DİSK'in açtığı 'madde sepeti' davasında TÜİK'e bir darbe de Danıştay'dan
Enflasyon hesaplamasının temelini oluşturan madde fiyat listesini Haziran 2022’den beri yayımlamayan Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) karşı Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (DİSK) açtığı davada yeni bir gelişme yaşandı.
TÜİK, Ankara 6. İdare Mahkemesinin 31 Mart 2023’te DİSK’in lehine karar vermesinin ardından dosyayı temyiz etti. Ancak istinaf başvurusu reddedilen TÜİK temyiz kanun yoluna başvurdu. Danıştay Başsavcılığı'ndan "kanun yararına bozma” talebinde bulundu.
Ancak Danıştay Başsavcılığı TÜİK'in bu talebinin hukuka aykırı olduğunu belirterek 15 Mart’ta temyiz talebini reddetti. Böylece TÜİK Başkanlığının yargı kararlarını uygulamamak için yaptığı başvuru reddedilmiş oldu.
Karar karşısında DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu "TÜİK'e karşı açtığımız davayı kazandık ve karar kesinleşti. İstinaf tarafından da onanan yargı kararı gereği TÜİK madde fiyat listesini yeniden yayımlamak zorunda. TÜİK Başkanlığı yargı kararlarını çiğneme yeri değildir. Anayasa'nın 138. maddesi gereği, mahkeme kararları TÜİK Başkanlığı dahil herkesi bağlar” dedi.
Çerkezoğlu “Yargı kararlarını geciktirmek veya uygulamamak ceza hukuku açısından da ciddi bir suçtur. Kararın uygulanmasına engel olanlar kişisel olarak da sorumludur. TÜİK Başkanı'nı uyarıyoruz: Yargı kararlarının gereğini yerine getiriniz” diye ekledi.
Ne olmuştu?
TÜİK Haziran 2022 itibariyle Ocak 2003’ten beri her ay açıkladığı ortalama madde sepeti fiyat listesini yayımlamayı durdurdu. Liste 400’ü aşkın maddenin ortalama fiyatını içeriyordu.
Bunun üzerine DİSK 3 Haziran 2022’de TÜİK’ten bilgi talebinde bulundu. Ancak TÜİK, madde sepeti ve ortalama madde fiyat listesinin yayımlanmayacağını belirterek bilgi talebini reddetti.
DİSK, 6 Haziran 2022’de bilgi edinme hakkı çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden TÜİK’ten ortalama madde fiyatı listesi verisini tekrar talep etti. Ancak TÜİK 23 Haziran tarihli cevabıyla bunu bir kez daha reddetti. Gerekçe olarak da listenin “kamuoyunda yanlış anlama ve yanıltıcı değerlendirmelere sebebiyet vermesini” gösterdi.
DİSK kararın ardından Bilgi Edinme Kurulu’na gitti. Kurul da 3 Ağustos 2022’de DİSK’in talebini reddetti. Bunun üzerinde DİSK, Kurul kararının yasal dayanaktan yoksun olduğunu ve yıllardır açıklanan verilerin açıklanmasından vazgeçilmesinin hukuksuz olduğunu belirterek konuyu idare mahkemesine taşıdı.
Ankara 6. İdare Mahkemesi, 31 Mart 2023 tarihli kararında DİSK’in bilgi edinme hakkı çerçevesinde TÜİK'ten istediği bilgilerin işçi konfederasyonunun görevi gereği elinde bulunması gereken bilgilerden olduğuna hükmetti. TÜİK’in DİSK’in bilgi edinme talebini reddetmesinin hukuksuz olduğuna karar verdi.
Ancak TÜİK kararı uygulamayıp temyiz etti. Ankara Bölge İdare Mahkemesi 12. İdari Dava Dairesi 15 Eylül 2023’te TÜİK’İn istinaf başvurusunun hukuka uygun olmadığına karar verdi.
Bunun üzerine TÜİK, Danıştay’a gitti.
DİSK davayı kazandı: TÜİK açıklamayı bıraktığı madde fiyat listesini yeniden yayımlamak zorunda
(HA)