Soykırım onlarla başladı: Ermeni gazeteci ve yazarlar

Fotoğraf: Soviet Armenian Encyclopedia
Soldan sağa üst sıra: Kirkor Zohrap, Taniel Varujan, Rupen Zartaryan,
Ardaşes Harutünyan ve Siamanto 
Soldan sağa alt sıra: Rupen Sevag, Dikran Çöğüryan, Diran Kelekian
Tlgadintsi, Yervant Srmakeshkhanlian

24 Nisan 1915’te, Osmanlı yetkilileri, İstanbul’daki Ermenileri, toplu halde tutuklamaya ve sürgün etmeye başladı. O gün ilk tutuklananlar, çoğunlukla entelektüeller, gazeteciler, toplum liderleri ve siyasi eylemcilerdi. Ayaş ve Çankırı'daki toplama kamplarına götürüldüler.

İstanbul’da Ermeni aydın ve gazetecilerin tutuklanarak sürgüne gönderildiği 24 Nisan 1915 tarihi soykırımın başlangıç günü olarak kabul ediliyor. Nesim Ovadya İzrail'in katkılarıyla isimlerini belirleyebildiğimiz gazeteci ve yazarların adlarını yayınlıyoruz. Liste tamamlanmak için katkılarınıza açık.

Listenin oluşmasındaki katkıları nedeniyle Nesim Ovadya İzrail'e peşin teşekkürlerle.

• Krikor Torosyan, Dzağik gazetesi ve Gigo mizah dergisi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara Elmadağ’da 31 Temmuz-3 Ağustos 1915
• Sarkis Minasyan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Urfa-Diyarbakır arasında Siverek yakınında Karacaören mevkisinde Haziran 1915 sonu
• Sarkis Suin (Süngücüyan), İravunk (Hak) gazetesi, 1 Haziran 1915'te tutuklandı. Akıbeti bilinmiyor.
• Nerses Papazyan, yazar, din insanı, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da Ağustos 1915
• Harutyun Şahrigyan, yazar, avukat, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da Ağustos 1915
• Garabed Paşayan Khan, yazar, doktor, milletvekili, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da 31 Temmuz-3 Ağustos 1915
• Levon Larents, Tsayn Hayrenyats (Vatanın Sesi) gazetesi, Murc (Çekiç) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da Ağustos 1915.
• Simpad Pürad, Pünig gazetesi, Kağapar (Fikir) dergisi, yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da Ağustos 1915
• Hampartsum Hampartsumyan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da 31 Temmuz-3 Ağustos 1915
• Keğam Parseğyan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da 31 Temmuz-3 Ağustos 1915
• Şavarş Krisyan, Marmnamarz (Beden Eğitimi) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da 31 Temmuz-3 Ağustos 1915
• Siamanto (Adom Yarcanyan), şair, yazar, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da 31 Temmuz-3 Ağustos 1915
• Armen Doryan, yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, Ankara’da Ağustos 1915
• 20- Mardiros H. Kundakçıyan, Avukat, gazeteci, Ceride-i Şarkiye gazetesi, Kayseri'de Ekim 1915’te idam edildi.
• K. Khajag (Karekin Çakalyan), gazeteci, gazete yöneticisi, yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Urfa-Diyarbakır arasında Siverek yakınında Karacaören mevkisinde Haziran 1915 sonu
• Rupen Zartaryan, gazeteci, eğitimci, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Urfa-Diyarbakır arasında Siverek yakınında Karacaören mevkisinde Haziran 1915 sonu
• E. Agnuni (Khaçadur Malumyan), gazeteci, siyasetçi, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Urfa-Diyarbakır arasında Siverek yakınında Karacaören mevkisinde Haziran 1915 sonu
• Krikor Zohrab, gazeteci-yazar, milletvekili, İstanbul 2 Haziran 1915 sürgünü, Urfa- Diyarbakır yolunda 19 Temmuz 1915
• Mihran Tabakyan, yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, Ankara’da Ağustos 1915
• Hagop Terziyan (Hagter), gazeteci-yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, Ankara’da 24 Ağustos 1915
• Diran Kelegyan, gazeteci, Sabah gazetesi başyazarı, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, Yozgat ile Kayseri arasında, Kızılırmak üzerinde bulunan Çokgöz Köprüsünün yanında 2 Kasım 1915
• Taniel Varujan, şair, yazar, eğitimci, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, Kalecik Tuney’de 26 Ağustos 1915
• Rupen Sevag, (Çilingiryan), şair, yazar, doktor, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, Kalecik Tuney’de 26 Ağustos 1915
• Yervant Çavuşyan,  gazeteci, yazar, bilim insanı, eğitimci, Tzayn Hayrenyats (Vatanın Sesi) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, Meskene ile Der Zor arasında, Fırat nehri kıyısında bulunan Hamman’daki Ermeni sürgün kampında, 1916 yaz ayları
• Nerses Zakaryan, gazeteci, yazar, eğitimci, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da Ağustos 1915.
• Jak Sayabalyan, gazeteci, yazar, konsolosluk tercümanı, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da Ağustos 1915.
• Melkon Gürcüyan, yazar, eğitimci, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da 31 Temmuz-3 Ağustos 1915.
• Parseğ Şahbaz, gazeteci, avukat, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Harput’ta Temmuz 1915 ayı sonuna doğru.
• Dikran Çögüryan, Şair, yazar, eğitimci, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da 31 Temmuz-3 Ağustos 1915.
• Arisdakes Kasbaryan, yazar, avukat, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, Ankara’da Ağustos 1915.
  
  (HA / DB/NÖ)