Gidenlerin ardından bir vefa borcu

Kürtçe çocuk edebiyatına son yıllarda kafa yoran yazarlardan İsmail Dindar, uzun yıllardır tanıdığım çok iyi bir eğitimci. Üniversite öğrencisiyken tanıdığım Dindar’ın çocuklarla olan ilişkisi bugün ortaya koyduğu kıymetli eserlerin de göstergesi. Dindar hem çok iyi bir eğitimci hem de çok iyi bir dilbilimci. Sınıf öğretmenliği deneyimlerinin eserlerine yansıdığı muhakkak, ancak Dindar’ın kalemi en çok da Kürt illerindeki toplumsal yaşamı, Kürtler, Araplar, Süryaniler, Êzidî Kürtler ve Ermeniler gibi halkların birbiriyle olan ilişkileri, sınır hattındaki coğrafik gerçekliği çok ustaca yansıtıyor.

Dindar’ın son çocuk kitabı “Xwezî Bi Wan Rojan” - benim kıt Kürtçe tercümemle “Ah O Eski Günler”- bir gencin gözünden Suriye ile sınır olan Nusaybin ilçesinde halklar arasında geçen komşuluk, dostluk, paylaşım, hatır, vefa, üzüntü, sevinç anlarını anlatıyor. Ancak benim için kitapta işlenen en önemli şey, göç vurgusunun çok dokunaklı işlenmiş olması.

Gidenler, kalanlar… Gidenlerin geriye bıraktığı o muazzam birikim, kıymet, değer ve eşsizlik bir daha asla yeri doldurulmayacak olan bir duygu. Dindar aslında bize, yakın tarihe bir göz atmamızı, tarihle yüzleşmemizi, utancımızı ve kayıplarımızı sunuyor. 6 kısa bölüm üzerinden kaleme alınan kitabı çok az Kürtçeye sahip olanlar dahi rahatlıkla anlayabilir, okuyabilir. Çok sade, edebi, akıcı ve hüzünle sevinci birlikte yaşatan bir eser.

Kaybettiklerimiz sadece komşularımız mı?

Dindar’ın göç veya göçe zorlanma vurgusu kaybettiklerimizin sadece komşularımız, dostlarımız olmadığını hatırlatıyor. Gidenlerin ardından çoraklaşan bir coğrafyayı bize sunan Dindar, kıymetli olanın kaybedilmemesi gerektiğini anımsatıyor.

Peki, gidenler sadece halklar, insanlar veya komşularımız mı? Hayır, hayır giden bir yaşam, bir hayat, bir tarih, insanlığın toplumsal kültürel birikimidir aslında. Bunu neden mi söylüyorum. Bakın Dindar, gidenleri nasıl güzel bir vefa duygusuyla sıralamış:

“Yalnızca Süryaniler ve Êzidîler mi gitti? Onlarla birlikte yılların kültürel birikimi gitti. Nalcılık, demircilik, gümüşçülük, altın işleme sanatı, dişçilik, boyanmış yumurtalar (Paskalya yumurtaları), üzüm şarabı ve Êzidîliğin mertliği, kirveliği…”

Dindar’ın dikkatini çektiği bu kayıpların yarattığı çoraklığın acısını bugün hep birlikte yaşıyoruz. Bir de gidenlerin dönüp doğup, büyüdüğü topraklara bakışı var. Size güzel bir dostluk eserini sunuyorum, umarım beğenirsiniz.

Ayrıca şunu belirtmek isterim, Dindar’ın eserinin çıktığı Mori Yayınları epey bir zamandır, sözlü Kürt tarihinden çok sayıda kitabı Kürtçe çocuk edebiyatına kazandırmış durumda.

Kitap: Xwezî bi wan rojan / Ah o eski günler
Yazar: İsmail Dindar
Resimleyen: Necmeddin Biri
Dili: Kürtçe
Yayınevi: Mori Yayınları
Okuma Yaş Grubu: 12-16

(SYZ/AÖ)