Söyleşiye çağrı: My Socialist Home ve Çıkmaz Sokak

*Görsel: Özge Açıkkol & Elin Strand Ruin, "Çıkmaz Sokak", yerleştirme / "The Blind Alley", installation, 2022 Iulia Statica & Adrian Câtu, "My Socialist Home", ham ekran görüntüsü / still from raw footage, 2021

Depo’da 30 Nisan’a kadar devam eden Kadın Arşivlerinden Yansıyanlar sergisi kapsamında, Çıkmaz Sokak (2022) isimli çalışmalarıyla sergide yer alan sanatçı Özge Açıkkol ve sanatçı-mimar Elin Strand Ruin ile, mimarlık tarihçisi ve teorisyen Dr Iulia Statica’nın katılımıyla, çevrimiçi bir söyleşi olacak. Söyleşinin konusu, Bükreş ve İstanbul’daki kamusal alanda kurulan ev yaşamı.

Dr Iulia Statica’nın sunumu, 1965’ten itibaren Bükreş’te inşa edilen toplu konutlarda üretilen toplumsal cinsiyet, devlet ve ev içi alan arasındaki ilişkiyi araştırıyor.

Kadınların öznelliği ve kendi deneyimine dayandırdığı toplumsal cinsiyete dair fikirlerle domestik kavramını diyaloğa sokan sunum, şehir ölçeğinden apartmana, sosyalist devleti materyal ve öznel anlamda dönüştüren bakım ve yaşamda kalma ağlarına odaklanıyor. My Socialist Home (Iulia Statica and Adrian Câtu, 2021) isimli belgesel bu bağlamı arka planına alarak, post-sosyalist durumu sosyalist evde biçimlenen jenerasyonlar ve kişiler arası süreçler üzerinden ele alıyor.

Özge Açıkkol ve Elin Strand Ruin, Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı arşivleri ile yakınında bulunan Balat’taki ev yaşamı ve gündelik pratiklere odaklanan Çıkmaz Sokak (2022) adlı çalışmaları hakkında bir konuşma gerçekleştirecek.

Açıkkol ve Ruin, domestik bilgi ve kabiliyetleri irdeleme ve kırsal olanla kentseli biraraya getirme ihtiyacını taşıyan projelerini, kamusal alanda kurulan ev yaşamı olgusu üzerinden Dr Iulia Statica ile tartışacak ve katılımcıların sorularını yanıtlayacak.

Konuşmacılar 

Mimarlık tarihçisi ve teorisyen Iulia Statica, İngiltere’deki Sheffield Üniversitesi Mimarlık Okulu’nda öğretim görevlisi. Belgesel film, Statica’nın araştırmaları ve pratiğinin önemli bir parçası.

My Socialist Home isimli belgeselinin ilk gösterimi 2021 yılında Londra’daki Archiving the Home: Gender and Domesticity in Postsocialist Bucharest sergisinde gerçekleşti. Doktora derecesini Roma La Sapienza Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nden alan Statica, Urban Phantasmagorias: Domesticity, Production and the Politics of Modernity in Communist Bucharest (Routledge, 2022’de yayınlanacak) adlı kitabın yazdı.

Sanatçı Özge Açıkkol, Güneş Savaş ve Seçil Yersel ile birlikte Oda Projesi kolektifinin bir üyesi. Sanat, sosyo-mekânsal pratikler, edebiyat ve sosyal pedagojinin kesişiminde çalışan sanatçı, İstanbul'un kamusal alanlarının durumsal kullanımına dair fotoğraf ve anlatıları topluyor.

2013'ten bu yana, Oda Projesi ile kültürel alanda güvencesiz çalışan kadınlarla düzenlediği toplantı dizisiyle, sanatçı-anne öznenin dönüştürücü kapasitesini sorgulamaktadır. Gerekli olduğu kadar görünmez kılınan “bakım” eyleminin, içine sıkıştırıldığı özel alandan çıkarılıp kamusal bir destek biçimi olarak düşünülmesiyle ilgilenmektedir.

Sanatçı-mimar Elin Strand Ruin, katılımcı sanat pratiği ve kentsel gelişim alanlarında çalışmaktadır. Ruin, yerel kadın ağlarından ilham alarak kurguladığı projelerinde, kamusal alanda gerçekleştirdiği gündelik bakım aktiviteleriyle toplumsal değişimi sağlamanın yollarını araştırıyor.

Ruin’in seçilmiş projeleri arasında Knitting House (2010), The Kitchen of Praxagora 1.0, 2.0 (2016, 2021-22), The Kitchen Square 1.0 / Stockholm (2019-2023), The Kitchen Square 2.0 / Londra (2022) bulunuyor.

Kadın Arşivlerinden Yansıyanlar

Kadın Arşivlerinden Yansıyanlar Türkiyeli ve İsveçli sanatçıların, Kadın Eserleri Kütüphanesi arşivini merkezine alan uzun soluklu kültürler ve disiplinler arası işbirliği ve sanatsal araştırmalarının sonucunda ürettikleri işleri biraraya getiriyor. Sergideki üç yerleştirme, arşivde yer alan görseller, mektuplar ve gazete kupürleriyle beraber, arşiv binasının çevresindeki mekân ve topluluklar arasında kurulabilecek ilişkilere odaklanıyor. Kadın Arşivlerinden Yansıyanlar, 30 Nisan’a dek Depo’da ziyaret edilebilir.

Kadın Arşivlerinden Yansıyanlar sergisi İsveç İstanbul Başkonsolosluğu, Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı ve Depo işbirliğinde, İsveç Enstitüsü tarafından desteklenen Equal Spaces projesi kapsamında gerçekleştiriliyor.

(EMK)