İşyerinde İncinme | Aşağılanma, dedikodu ve mobbinge karşı koymak

 İnanıyorum ki dünyadaki yaşamın kuralı şudur, herkesin en hassas yeri neresiyse, neyse en dayanamadığı kişi tam da oradan incitilir. Oradan nasıl çıkacağıdırı esas olan. 

- Rahel Vhagel

"Kendinizi incinmiş hissettiğinizde, siz nasıl tepki verirsiniz? Etrafınıza saldırır mısınız, yoksa bezginlikle kendi içinize mi çekilirsiniz? İçerisinde çalıştığınız sistem, yani şirketiniz, çalışma grubunuz ya da ekibiniz incinme meselesini nasıl ele alır? Hasır altı mı eder, yoksa çözümler mi? Desteklenir misiniz, terk mi edilirsiniz?

"Bütün bu sorular, iş hayatında insanları etkiler. Çünkü incinmeler sadece özel ilişkilerde değil, işyerinde de, hatta kimi insan için ağırlıkla işyerinde gerçekleşir. Oysa iş dünyasındaki incinmeler sadece kişisel bir sorun değildir, yapılan işin kalitesini de etkilerler. İncinmeler işbirliğini bozabilir, performans düzeyini düşürebilir ve hatta çalışma gruplarının dağılmasına yol açabilir."

İpuçları

Barbel Wardetzki önce bu soruları soruyor, sonra da İşyerinde İncinme/ Aşağılanma, Dedikodu ve Mobbinge Nasıl Karşı Konur?  kitabına dair ipuçları veriyor "Kitap hakkında" bölümünde. 

 Kitabın mesleklerinde incinme durumlarından dolayı sıkıntı çeken herkesi içerdiğini söylüyor; maruz kalan çalışanlar, karşılaşan yöneticiler, incinmeye tanıklık edenler.

"Yönetici pozisyonlarda bulunanlar çatışmalardan kaçınmaya mı, bizzat kolay incinmeye mi, yoksa kendilerine bağlı çalışanları değersizleştirmeye mi eğilim gösterdiklerine bağlı olarak, incinme dinamiğinin içine çekilir ya da tarafsız bir konumdan hareketle, destekleyici yaklaşımla çatışmayı çözümlemeye yardımcı olabilirler."

Üçüncü grup incinmeye tanıklık eden ve belki de çatışmayı yumuşatmaya çalışanlardır. İş arkadaşı olarak nasıl davranabilirsiniz? Kavganın içine mi çekiliyorsunuz, yoksa tarafsız mı kalıyorsunuz?

Bölümler ve başlıkları

Kitap üç bölümden oluşuyor: Yaralı özdeğer duygusu, iş hayatında incinmeler, incinme yetkinliği. 

Yaralı özdeğer duygusu

Öylesine incinmeyiz, İşyerinde incinmelerin karakteristikleri, Tersleme, reddedilme ve eleştiriyle başa çıkma, "Bu beni neden böyle etkiledi", İncinmeleri anlamak, Çatışma olarak incinme, Çatışma türleri, Bir çatışmayı incinme, çatışma haline getiren şey nedir? Çatışmaların seyri ve tırmanması, "Kendimi muhatap hissetmiyorum", Çatışmanın sorumluluğu, Boşa çıkan umutlar, dilekler ve beklentiler, Tarafsız üçüncü kişinin rolü, İncinme mobing demek değildir, Stress etkeni olarak incinme, Kişisel değerlerin zedelenmesi, Travma sonrası hayata küsme bozukluğu.

"Şunu bil ki sana küfürler eden ya da sana vuran kimse seni yaralayamaz; seni yaralayan onların seni yaraladıklarına dair fikrindir. O halde birisi seni kızdırıyorsa, bil ki seni kızdıran şey kendi görüşündür. Bu yüzden her şeyden önce ilk izlenimin seni sürüklemesine izin vermemeye çalış. Çünkü düşünmeye vakit ayırırsan olayla daha kolay olacaksın."
Epiktetos (5--130)

İş hayatında incinmeler

İncinmelerin ortak çalışmadaki rolü, Kişilik profilleri, Kulaktan kulağa, Rekabet ve çekişme, Başarı kıskanılır, Eleştiri-incitme mi geri bildirim mi? İncinme potansiyeli olan çalışma yapılanmaları, Amirlerin rolü, Amirleri neler incitebilir? Çalışandan beklenenler? Müşterilerin incinmesi ve incitmesi, "Masum kurbanlar", İşyerinde cinsel taciz, Güçlü olan her zaman haklı mıdır? Kadınlar ve iktidar, Yüksek öğretimde kadınlar, Bilgileri kullanma şekli, İşkoliklik ve aşırı titizlik, Adalet savaşı, Dışlanmışlar ve günah keçileri, Okul alanında incinmeler, "Değersiz" işler, Kadro tasfiyesi tehlikesi, Yeniden yapılanma yoluyla incinme, işsizlik.

"Bilge insan hata işlemediği için değil, hatalarını fark edip sonuçlarını kabul ettiği için bilgedir." 
- Luciano de crescenzo

İncinme yetkinliği

Tipik incinme durumları, İletişim, Diyaloga açık olmak, Dolaylı stratejiler, Çatışmayla başa çıkmak, İşbirliğine yönelik çatışma konuşması, Çatışma becersisi ve duygusal yetkinlik, Sorumluluk mı koruma mı? Yetkinlik ve kendine saygı,İncinmeden sorun çözmeye, Yaşam dünyalarının entegrasyonu, Koçluk, terapi, süpervizyon ve arabuluculuk, Yönetmek ve yönetilmek, Narsizt dengeyi kurmak...

"Karşılıklı takdir, ancak diyalogla gelişir." 
- Uwe putz

Arka kapaktan

Yöneticinin haksız bir eleştirisi, her fırsatta daha iyi olduğunu ispata çalışan rekabetçi bir iş arkadaşı ya da şirketin ekonomik nedenlerle küçülmeye gitme kararı: İş hayatı önümüze her gün çatışmaya gebe sayısız zorluk çıkartır ve bunlara çoğunlukla incinmeyle karşılık veririz.

Kurumlar çalışanlardan gitgide daha fazlasını bekler, iş dünyasının koşulları zorlaşırken yeni düzene ayak uydurmak için farklı beceriler edinmek kaçınılmaz bir gereklilik gibi görünüyor. Çatışma becerisi nedir, bugün neden her zamankinden daha gereklidir? Günlük iş ortamında öfke, hiddet, nefret ve intikam gibi yıkıcı duygular nasıl kontrol edilir? Çatışmadan kaçınmak ve sorunları tırmanmadan çözmek nasıl mümkündür? Kurban, fail ve kurtarıcı üçgeni, çatışmaları çözümlemede nasıl rol oynar? İşyerinde yaşanan incinmeler kişisel bir sorun mudur, yoksa verimliliği ve yapılan işin kalitesini de etkiler mi? Çatışmaların önlenmesinde ve barışçıl bir çalışma iklimi oluşturmada yöneticilerin rolü nedir? Her incinme mobbing midir? İncinen taraf yönetici olduğunda nasıl hareket edilmelidir? 

 (APK/KU)

* Barbel Wardetzki, İşyerinde İncinme/ Aşağılanma, Dedikodu ve Mobbinge Nasıl Karşı Konur? çeviri: Erol Özbek, dizi editörü: Bahar Siber, kapak: Suat Aysu, uygulama: Hüsnü Abbas, düzelti: Bahar Özcan, İletişim Yayınları, Psykhe dizisi, 2022, 227 s.