Çavuşoğlu: YPG Menbiç'ten Çıkmalı, Tillerson: Ele Alacağız
Fotoğraf: Murat Kaynak/ Ankara/ AA
Haberin Kürtçesi için tıklayın
11 Şubat'ta başladığı Ortadoğu turuna Türkiye ile devam eden ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, dün Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptığı görüşmenin ardından bugün mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile bir araya geldi.
İkilinin düzenlediği ortak basın toplantısında ilk sözü alan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "İlişkilerimizi normalleştirme konusunda bir anlayışa vardık" dedi.
Dışişleri Bakanı, sorunların çözümü için yeni mekanizmalar oluşturulacağını ve ilk toplantının Mart ortasında yapılacağını belirtirken, "YPG buradan (Menbiç'ten) çıktıktan sonra ABD ile güvene dayalı adım atabiliriz ama önce YPG'nin buradan çıkması lazım" dedi. Tillerson ise Menbiç ile ilgili Türkiye'ye verilen sözler üzerinde çalışacaklarını, bunun öncelikleri arasında olduğunu söyledi.
Çavuşoğlu: Kritik aşamadayız
İkilinin açıklamalarından satır başları ise şöyle:
Çavuşoğlu: "Geçmişte de ilişkilerimizde inişler çıkışlar oldu. Hatta krizler oldu. Ama her zaman orta ve uzun vadedeki ortaklık vizyonumuzu ön planda tutarak, diyalog yoluyla samimi ortamda tüm sorunları konuşarak geçmişte bu kritik aşamaları birlikte geçtik.
"Şimdi ise böyle bir kritik aşamadayız. Dün akşam her iki tarafta düşüncelerini, beklentilerini hatta kaygılarını açık şekilde dile getirmiştir. Ya bu ilişkileri tekrar yoluna koyacaktık ya da daha kötüye gidecektir. İlişkilerimizi normalleşme konusunda bir mutabakata bir anlayışa vardık.
"Elbette bunun için atılması gereken adımlar var. Her iki tarafın da beklentileri var. Biz FETÖ konusunda, FETÖ ile mücadele konusunda ABD'nin YPG'ye verdiği destek konusunda ve PKK gibi terör örgütleriyle mücadele konusunda beklentilerimizi net bir şekilde dile getirdik.
"Fakat bugüne kadar verilen sözler oldu. Konuştuğumuz konular oldu. Tutulmayan sözler de oldu, çözemediğimiz konular da oldu. Bundan sonra sonuç odaklı adımları nasıl atabiliriz? Konuların sözde kalmaması için birlikte neler yapabiliriz bunları da konuştuk.
"Vize krizinden sonra bir çalışma grubu oluşturduk ama kapsamı da genişleterek bu sorunları nasıl çözeceğimizi birlikte konuşacağız. Örneğin FETÖ konusunda delil var mı, gönderilenler yeterli mi değil mi? Bu mekanizma içerisinde delillerin paylaşılması ve değerlendirmeleri de birlikte yapmakta fayda var.
Tillerson: Türkiye'ye açık davrandık
Tillerson: "Türkiye'nin sınırları koruması talebini ciddiye alıyoruz. Tabii ki bu anlamda bu çalışmaların gerçekleştirirken özellikle sivil halka zarar gelmemesi için Türkiye'den ricalarımız var. Gerilimin de artmamasını sağlamaya çalışıyoruz. Suriye'deki hedeflerimiz konusunda Türkiye'ye açık davrandık. Her zaman SDG'ye sağladığımız desteğin kısıtlı olacağını, herhangi bir şekilde askeri hedeflerin daha ileri taşınmasını engelleyecek destek olduğunu belirttik. Türk demokrasisini her zaman destekledik. Hukukun üstünlüğü, basının özgürlüğü konusunda her zaman desteklemeye devam ediyoruz.
"OHAL ile ilgili endişelerimizi söyledik"
"2016 yılındaki darbe girişimini gerçekleştiren suçluların şeffaf biçimde yargılanması gerekiyor. Türkiye'deki konsolosluğumuzun yerel çalışanların tutuklanmasındaki endişemizi ile getirdik. OHAL şartlarında tutuklu sayısının yüksekliği konusundaki endişelerimizi de dile getirdik.
Fotoğraf: Cem Özdel/ Ankara/ AA
Soru-cevap bölümü: Çalışmaya devam edeceğiz
Ortak basın açıklamasının ardından Tillerson'a "Sayın Tillerson, Türkiye'nin Afrin operasyonunu Menbiç'e genişlemesi konusunda ABD askerlerini çekmeyi planlıyor musunuz?", Çavuşoğlu'na "Sayın Çavuşoğlu, ilişkiler çin 'ya düzelecek ya bozulacak' demiştiniz. Siz Ankara'nın endişelerinin giderilmesine ilişkin beklediğiniz garantiyi aldınız mı?" soruları yöneltildi.
