Zehirsiz Sofralar Platformu açıkladı: Tarım zehirlerinde rekor artış
* Fotoğraf: Anadolu Ajansı.
Zehirsiz Sofralar Platformu, yaptığı yazılı açıklamada tarım zehirleri konusunda Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan sorumlu ve önlemi baştan alan bir yaklaşımla yönetim beklediğini ifade etti.
Açıklamada, pestisit nedeniyle 2022 yılının henüz ilk yarısında tarım zehiri bildirimlerin sayısının 259'a ulaştığı vurgulandı. Platforma göre kalıntı bildirimlerindeki artış eğilimi, geçen yıl (2021) kırılan rekorun da aşılabileceğini gösteriyor.
♦ 2021 yılında AB ülkelerinden yapılan Türkiye kaynaklı 372 bildirim ile, önceki üç yılın ortalamasının yaklaşık üç katına çıkarak rekor kırılmıştı.
TIKLAYIN - Avrupa'nın geri gönderdiği zehirli gıdalar kimin sofrasında?
Pestisit nedir?Pestisitler tarımda çeşitli unsurlara karşı kullanılan zehirli kimyasal maddeler. Pestisitler bitkilere zarar veren böcek, mantar ve benzeri canlıları öldürür. Pestisitlerin %90'dan fazlası hedef zararlıya değil, toprağa, suya ve havaya karışıyor; avcı ve arılar gibi faydalı böcekleri yok ederek gittikçe derinleşen bir kısır döngüye neden oluyor. |
Platform tarafından yapılan açıklamada özetle şu ifadelere yer verildi:
"Bildirimlere göre yasaklı madde tespiti de hâlâ devam ediyor. Bütün bu veriler, gerekli önlemlerin alınmadığını, denetimlerin yeterli ve uygun bir şekilde yapılmadığını ortaya koyuyor.
"Tarım ve Orman Bakanlığı, pestisit kalıntıları konusunda iç pazarda denetimler yapıyor. Ancak denetim sonuçlarının taklit ve tağşiş yapıldığı kesinleşen gıdalarda olduğu gibi şeffaflıkla paylaşılmaması ve ihraç edilen ürünlerde pestisit kaynaklı bildirimlerin artması, iç pazara sunulan ürünlerde daha fazla pestisit bulunabileceğine dair tüketicilerde endişe yaratıyor.
TIKLAYIN - Pestisit Kullanımındaki Artış Ne Anlama Geliyor?
Tespit edilen pestisitler endişe verici
"AB Gıda ve Yemler için Hızlı Alarm Sistemi (Rapid Alert System for Food and Feed-RASFF), Türkiye'den ihraç edilen limon, greyfurt, biber, mandalina, portakal, nar, asma yaprağı, ayva, domates, karpuz, maydanoz, üzüm, armut, kabak, patlıcan, yeşil fasulye ve keçi boynuzu zamkında limit üstü pestisit kalıntısı tespit etti.
Tablo 1. Türkiye Menşeli Bildirim Yapılan Ürünler
"AB'nin tespit ettiği bazı pestisit aktif maddelerin, ABD Çevre Koruma Ajansı (Environmental Protection Agency-EPA) ve Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (The International Agency for Research on Cancer-IARC) tarafından muhtemel kanserojen ve AB ve Japon Kimyasalların Sınıflandırılması ve Etiketlenmesi için Küresel Uyumluluk Sistemi (GHS) tarafından kısırlığa, üreme sağlığı bozukluklarına ve kansere neden olduğu belirtiliyor.
"10 başlıktan üçü Türkiye"
"AB Gıda ve RASFF portalında yayınlanan 2020 yılına ilişkin raporun tehlike ve ürün kategorisine göre yapılan değerlendirmesinde, 2020 yılında en çok bildirim yapılan 10 konu başlığının 3'ünde Türkiye'nin adı geçiyor. Bu bildirimlerin sebebinin 190 parti meyve ve sebzede pestisit, 58 parti meyve ve sebzede aflatoksin ve 38 parti tohum, kabuklu yemiş ve türevi ürünlerde aflatoksin tespiti olduğu görülüyor. 2022'nin ilk yarısına bakıldığında, limit üstü pestisit kalıntısı tespit edilen meyve ve sebze sayısı 249 ile 2020 yılını çoktan aşmış durumda.
"Bakanlık yetkilileri tarafından Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi'ne (GGBS), ülke genelindeki tüm gıda ve yem işletmeleri, bu işletmelere yönelik denetimler, alınan numuneler, numunelerin analiz sonuçları, işletmelere uygulanan idari cezalar, yaptırımlar, ithalat ve ihracat kayıtları gibi bilgiler giriliyor. Ancak, bu bilgiler halkın erişimine açık değil. Avrupa'da olduğu gibi ülkemizde de GGBS verilerinin halkın erişimine açılmasını talep eden Zehirsiz Sofralar Platformu, son dönemde rekor seviyeye ulaşan kalıntılı ürünlere ilişkin halkın endişelerinin giderilmesi gerektiğini vurguluyor."
(TY)