Mayıs 2022 Sanatta Hak İhlalleri Raporu yayınlandı

Fotoğraf: Canva

Konser yasakları, sahnelenmesinden birkaç gün önce iptal edilen tiyatro oyunları, gece 01.00'e çekilen müzik yasağı ve sokak sanatçılarına açılan soruşturmalar ile sanat camiası Mayıs ayında pek çok sınırlamayla karşılaştı.

tiyatrodergisi.com'un haberine göre Sanat Meclisi "Mayıs 2022 Sanatta Hak İhlalleri Raporu" ile sanatçılara ve sanat faaliyetlerine uygulanan sansür ve hak ihlallerini listeledi.

• Eskişehir Valiliği "uygun görülenler hariç olmak üzere" 10-24 Mayıs tarihleri arasında açık alanlarda yapılacak olan tüm etkinliklerin yasaklanmasına karar verdi. "Anadolu Fest" isimli müzik festivali de iptalin ardından resmi Twitter hesabından gerekli yerlere başvurulduğu ve herhangi bir ret yazısı almadıklarını açıkladı. Teoman, Can Bonomo, Haluk Levent, Levent Yüksel, Emre Aydın, Hayko Cepkin, Gazapizm, Yeni Türkü gibi sanatçıların sahne alacağı festivalin organizatörü Serdar Can, İdare Mahkemesine itirazda bulunacaklarını söyledi. Program için yaklaşık 10 bin bilet satılmıştı.

• Derince Belediyesi Açık Hava Sahnesi'nde düzenlenmesi planlanan Aynur Doğan konserini "yapılan detaylı inceleme sonucunda uygun olmadığı tespit edildi" diyerek iptal etti. İptalin ardından açıklamada bulunan Gergedan Yapım, pankartların belediye katkılarıyla asıldığını belirterek biletlerin 40 gündür satışta olduğunu söyledi.

• CHP'li Gamze Akkuş İlgezdi Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesindeki özel kopyalama harçlarının sanatçılara dağıtılmadığını belirtti. İlgezdi, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileriyle hazırladığı çalışmanın sonuçlarına göre son 20 yılda toplanan paranın 2 buçuk milyar lira olduğunu belirtti.

• Bitlis KESK Şubeler Platformu, Bitlis Eren Üniversitesi'nde yapılması planlanan Bahar Şenliğinde Stêrka Karwan Müzik grubunun konserinin iptalini duyurdu.

• Amed Şehir Tiyatrosu ekibi tarafından Cervantes'in "Don Kişot" kitabından Kürtçeye uyarlanan "Don Kixot" oyunu Çayırova Belediyesi tarafından iptal edildi. Belediye, oyun için salon sözleşmesi yapılmasına rağmen "Başka bir organizasyona tahsis edildi" açıklamasını yaptı.

• İstanbul Kadıköy Müze Gazhane'deki duvar resmi "uygunsuz görülerek" kaldırıldı. AKP İstanbul Milletvekili Rümeysa Kadak resim için "Çocukların da girdiği alanda sergilenen malum rezil çizim bugüne kadar Müze Gazhane'deydi. Az önce yerinde kontrol ettik, 'tepkiler üzerine' çizimi kaldırmışlar. Darısı kirli zihniyetlerinin başına" dedi.

• Gürültü Yönetmeliği değişikliği ile 00.00'da başlayan müzik yasağı 01.00'e uzatıldı. Konuyla ilgili İzmirli işletmeciler "Saatler üzerindeki tüm oynamalar, uzatmalar tamamen siyasi bir amaç içeriyor" dedi.

• Metin-Kemal Kahraman kardeşler Muş konserlerinin bir gün öncesinden iptal edildiğini açıkladı. Muş konseri ile turnelerinin ilk ayağını gerçekleştirmeyi planlayan müzisyenler yasakla ilgili olarak "Yasaklama kararı konserden bir gün önce ve mesai bitimine yarım saat kala telefonla, şifahen bildirilmiş, kararın yazılı bildirimini ise sonraki gün mesai saatleri içinde alabileceğimiz söylenmiştir" dedi.

• İki ayrı davadan 19 yıl hapis cezasına çarptırılan sanatçı Nûdem Durak kemik erimesi hastalığı ve ses tellerine ciddi zararları olan Graves (zehirli guatr) hastalığına yakalandı. Pink Floyd üyesi Roger Waters, yapımcı John Cusack, oyuncu Mark Ruffalo, insan hakları savunucusu, filozof Angela Davis, düşünür Noam Chomsky gibi dünyaca ünlü isimler sanatçıya dayanışma mesajları göndererek serbest bırakılmasını istedi.

• Pendik Belediyesi Niyazi Koyuncu'nun konserini "Kurumlarının değer yargılarını ve görüşlerini paylaşmayan bir müzisyenin Pendik meydanlarında konser vermesine müsaade edilemeyeceğini" gerekçe göstererek iptal etti.

• Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü, kurumda görev yapan ve maaşlarında icra kesintisi olan çalışanlara disiplin soruşturması açılacağını bildirdi. Gerekçe olarak ise söz konusu çalışanların personel departmanına ek iş yükü bindirmesini gösterdi.

• Mem Ararat'ın Bursa'da vereceği konser Bursa Valiliği tarafından iptal edildi. Ziz Müzik, biletlerin tamamının tükendiğini belirtirken iptal kararının konsere 3 gün kala bildirildiğini söyledi.

• Gerilla sanatçı İzinsiz hakkında açılan "Devletin egemenlik alametlerini alenen aşağılamak" ve "Cumhurbaşkanına hakaret" davasının altıncı duruşması İstanbul 20. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü. Savcı mütalaasında İzinsiz'in "Cumhurbaşkanına hakaret" suçlamasından cezalandırılması ve diğer suçlamalardan beraatine karar verdi. Bir sonraki duruşma 15 Haziran'da görüldü ve sanatçı hakkında 1 yıl 2 ay 27 gün hapis cezası verildi. Hükmün açıklanması geri bırakıldı. İzinsiz, Şubat 2020'de Kabataş'ta yer alan bir reklam panosunda sergilenen İstanbul resminin üzerine geçim sıkıntısı nedeniyle yaşanan intiharları konu alan bir eser yapmıştı.

• Sivas'ta Fatih Mahallesi'nde bulunan Aşık Veysel İlkokulu'ndan Aşık Veysel ismi kaldırıldı ve yerine Eğitim Bir-Sen Kurucu Genel Başkanı Mehmet Akif İnan'ın ismi verildi. Karar, Sivas'ta tepki çekmesine rağmen Sivas Milli Eğitim Müdürlüğü ya da Sivas Valiliği bir açıklama yapmadı.

• Bitlis'in Tatvan ilçesinde 31 Mayıs'ta sahnelenmek istenen Tiyatro Mencel'in "Hay Lo Dîsa Tevlîhev Bû" oyunu teknik gerekçeler sebep gösterilerek iptal edildi. Oyuncu Perinaz Delazy "Emniyet ve kaymakamlık arkadaşlarımıza, 'Gerekli izni verdik. Kültür Merkezi iptal etmiş' yanıtını verdi" dedi.

• Sanatçı Orhan Aydın'ın yazdığı köşe yazısında Diyarbakır kayyumu Cuma Atilla'ya hakaret ettiği gerekçesiyle 1 yıl hapis cezası verdi. Karar ertelendi.

(MD/AÖ)