*Görsel: Pixabay. Görsel uygulama: bianet.
Kripto para çılgınlığına girizgah yaparken Microsoft'un kurucusu Bill Gates'in haftaiçi yaptığı açıklamayı "kulaklara küpe" niyetine şuraya yazalım:
Bu tabii ki, yeni dünya sisteminin belki de geleceği olan kripto parayı çözme yolunda vites düşürmenize sebep olmasın.
Ancak bu yola giriyorsanız, deyimi yerindeyse en temelden başlayarak genel bir makro ekonomi, yeni nesil terimler ve biraz da politika bilmek gerekiyor. (Belki de gerçekten "her şey politiktir.")
CNBC'nin haberine göre "Kısa ömrü boyunca Bitcoin, bilgisayar bilimcileri, siberpunklar ve kriptograflardan oluşan küçük bir hareketten, finansal sistemin ve paranın tasarımına ilham verebilecek bir plana dönüştü."
Bitcoin, dünyanın ilk kripto para birimi ve blok zinciri. Fiziksel ya da dijital bir nesne olmayan bitcoin, basitçe, bir nevi sahiplik kaydı şekliyle maddi bir değerin temsili.
Bitcoin işlemleri, bilinen tüm finansal işlemler gibi: bir kişiden diğerine değer aktarımı.
Ancak, bu işlemi bir banka veya başka bir finansal hizmet sağlayıcısı aracılığıyla yönlendirmek yerine, Bitcoin ağındaki tüm düğümler tarafından doğrudan sanal bir zincirde doğrulanıp, kaydediliyor.
Bitcoin zinciri, halka açık olarak eşzamanlı olarak dünyanın dört bir yanındaki on binlerce bilgisayarda bulunuyor.
Hiç kimse veya hiçbir işletme bu işleyici kontrol etmiyor, bu da Bitcoin'i merkezsiz hale getiriyor ki devletlerin şu an paranın kontrolleri dışına çıkmaları konusundaki endişesi tam burada başlıyor.
Bu aslında felsefi de bir soru. Ekonomik açıdan bakarsak, merkezi olmayan ve demokratik bir ağ kurarak işlemleri güvence altına almanın bu yeni finansal yolu, yakın tarihli ekonomi tarihinde aslında 2007-2008 mali krizi sırasında geliştirildi.
Bitcoin, devlet merkeziyetçiliği yerine bireysel merkeziyetçiliği mümkün kılıyor.
Doğası, kontrolü azınlıktan alıp çoğunluğa veriyor. Türkiye'de günlük işlem hacminin 1 milyar doları aştığı belirtiliyor.
Bitcoin madenciliğine geçmeden önce, sadece al/sat modelinden kısaca bahsedersek, önce yerel ya da yabancı güvenli bir kripto para borsasında hesap açıp - güvenli bir şekilde- oluyorsunuz. Ardından hesabınıza EFT, Papara ya da havale ile nakit aktarıyorsunuz.
Aktarım işleminden sonra ise talep ettiğiniz kadar Bitcoin alabiliyorsunuz. Kripto para borsasında da belirlediğiniz fiyattan alış ve satış emri verebilir aynı zamanda piyasanın çok altında BTC'de satın alabilirsiniz.
Örneğin, BTC 100 TL ve siz 80 TL'den alış emri verdiniz. Aynı gün 80 TL'den satış emri veren bir diğer yatırımcı ile talepleriniz eşlenerek işlem yapılabiliyor.
Yatırımcıların wikipedia'sı, Investopedia, kripto para madenciliğini "zahmetli, maliyetli ve yalnızca ara sıra ödüllendirici" olarak tanımlıyor. Yeni başlayanlar için bu yeni nesil madencilik nasıl yapılıyor Investopedia'dan alıntılayarak bakalım:
Madenciliğin riskleri, finansal risk ve yasal riskler olarak ikiye ayrılıyor.
Bitcoin madenciliği ve genel olarak madencilik finansal bir risk olarak görülüyor. Yüzlerce veya binlerce dolar değerinde madencilik ekipmanı satın alma çabasının sonucunda gelir elde edilmeyebilir. Bununla birlikte, bu risk madencilik havuzlarına katılarak azaltılabilir.
Madencilik ekipmanına yatırım yapmadan önce ülke yönetmeliğinizi ve kripto para birimine yönelik genel duyarlılığı araştırmak da iyi bir fikir olabilir.
Şu an birçok farklı stok simülatörü bu konuya girmeye çalışanlara yardımcı olabiliyor.
İçine daldıkça genişleyen bu alanla ilgili daha fazla laf kalabalığı yapmadan, kapanışı Ezhel'den gelsin: Money on my brain/ Boynumdaki chain (ja).
(PT/AS)