Pilavı da Güzel Pişiriridi...
Bu sözler usta edebiyatçılarımızdan Deniz Kavukçu 'ya ait. Kavukçu'nun hu hoş anekdotta bahsettiği kişi ise bir başka büyük edebiyat insanı ve yayıncı Erdal Öz.
Geçen yıl 6 Mayıs'ta kaybettiğimiz Öz, Beşiktaş Belediyesi Kültür Sanat Platformu'nun düzenlediği "Ustalara Saygı" etkinliklerinin yirmi beşincisine konuk oldu. 5 Mart'ta düzenlenen anma gecesine Ayşe Sarısayın, Celâl Üster, Çetin Öner, Deniz Kavukçuoğlu, Doğan Hızlan, Engin Cezzar, Esat Tekand, Füruzan, Hacı Tonak, İnci Kut, Tahsin Yücel, Türkel Minibaş, Yiğit Okur, Zeliha Berksoy gibi edebiyat ve sanat dünyasından önemli isimler katılırken, Öz'ün yaşamının önemli anlarını onunla paylaşmış birçoğu onunla ilgili anılarını, duygularını ve yorumlarını paylaştı.
Öz'ün iki yıl önce gerçekleştirilen ve pek çok tanınmış ismin katıldığı doğum günü kutlamasının video gösteriminin ardından sahneye ilk çıkan kişi Öz'ün, "edebiyatın cumhurbaşkanı" sözleriyle andığı Doğan Hızlan oldu.
Hızlan, kendisinden sonra çıkacak pek çok kişinin de fikirlerini paylaştığını söyleyeceği bir konuşmayla Öz'ü andı. "Edebiyatta 'ben' denilen şey kendisini çok kuvvetli bir biçimde var eder ve çevresi çok geniştir" diyen Hızlan'a göre Öz'de böyle bir bencillik hiç olmadı. Hızlan, herkesin paylaştığı konuşmasında Öz'ün farklı özelliklerine ardı sıra vurgu yaptı:
"Edebiyatla ilgili eleştirilerini kapalı kapılar ardında değil, günışığında yaptı... Öz'ün yayıncılık ölçüsü okuduğunu beğenmesiydi, belki de bu yüzden başarılı oldu... Aydın ve duyarlı bir kişi olmanın bazı bedelleri vardır, bu bedeli o da ödedi, ama aynı zamanda bedelini ödediği fikirleri yaşatmasını da becerdi... İnsanlar, gençler direnecek, değerlerini savunacak, bunun için de bir tramplene ihtiyaçları var, işte bu tramplenlerden biri de Öz'dür."
Hızlan, konukların dikkat kesildiği konuşmasını iyi yazarların anılmasını onları okuyarak yapmamız gerektiğini söyleyerek bitirdi.
Zeliha Berksoy'un hiç yayınlanmamış günlüklerinden ve hikayelerinden bölümler okuduğu gecede sırasıyla sahneye çıkan sanatçılar Öz'ün alçakgönüllülüğüne, işini severek yapmasına, yeteneklerine, saydamlığına ve azmine duyduğu hayranlıkları dile getirdiler.
Girişte Kavukçu'nun gülümseten anekdotuna karşın söz alan çoğu kişinin konuşmasına, aradan bir yıl geçmesine rağmen bir Öz'ün öldüğüne inanamazlık ve hüzün hakimdi.
Pek çok edebiyatçı gibi kitaplarını Öz'ün kurduğu Can Yayınları 'ndan çıkaran Füruzan, Erdal Öz'ün bir yazar olarak eserlerinde bizlere genç bir dünyayı, sorgulayan ve mücadele eden insanları anlattığını söylerken, onunla karşılaştığı her zaman söz konusu genç ve parıltılı olma halini bizzat yaşadığını belirtti. Füruzan'in konuşmasını bitirirkenki sözleriyse "O öldüğünden beri dünya çok yaşlandı" oldu.
Sıradan insanlardan değil, sıradan insanların özendiği, imrendiği ya da moda deyimiyle rol modeli seçtiği sanatçılardan bile Öz'le ilgili, onun kişiliğiyle ilgili gayet samimi hayranlık cümleleri duymak insanı şaşırtıyor doğrusu. Tabii bu durum her halde en çok da Öz'ün güçlü karakterine işaret ediyor.
Erdal Öz
1935'te Sivas'ın Yıldızeli ilçesinde doğdu. 1953'te Tokat Lisesi'ni bitirdi. 1969'da Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun oldu.
Türk Dil Kurumu Yayın Kolu'nda görev aldı. Türk Sinematek Derneği Ankara Şubesi'nde çalıştı. 12 Mart 1971 sonrasında üç kez tutuklandı. Yargılama sonucu aklandı. Cem Yayınevi'nin çocuk kitapları dizisini yönetti. 1980 yılında Can Yayınları'nı kurdu.
Edebiyat yaşamına şiirle girdi. Rasgele isimli ilk şiiri İstanbul'daki Kaynak dergisinde 1952'de yayınlandı. Seçilmiş Hikayeler Dergisi, Varlık, Yenilik, Yeditepe, Pazar Postası, a, Değişim, Emek, Cumhuriyet gibi dergi ve gazetelerde şiirlerinin yanısıra öykü ve eleştirileri de yayınlandı. "a" dergisinin kurucuları arasında yer aldı.
Eserlerinde toplum yaşamının bireylerin iç dünyasına etkilerini duygusal bir üslupla yansıttı. 1970 sonrasında toplumsal gerçekçi çizgiye yöneldi. 12 Mart döneminde hukuk dışı uygulamalarla karşılaşan tutukluların yaşamlarından yalın kesitler verdi. Baskı karşısında bireylerin yalnızlığını, direncini, umudunu etkin bir duyarlılıkla işledi.
Can Yayınları'nın kurucusu, romancı, öykücü, edebiyat adamı Erdal Öz, uzun süredir tedavi gördüğü hastanede, yakalandığı akciğer kanseri hastalığından kurtulamayarak 6 Mayıs 2006 günü saat 17.22'de hayata gözlerini yumdu. (BG/EÜ)
Eserleri
Roman
* Yaralısın (1974)
* Deniz Gezmiş Anlatıyor (1976)
* Gülünün Solduğu Akşam (1986)
Öykü
* Yorgunlar (1960)
* Kanayan (1973)
* Havada Kar Sesi Var (Yorgunlar'dan dört öykü ile birlikte, 1987)
* Sular Ne Güzel (1997)
Gezi Yazısı
* Allı Turnam (1977)
Çocuk Kitapları
* Dedem Korkut Öyküleri (1979)
* Beyaz Yele (1981)
* Alçaktan Kar Yağar (1981)
* Kırmızı Balon