Kuklacılar Bursada Buluşacak
Hayal perdesinde 8. buluşma
14 Aralık'ta sona erecek festivalde bu yıl Rusya, Çek Cumhuriyeti, Yunanistan, Özbekistan, Romanya ve Bulgaristan'dan olmak üzere 6 yabancı, 13 de yerli sanatçı ve topluluk yer alacak.
Tayyare Kültür Merkezi'nde (TKM) yapılacak açılış töreniyle başlayacak festivalde, gölge ve kukla oyunu gösterilerinin yanı sıra sempozyum, workshop ve sergi etkinlikleri de yer alacak. Karagöz Sanat Evi'nde 13 Aralık Cuma günü "Dünyada Kukla, Gölge Oyunları ve Karagöz'ün Yeri" konulu sempozyum ile "figür yapımı" gösterisinin gerçekleştirileceği festivalde, gösteriler; Tayyare Kültür Merkezi, Karagöz Sanat Evi, Akpınar Kültür Merkezi, Adile Naşit Kültür Merkezi ve İl Milli Eğitim Salonu'nda sahnelenecek.
Festival Programı:
TKM:
İstanbul Karagöz Tiyatrosu'ndan 'Hayali Saf Deri' Metin Özlen ile Brezilya'dan The Bird Play Kukla Tiyatrosu'nun gösterileri 11 Aralık'ta saat 11.00 ve 14.00'te izlenebilir. Rusya'dan Başkır Devlet Kukla Tiyatrosu, Özbekistan'dan Djizak Kukla Tiyatrosu ile Erdinç Demiray'ın 'Mr. Magic Show' adlı ilizyon, İstanbul Karagöz Tiyatrosu'ndan Orhan Kurt ve Yunanistan'dan Ioannis Chatzis'in karagöz gösterileri 12 Aralık'ta gerçekleşecek.
Festival kapsamında, Brezilya'dan The Bird Play Kukla Tiyatrosu'nun ikinci gösterisini gerçekleştireceği 13 Aralık Cuma günü, Romanya'dan katılan Tandarica Kukla Tiyatrosu da izleyiciyle buluşacak. Festivalin son günü ise Rus Başkır Devlet Kukla Tiyatrosu'nun gösterisi saat 11.00'de başlayacak.
Karagöz Sanat Evi:
Çelebi Karagöz Topluluğu'ndan Ahmet Karakman'ın gösterisi 11 Aralık'ta, Açıkgöz Kukla Tiyatrosu'ndan Duygu Tansı ile Tiyatro Bursa Geleneksel Tiyatro Grubu'ndan Nevzat Çiftçi'nin gösterileri 12 Aralık'ta, Çekirge Karagöz Gölge Oyunu Topluluğu'ndan Tayfun Özeren'in gösterisi 14 Aralık'ta izlenebilir.
Adile Naşit Kültür Merkezi:
Üsküdar Karagöz Tiyatrosu'ndan Alpay Ekler ile Açıkgöz Kukla Tiyatrosu'ndan Duygu Tansı 11 Aralık'ta gösteri yapacak. İstanbul Karagöz Tiyatrosu'ndan 'Hayali Saf Deri' Metin Özlen'in festivaldeki ikinci gösterisini sunacağı 12 Aralık'ta ayrıca, Katibim Karagöz Evi'nden Hasan Hüseyin Karabağ'ın gerçekleştireceği gölge oyunu izlenebilir.
Akpınar Kültür Merkezi:
İstanbul Gölge ve Kukla Oyunları Tiyatrosu'ndan Ünver Oral ile İstanbul Karagöz Kukla Tiyatrosu'ndan Orhan Kurt'un karagöz gösterileri 11 Aralık'ta izleyiciyle buluşacak. Festivale Romanya'dan katılan Tandarica Kukla Tiyatrosu'nun oyunu ile Ankara Devlet Tiyatrosu'ndan Mustafa Mutlu'nun karagöz gösterisi 12 Aralık'ta, festivalin Yunan konuğu Ioannis Chatzis'in sunacağı karagöz gösterisi ise 13 Aralık'ta izlenebilir.
Milli Eğitim Salonu:
Özbekistan Djizak Kukla Tiyatrosu ile Geleneksel Gösteri Sanatları Topluluğu'nun gösterilerinin 13 Aralık'ta izlenebileceği salon, festivalin son günü Bursa Karagöz Tiyatrosu'nun kurucusu 'Hayali' Şinasi Çelikkol'un gösterisine evsahipliği yapacak.
Festivalin ilk günü açılacak karagöz figürleri ve kuklalar konulu biri anonim, diğeri hayali Şinasi Çelikkol koleksiyonundan 2 sergi ise TKM'de 14 Aralık'a kadar açık kalacak.
Karagöz - Hacivat kimdir?
Gölge oyununun, milattan önce Çin'de ve Hindistan'da görüldüğüne dair çeşitli bilgiler bulunuyor. Bu oyunun, Türklerde de Orta Asya'daki yaşamlarına kadar uzanan geçmişi var.
Türkiye'de gölge oyununa adını verdirebilen Karagöz ve Hacivat hakkında söylenen en fazla söylence ise şöyle:
Osmanlı Sultanı Orhan, Bursa şehrini fethetmiş ve kendi adına bir cami yapılmasını istemiştir. Gereken işçiler ve malzemeler temin edilmiş daha sonra cami inşaatı başlamıştır. Bu inşaata Karagöz demirci, Hacivat ise duvarcı olarak çalışmaktadır. Bu iki arkadaşın aralarında geçen eğlendirici ve komik konuşmaları, onları dinleyen inşaatın diğer işçilerinin dikkatini çeker ve bunları dinlemek işlerini bırakırlar.
Böylece caminin bitirilmesi gecikir. Sultan bunu duyar, Karagöz ve Hacivat'a uyarıda bulunur. İki arkadaş bir süre bu uyarıya uyarlarsa da sonradan daha fazla dayanamayıp, önceki gibi söyleşmelerine devam ederler. Kendilerini dinleyen işçiler de iş yapamaz olur ve bu nedenle işler yine aksar. Bu kez Sultan çok sinirlenir. İşlerin aksamasına neden olan bu kişilerin idam edilmelerini emreder. Daha sonra caminin yapımı hızla tamamlanır. Sultanın istediği olmuştur. Ancak Karagöz ve Hacivat'ın idam edilmelerine üzülmüştür. Sultanın bu üzüntüsünü zamanla duymayan kalmaz.
Karagöz ve Hacivat'ın arkadaşı olan Şeyh Küşteri çok yetenekli bir kişidir. Şeyh Küşteri, Karagöz ve Hacivat'ın yaşadığını iddia eder. Bunu duyan Sultan, Şeyh Küşteri' den bu iddiasını ispatlamasını ister. Şeyh Küşteri başındaki beyaz sarık bezini dört ucundan gererek bir yere tutturur ve arkasından aydınlatmayı sağlayan meşaleyi yakar. Deri-çetik pabuçlardan yaptığı Karagöz ve Hacivat figürlerini tahta çubuklara iliştirerek perdeye yaslar ve onları hareketlendirir. Karagöz ve Hacivat gibi konuşarak bir oyun yapar. Bu Sultanın çok hoşuna gider. Karagöz ve Hacivat ölmüşlerdir ama bu gölge oyunu sayesinde sonsuza kadar yaşamaları mümkün olacaktır. Sultan, Şeyh Küşteri'yi ödüllendirir ve bu oyunun yaşatılması için emir verir. O günden beri Karagöz ve Hacivat Türk gölge tiyatrosunda yaşamaktadır. (BB/NK)