Nezihe Muhiddin Külliyatının İlk Cildi Çıktı
Gazeteci ve yazar Yaprak Zihnioğlu, Kitap Yayınları'nın bünyesindeki Mor Kitaplık'ın "Kadın Tarihi ve Eserleri" dizisini üretmek için kurulduğunu söylüyor.
Zihnioğlu: Dizinin ilk yazarı Nezihe Muhiddin
Zihnioğlu, Nezihe Muhiddin'in eserlerini dört ciltlik derleme ile okurlara sunacaklarını belirtti.
"İlk üç ciltte Nezihe Muhiddin'in ulaşabildiğimiz romanları kronolojik olarak yer alıyor. Muhiddin'in derleyebildiğimiz hikâyeleri, mensureleri, siyasi, içtimai ve kadınlık üzerine makaleleri, hitabeleri, edebiyat ve sanat üzerine yazıları ile Türk Kadını (1931) adlı eseri dördüncü derleme cildini oluşturuyor."
Mor Kitaplık'ın amacı, "Kadın Tarihi ve Eserleri Dizisi"yle, Osmanlı'dan başlayan kadınların tarihini belleklere yerleştirmek.
Müslüman-Türk, Ermeni, Rum ve Musevi kadınlarının tarihi
Zihnioğlu, Osmanlı'nın, Müslüman-Türk, Ermeni, Rum, Musevi kadınlarının, henüz Latin harflerine aktarılmamış eserlerinin gün ışığına çıkacağını söylüyor.
"Tarihimizde kadın edebiyatçılarımızın ve aydınların yarattığı kapsamlı bir kadın edebiyatı var. Ancak ya Latin harflerine aktarılamadığı için ya da gereği gibi değerlendirilemediğinden romanlar, şiirler, hikâyeler, mensureler, siyasete/kadınlığa ve kadın haklarına ilişkin makaleler, polemikler ve tartışmalar bugüne taşınamadı. Bu dizi, güncelleştirilmiş basımla günümüz okuruna bunu ulaştıracak."
Muhiddin'in ilk romanı: Şebab-ı Tebah'ın 95 yıl sonraki basımı
Nezihe Muhiddin külliyatının ilk cildinde (419 sayfa) kronolojik olarak altı romanı yer alıyor. 1911'de yayımlanan ilk romanı Şebab-ı Tebah, 95 yıl sonra ilk kez basılıyor.
Birinci ciltte yer alan diğer romanları (1928-1935) da ilk basımından 70 yıl sonra okurla buluşuyor. Bu romanlar sırasıyla:
Benliğim Benimdir (1928), Güzellik Kraliçesi (1933), Boz Kurt (1934), İstanbul'da Bir Landru (1934), Ateş Böcekleri (1935)
Nezihe Muhiddin külliyatının diğer üç cildi Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında yayımlanacak.
Muhiddin külliyatı, 1911 ile 1944 yılları arasında yayımlanan 16 romanı, 24 hikâye ve mensuresi ile 35 makale ve yazısından oluşuyor.
Osmanlı kadın yazını
Zihnioğlu, Osmanlı kadın yazını iki küme altında toplanabileceğini söylüyor.
"İlk küme kadınların teorik/siyasal/sosyal içerikli, kadınlığa ve kadın kurtuluşuna, feminizme ilişkin makale, risale, araştırma/incelemeleri ile edebi eserlerinden oluşuyor. İkinci kümede modernleşmeci Osmanlı erkek münevverlerinin, yazar ve düşünürlerinin kadınlık üzerine makale, risale, araştırma/incelemeleri ve polemikleri bulunuyor."
Kadın Tarihi ve Eserleri Dizisi projesi üzerinde üç yıldır çalıştıklarını söyleyen Zihnioğlu, "Bu proje, kadın, feminist dilbilimci, tarihçi ve editörlerin birlikte ürettiği katılımcı bir çalışmadır" diyor.
Proje üretimi, araştırma ve yönetimiyle külliyatı yayına hazırlamayı Yaprak Zihnioğlu yürütüyor. Prof. Dr. Hatice Aynur'un (Yıldız Teknik Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı)danışmanlığını yaptığı projenin son okumaları Aynur Demirdirek'e ait.
Nezihe Muhiddin Bütün Eserleri çalışmasına Yıldız Teknik Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölüm başkanı Zühal Ölmez katkıda bulunuyor. Yayın kurulunda ayrıca siyasetbilimci Şirin Tekeli ve Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji bölümünden Prof. Dr. Nükhet Sirman da bulunuyor.
Nezihe Muhiddin'in Kısa Yaşamöyküsü
Nezihe Muhiddin 1889'da, Zehra Hanım ile savcı ve ceza hâkimi Muhiddin Bey'in kızı olarak İstanbul'da, Kandilli'de doğdu.
Zamanın âdetlerine uygun olarak evde özel öğretmenlerden eğitim gördü. Farsça ve Arapçanın yanı sıra Almanca ve Fransızca öğrendi.
Meslek hayatına fen bilgisi öğretmeni (Kız İdadi Mektebi ve Darülmuallimat) ve okul müdürü (İttihat ve Terakki Kız Sanayi Mektebi) olarak başladı (yaklaşık 1912).
Muhiddin ve Osmanlı Türk Hanımları Esirgeme Derneği
Aynı yıllarda gazete ve dergilerde kadın eğitimi üzerine ve terbiyevi tedrisat hakkında makaleleri yayımlandı. Osmanlı Türk Hanımları Esirgeme Derneği'nin kuruluşunda (1912) yer aldı ve ilk yıllarda kâtib-i umumiliğini üstlendi.
Hikâyeleri ve edebiyat ve sanat üzerine yazıları Edebiyat-ı Umumiye Mecmuası'nda (1918) yayımlandı.
Kadınlar Halk Fırkası'nın (1923) kurulmasında etkin oldu ve 1924-27 yılları arasında Kadın Birliği'nin başkanlığını yürüttü.
Kadın Yolu dergisinin (1925-27) sahibi ve genel yayın yönetmeni oldu. Maarif Vekâleti tarafından 1929'da Gazi Osmanpaşa Erkek Orta Mektebi'ne tayin edildi ve bu okuldan emekliye ayrıldı.
Muhiddin'in yayımlanan yirmi civarında romanının (1911-1944, İstanbul) yanı sıra inceleme-tarih alanında Türk Kadını adlı eseri (1931, İstanbul), hikâyeleri, mensureleri, sosyal-siyasal içerikli makaleleri ve çevirileri vardır.(AD)