Tillerson: "Dün akşam sayın Cumhurbaşkanı ile yapmış olduğumuz görüşmelerde bu kritik öneme sahip konuların nasıl çözülebileceğiyle ilgili tekliflerimizi sunduk. Bunların bir kısmı ortak basın deklarasyonunda da görünecek. Spesifik olarak bizim aramızda sorun olan konular içinde çalışmayı taahhüt ettik. Hedefimiz Suriye ile ilgili kesinlikle örtüşüyor.
"DEAŞ'tan kurtulmak, ülkeyi istikrara kavuşturmak, sonra mültecilerin evlerine dönmesini sağlamak, aynı zamanda siyasi çözümü desteklemek... çalışmalarımızı koordine edeceğiz. Bu çerçevede çalışmalarımızı diğer terörist gruplara karşı da ortaklaşa sürdürdüğümüzde bir koordinasyon gerçekleştireceğiz. O bölgelerde kim daha egemen olacak bunlara da karar vereceğiz. Ve bunları da temizledikten sonra orada daha önce yaşayan insanlara geri vereceğiz.
"Menbiç konusunu ele alacağız. Ancak sadece bu değil Kuzey Suriye'nin tamamı üzerinde çalışmaya devam edeceğiz. Cenevre sürecini destekleyeceğiz.
"Şehirleri kimin yöneteceği çok önemli"
Çavuşoğlu: "Bizim beklentilerimizin nasıl karşılanacağı, ABD'nin de konsolosluk işleriyle ilgili beklentileri var. Fakat bizim endişelerimiz doğrudan, yani bize yönelik oluşan tehditlerle ilgili. Yani YPG'nin saldırılarıyla ilgili. İnsanlarımız ölüyor. Bugüne kadar 100 civarında, bizim vatandaşımız ya da bizde yaşayan Suriyeliler YPG'liler tarafından gelen roketlerle öldürüldü, şehit oldu. Dolayısıyla elbette tüm bu bizim endişelerimizi de kapsayan bu çalışma grubu, bu çerçevede atılacak somut adımlar çok önemli. Bu YPG ile ilgili de önemli DEAŞ ile ilgili de önemli, FETÖ ile ilgili tüm konular.
"Diğer taraftan Münbiç ile ilgili cevabı Tillerson verdi. 2016 yılında ABD'nin Türkiye'ye sözü vardı. Sözler tutulmadı. Hatta bir keresinde bizden bir heyet davet edildi, YPG'lilerin Fırat'ın doğusuna gittiğini anlatmak için. Daha sonra da YPG'lilerin gitmediğini öğrendik. Bu süreçte önce Menbiç'ten başlayacağız. Artık bundan emin olacağız. İstikrara kavuşması için bu şehirleri kimin yöneteceği ve güvenliğini de kimin sağlayacağı çok önemli. YPG buradan çıktıktan sonra, biz güvene dayalı ABD ile bu konularda adım atabiliriz."
"Burada gelecekte ne yapacağınızla ilgili olarak konuşmaya başladınız ama bugün itibariyle başlayacak spesifik adımlarla ilgili belirli noktaya gelemedik. Niçin iki ülkenin anlaşmaları neden bu kadar uzun süre aldı? "Osmanlı tokadı"nı gerektirmeyecek aşamaya neden gelemedik?
"Sizin ve Cumhurbaşkanınızın söylemleriyle ilgili olarak biraz gergin olduğunu biliyoruz. Sizin hükümetiniz OHAL'i kaldırmakla ilgili olarak hangi aşamada kendisini güvende hissedebilir? Ve yüz binlerce insanı serbest bırakmak için ne noktaya gelmemiz lazım? Delillerin çok yeterli olduğu düşünülmüyor...
Fotoğraf: Cem Özdel/ Ankara/ AA
Tillerson: Bir kriz noktasındaydık
Tillerson: "İlişkilerimizde bir kriz noktasındaydık. Geri dönüp tartışabiliriz ama bunun yararlı olacağına inanmıyoruz. Bu ilişki çok önemli. NATO müttefiki olarak çok önemli. İlerleyebileceğimiz noktada çalışmaya başlamak istiyoruz. Çalışanlarımızın büyük bir kısmı, bu konuda nasıl ilerleyeceğimi geliştirmeye çalıştılar. Yapılacak çok detaylı çalışmalar var.
"Artık bu konuda yalnız hareket etmeyecek. Türkiye başka bir şey, Amerika başka bir şey yapmayacak. Birlikte hareket edeceğiz. İlerleyeceğiz ve bu çerçevede DEAŞ'a karşı başarılı olacağız. Başta terörist gruplar varsa Suriye içerisinde onlarla ilgili de adımlar atacağız. Alanların istikrarını sağlayacağız.
"Ama yapılacak çok iş var. Kollarımızı sıvamamız lazım. Acil olduğunu düşündüğümüz konularda beklemeyeceğiz. Hala Suriye içerisinde ciddi bir konu var. Spesifik çalışmalar, çalışmaya başladıkça ortaya çıkacak". (PT)