çalar gibi bir ekipman ihtiyacı ortadan kalktı ve akıllı telefonların müzik gibi pek çok fonksiyonu bir araya getirmesiyle, müzik dinlemek daha pasif bir etkinliğe dönüştü. Nitekim çoğumuz genellikle Walkman dönemindeki gibi aktifçe müzik dinlemiyoruz.
Bunun yanı sıra müziğin dijitalleşmesiyle standartlaşan formatlar ve aşılan ulusal sınırlar, müziği her cihazdan dinlenebilir ve daha erişilebilir kılıyor.
Walkman döneminde ise fiziksel formatın kısıtlamaları çok daha hissedilebilir durumdaydı.
Buna rağmen, son zamanlarda dijitaldense Walkman gibi analog formatları yeğleyenler de yok değil.
Çoğunlukla nostalji bu “retro” formatları genç jenerasyonlara daha çekici kılıyor.
Ayrıca pek çok kişi müziğin ritüel yönünün Walkman gibi formatlarda daha iyi deneyimlendiğini söylüyor ve bu formatlara yöneliyor. (AP/EKN)
***
Kaynak:
https://www.sony.net/united/walkman40th/
https://www.stereogum.com/2049762/the-first-sony-walkman-was-released-40-years-ago-today/news/