Seçim 2024: CHP 15 ilde yüzde 50'yi aştı, AKP 195 belediyeyi kaybetti
31 Mart yerel seçimleri bitti. Seçimlere 34 siyasi parti katıldı. 207 bin 848 sandıkta 61 milyon 441 bin 882 kayıtlı seçmen vardı.
48 milyon 153 bin 788 seçmen oy verdi. 45 milyon 961 bin 211 oy geçerli, 2 milyon 192 bin 577 oy ise geçersiz sayıldı. Seçime katılım oranı yüzde 78’in üzerinde oldu.
CHP 37 yıl sonra ilk kez seçimden galip ayrıldı. Kesin olmayan sonuçlara göre CHP Türkiye genelinde yüzde 37,74 oy alarak birinci parti çıktı.
Yüzde 35,49 oy alan AKP ikinci, yüzde 6,19 oy alan Yeniden Refah Partisi üçüncü, yüzde 5,68 oy alan DEM Parti dördüncü, yüzde 4,98 oy alan MHP beşinci, yüzde 3,77 oy alan İYİ Parti de altıncı oldu. Diğer partilerin oy oranlarının toplamı da yüzde 5,90. Oy sayıları ise şöyle:
- CHP: 17 milyon 345 bin 876
- AKP: 16 milyon 313 bin 661
- Yeniden Refah Partisi: 2 milyon 845 bin 553
- DEM Parti: 2 milyon 609 bin 802
- MHP: 2 milyon 290 bin 643
- İYİ Parti: 1 milyon 734 bin 406
Türkiye geneli belediye başkanlığında CHP 35, AKP 24, DEM Parti 10, MHP 8, Yeniden Refah Partisi 2, BBP 1, İYİ Parti 1 belediye başkanlığı kazandı. 30 büyükşehrin 14’ünü CHP, 12’sini AKP, 3’ünü DEM Parti, 1’ini Yeniden Refah Partisi aldı.
İlçe belediyeleri söz konusu olduğunda 973 merkezden 356'sını AKP, 337'sini CHP, 122’sini MHP, 65’ini DEM Parti, 39’unu Yeniden Refah, 24’ünü İYİ Parti, 14’ünü BBP, 2’sini Demokrat Parti aldı. 1 ilçede seçim kazanma başarısını gösteren partiler ise Saadet Partisi, DEVA, TİP, Sol Parti ve DSP oldu.
Ayrıca CHP; Ankara, Mersin, Manisa, Muğla, Giresun, Zonguldak, Afyon, Aydın, Balıkesir, Bartın, Bolu, Eskişehir, İstanbul, Kırşehir, Tekirdağ'da, DEM Parti; Batman Diyarbakır, Mardin Van ve Ağrı'da, AKP; Rize, Trabzon ve Erzurum'da, MHP; Çankırı ve Tokat'ta, İYİ Parti de Nevşehir'de yüzde 50'den fazla oy aldı.
| Partiler | Kazandığı büyükşehir | Kazandığı şehir | Kazandığı ilçe | Kazandığı belde |
| CHP | 14 | 21 | 337 | 48 |
| AKP | 12 | 12 | 356 | 125 |
| Yeniden Refah Partisi | 1 | 1 | 39 | 19 |
| DEM Parti | 3 | 7 | 65 | 7 |
| MHP | 0 | 8 | 122 | 54 |
| İYİ Parti | 0 | 1 | 24 | 4 |
| Sol Parti | 0 | 0 | 1 | 0 |
| BBP | 0 | 1 | 14 | 6 |
| Memleket Partisi | 0 | 0 | 0 | 1 |
| DSP | 0 | 0 | 1 | 1 |
| Demokrat Parti | 0 | 0 | 2 | 2 |
| TİP | 0 | 0 | 1 | 1 |
| DEVA Partisi | 0 | 0 | 1 | 0 |
| Saadet Partisi | 0 | 0 | 1 | 2 |
| Bağımsız adaylar | 0 | 0 | 9 | 2 |
11 ili kadınlar yönetecek
81 ilin 11'inde kadın adaylar kazandı. CHP’de 6 kadın belediye başkanı çıkardı. Candan Yüceer Tekirdağ'da, Filiz Gencan Akın Edirne'de, Burcu Köksal Afyon’da, Ayşe Ünlüce Eskişehir'de, Melek Mızrak Subaşı Bilecik'te, Özlem Çerçioğlu Aydın’da oyların çoğunluğunu aldı.
DEM Partide Ayşe Serra Bucak Küçük Diyarbakır Büyükşehir Başkanı olurken, Siirt’te Safiye Alağaş, Batman’da Gülüstan Sönük, Ağrı'da da Hazal Aras belediye başkanı seçildi.
AKP’nin Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkan adayı Fatma Şahin de bu ilde yarışı önde götürdü.
11 ili kadınlar yönetecek
2019'a göre durum
2019 yerel seçimine göre AKP 3 büyükşehir, 12 il, 180 ilçe belediyesi, iktidar ortağı MHP de 1 büyükşehir, 2 il, 23 de ilçe belediyesi kaybetti.
CHP ise 3 büyükşehir, 11 il ve 144 ilçe belediyesi kazandı. İYİ Parti de 1 il, 5 de ilçe belediyesi aldı.
Belediye başkanlığına talip olan milletvekilleri
İYİ Parti’den 7, CHP ve Saadet Partisi’nden 5, AKP'den 4, DEVA Partisi, DEM Parti ve Türkiye İşçi Partisi’nden 1, HÜDA PAR'dan da 2 olmak üzere toplam 26 milletvekili seçimde belediye başkanı olabilmek için yarıştı. CHP'nin aday gösterdiği 5 milletvekilinden 4'ü belediye başkanı seçildi.
Burcu Köksal Afyon, Abdurrahman Tutdere Adıyaman, Hasan Baltacı Kastamonu, Ahmet Önal Kırıkkale belediye başkanı oldu. Veli Ağbaba ise Malatya'da seçimi kaybetti. Seçimi kazanan milletvekillerinin göreve başlamalarıyla 129 olan CHP'nin Meclisteki sandalye sayısı 125'e düşecek.
AKP’de Murat Kurum, Mustafa Savaş, İdris Nebi Hatipoğlu ve Ceyda Bölünmez, İYİ Parti’de Ayyüce Türkeş Taş, Ümit Özlale, Yüksel Selçuk Türkoğlu, Buğra Kavuncu, Turhan Çömez, Metin Ergun, Yasin Öztürk başarılı olamadı.
Saadet Partisi’nde Birol Aydın, Mahmut Arıkan, Sema Silkin Ün, Necmettin Çalışkan, Selçuk Özdağ yarışı kaybetti. DEM Parti’de Meral Danış-Beştaş, DEVA Partisi’nde İdris Şahin, Türkiye İşçi Partisi’nde (TİP) Erkan Baş ve HÜDA PAR’da Serkan Ramanlı ile Faruk Dinç belediye başkanı seçilemeyen diğer isimler oldu.
(HA)