3 “Gebe” sahnede: Kadın, yaşam, özgürlük

“Gebesin ya stres altındasın”

“Gebe ya o hassastır”

“Gebesiniz işinizi yapabilecek misiniz?”

“Gebe haliyle göbeğini açmış, hiç utanmamış…”

“Kadın haliyle gülüyor…”

“Çok oynak bu hafif meşrep…”

Kadınların hayatları boyunca defalarca duydukları cümleler bu kez bir tiyatro sahnesinde.

Yerebatan Sarnıcı'nda "gece gezilmesi” konseptiyle 3 Ekim akşamı, 3 hamile kadının performansına şahitlik ettik. “Gebe” oyununun prömiyerindeydik.

Oyuncular, Alayça Gidişoğlu, Özlem Öçalmaz ve Tuba Karabey de sahnedeydi.  

Oyuncu 3 gebe kadın, Yerebatan Sarnıcı’nın kendisine has mistik atmosferi derken zaman zaman gerçek dünya ile bağımız koptu. Şaşırdık.  

Başkalarının gözlerini kapattık 

“Ölüm”, “aşk”, “hayat”, “savaş” gibi hemen her konuda bir destan, mitolojik öykü varken “doğum” için benzer yazınlar neden yok diye sorduk. Kızdık.

Kimi zaman da eril siyasetin tam göbeğinden baktık, 3 gebe kadının göbeğine. Daha çok kızdık.

Hamilelik halini sorgularken, toplumun gebelere bakışını da bir kez daha gördük. Hem hüzünlendik, hem güldük.  

Oyunun yazarı Hatice Meryem, “Sinek Kadar Kocam Olsun Başımda Olsun” kitabındaki kadar güçlü bir metne imza atmış yine.

Yazar Virginia Woolf’un “Başkalarının gözleri bizim zindanlarımız, başkalarının düşünceleri bizim kafeslerimiz” cümlesinin kadınca halini yazmış resmen.

Kadınlara ilham oluyor

Meryem, kullandığı dil açısından da kapsayıcı.

Oyun, eşit yurttaşlığa, cinsiyet eşitsizliğine, LGBTİ+ var oluşuna göndermeler yapıyor. Ayrıca “kadının bedeni kadına aittir, kadının söz hakkı vardır” vurgusunu hiç eksik etmiyor. Yani oyun, kürtaj hakkını desteklediği gibi doğurmak, anne olmak isteyen kadınlara da cesaret veriyor.

Cesaret demişken, elbette cesaretin en büyüğünü sahnedeki 3 gebe kadın gösteriyor. Oyuncular, Alayça Gidişoğlu, Özlem Öçalmaz ve Tuba Karabey 45 dakikalık oyun boyunca tempoyu hiç düşürmüyor. Gülüyor, konuşuyor, ağlıyor, anlatıyor ve güçlü mesajını veriyor. Elbette zaman zaman da susuyorlar.

Yüz ifadeleri devreye giriyor bu kez. Sessizliklerinde “gidişatı” bekliyorsunuz. 3 gebe kadın oyuncunun peşine takılıp, cinsiyet eşitsizliğine, kadınlara yönelik kalıplara ve dayatmalara isyan etmek geliyor içinizden. Aklınızdan geçiyor, “kadın, yaşam, özgürlük.”

Doğumlarına az kalan üç oyuncu “tam da şimdi bunun sırası” diyerek gerçeklerle yüzleşip, yüzleştirirken, patriyarkaya meydan okuyor.

Üstelik bunu slogan atarak değil, sadece kadın olma hallerine değinerek yapıyor.

Nagihan Gürkan’ın yönettiği "Gebe", 9 ay boyunca bedeniyle farklı bir yolculuğa çıkan kadınların hikâyesine davet ediyor.

Oyunda 3 "Gebe"nin söylediği gibi, sahnenin asıl oyuncularına, yakında dünya ile tanışacak olan 3 bebeğe ilk gösterimin sonunda “hoş geldin” dedik...

(EMK/AÖ)