"Salgın kontrol altında değil, sıkı tedbirler geri gelebilir"

Fotoğraf: AA

1 Haziran’da başlayan normalleşme sürecinin ardından Covid-19 vaka sayısı gün gün artıyor. 1 Haziran’da 827 olan vaka sayısı dün 1562’ye ulaştı. Dün (14 Haziran) artan vakalara ilişkin sosyal medya hesabından değerlendirme yapan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “İyileşen hasta sayımız yeni vaka sayısının altına düştü. Yoğun bakıma ve solunum cihazına ihtiyaç artıyor. Hedeften uzaklaşıyoruz” dedi.

TIKLAYIN - "Yeni Vakalarda Yaş Ortalaması 36"

TIKLAYIN - Prof. Çetiner: Normalleşmeyi Eski Normal Sandık, Vaka Arttı

TIKLAYIN - "Halk Normalleşmeyi Salgın Bitti Gibi Algılıyor"

TIKLAYIN - Diyarbakır, Van, Urfa, Elazığ ve Dersim'den Pandemide Son Durumlar

Peki, normalleşme için erken miydi? Vakalar neden tekrar hızla arttı? Bu artış ön görülen bir artış mıydı? Normalleşme neye göre yapılmalıydı? Yeniden sıkı tedbirlere geri dönülür mü?

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala, Türk Tabipler Birliği Halk Sağlığı Kolu Başkanı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Bilim Kurulu üyesi  Dr. Nilay Etiler ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, bianet’e vaka artışlarını  değerlendirdi. 

Prof. Dr. Pala artan vakalara ilişkin, salgının engellenmesinin toplumun iradesine bırakılamayacağını, toplumsal hareketliliğin engellenmesi gerektiğini söylerken, Dr. Etiler ise  “Hızlı bir açılma başladı, klinik ve yoğun bakım hastalarında artış var, bu sayı daha da artacak” dedi.

Vaka sayılarındaki artışın beklenen bir artış olduğunu ifade eden Prof. Dr. Ceyhan da yeniden sıkı tedbirlerin alınabileceğini belirtti. 

Prof. Dr. Pala: Kalabalıkta maskenin anlamı kalmıyor

11 Mayıs’ta AVM’ler açıldığında bunun için erken olduğunu söyledik. Peşi sıra kapalı olan birtakım iş yerleri daha açıldı ve 1 Haziran’da tamamen açılma sürecine geçildi. Salgının üzerinden kaç hafta geçti, biz hala hastaların ve ölümlerin illere göre dağılımın bilmiyoruz.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, İstanbul için Türkiye'nin Wuhan'ı benzetmesi yaptı. O zaman İstanbul için uygulanacak bir normalleşme planı salgının daha az olduğu bir ille aynı olamaz.

"Kontrol toplumun iradesine bırakılamaz"

İl, ilçe, yaş-cinsiyet dağılımı, risk gruplarını bilelim ki, normalleşme için doğru tespitleri yapabilelim. R0 değeri bir ara sıfırın altına iner gibi olsa da tekrar 1’e doğru yaklaştı. Hatta birin üstüne çıktı. Yani bu demek oluyor ki, salgın kontrol altında değil.

“Salgının kontrolü bireylerin iradesine bırakılamaz. Toplumsal hareketliliğin engellenmesi gerekiyor. Maske çok değerli ancak, toplu taşımalarda olduğu gibi yakın mesafe kalabalık ortamlarda bir anlamı kalmıyor. Toplu taşıma, işyerleri kamu daireleri yeniden gözden geçirilmeli. Bu düzenlemeler Türkiye’nin her yerinde aynı olmayabilir. Her yerde farklı bir planla ilerlenmeli."

Dr. Etiler: Normalleşme aşama aşama olmalıydı

Türkiye pandemi sürecini Sağlık Bakanlığı yürütmüyor. Bakanlığı aldığı kararlar uygulanmıyor. Süreç ekonomik kaygılarla yürütülüyor. Normalleşme aşama aşama olmalıydı. Çok hızlı bir açılma oldu. Vaka sayıları beklenen bir artış değildi, çok fazla arttı. Klinik hasta sayısının yanı sıra yoğun bakım hasta sayısı da arttı.  Daha da artacaktır. Yoğun bakım ünitelerinin kapasitesinin arttığı an tekrar kapatılmalara gidilecektir.

Ayrıca hastalık henüz tam olarak bilinmediği için toplum bağışıklığına dair de net bilgiler veremeyiz. “Açılmanın ardından bağışıklık kazanılır” demek yanlış olur. Bağışıklık hastalığın geçirilmesiyle elde edilir. Ama ne kadar sürer bilemeyiz çünkü hastalık henüz bilinmiyor. Sürü bağışıklığı sağlansın anlayışı da uygun bir anlayış değil. Göz göre ölüm demek.

Prof. Dr. Ceyhan: Yeniden tedbirlere dönülebilir

Normalleşme için vaka sayısının iyileşen hasta sayısının altında olması gerekiyor.1 Haziran sonrası normalleşmeyle birlikte vakalar arttı bu beklenen bir artıştı.

Normalleşme genel olarak yapılmalı. Türkiye’nin bir yerinde hareketlilik devam ederken diğer yerinde kısıtlama olamaz. Ama iki türlü yapılabilir. Birincisi kademeli olarak ikincisi tümden kaldırılması. Biz ikinci yolu tercih ettik. Muhtemelen artış devam ederse yeniden tedbirlere dönülecektir. (RT)