'Becerikli Abdullah'tan, 'anız yangınına' DEDAŞ'ın öyküsü
Diyarbakır-Mardin arasında yaşanan yangının yarattığı tahribat doğa, bölge halkı ve ekonomi açısından onarılamaz hale geldi. Bilirkişilere ve Türkiye Mimar Mühendis Odaları Birliği heyetinim incelemelerine göre yangın elektrik telleri nedeniyle çıktı. Savcılık bilirkişi raporu ile ikna olmadı ve yeni rapor istedi. MHP lideri Devlet Bahçeli ise herhangi bir rapora dahi gerek duymadan, elektrik dağıtım şirketi DEDAŞ'ı suçlayanları, suçlamayı tercih etti.
DEDAŞ, elektrik dağıtım ihalesini aldığından bu yana bir sorun yumağı aslında. Sık sık yaşanan teknik sorunlardan kaynaklı elektrik kesintileri, ödenemeyen elektrik faturaları nedeniyle yaşanan kesintiler günlük yaşamın bir parçası adeta. Peki sorgulanması bile istenmeyen DEDAŞ kimin?
Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt bölgelerinde bulunan 5.526.144 nüfusa elektrik dağıtım hizmeti veren Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. kısa adıyla DİCLE EDAŞ, Eksim Holding Enerji Grubu tarafından işletilmektedir. DİCLE EDAŞ bölgesi, dağıtım faaliyetleri özelleştirilen TEDAŞ'ın 1 no'lu dağıtım bölgesidir.
"Bölgedeki elektrik direklerinin bakımları en son 1980’li yıllarda yapıldı"
Şirketin sahibi Erdoğan'ın prensi
Bilinen adıyla DEDAŞ ya da Dicle EDAŞ, Eksim Holding'e bağlı Eksim Enerji tarafından yönetiliyor. Holdingin sahibi ise Tivnikli ailesi. Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ebubekir Tivnikli, Enerji grubu başkanı ise Memet Atalay. Holding DEDAŞ'ı 2013 yılında yapılan özelleştirme ile devraldı. Farklı bölgelerde rüzgar ve hidroelektrik enerji santralleri çalıştıyor. Bununla beraber Sinangil Un gibi markaları da bünyesine kattı. Holdingin kurucuları ise Abdullah Tivnikli ve İsmail Fahreddin Tivnikli. Abdullah Tivnikli'nin 2018 yılında ölmesinden sonra holdingin başına Ebubekir Tivnikli geçti.
Abdullah Tivnikli, 1988'de Kuveyt Türk Katılım Bankası Yönetim Kurulu Üyesi, 2001'de aynı bankada Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve 2005'te Türk Telekomünikasyon AŞ Yönetim Kurulu üyeliği yaptı.
Tivnikli, İstanbul Araştırma ve Eğitim Vakfı ve SETA gibi birçok vakfın ve kuruluşun kurucuları arasında yer almasının yanı sıra, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Mütevelli Heyeti Üyesi ve Bahreyn Krallığı Fahri Konsolosu olarak da görev yürüttü.
Telekom'un satışında Tivnikli rolü
Tivnikli adını AKP iktidarı boyunca sık sık duydu kamuoyu. İlk olarak Tivnikli ailesinin Erdoğan'ın danışmanı İbrahim Kalın'ın kızının okul taksitini ödediği haberleriyle gündeme geldi.
2008 yılında bu kez Türk Telekom'un Hariri ailesine ve bu aileye ait Öger Telekom'a satışı sırasında da dönemin CHP grup başkan vekili Kemal Kılıçdaroğlu, "Satışta büyük katkıları olduğu ileri sürülen Abdullah Tivnikli'nin, AKP hükümeti üzerinde büyük bir etkiye sahibi olduğunun" söylemişti. Kılıçdaroğlu ayrıca, Oger Telekom'un yüzde 35'inin Saudi Telecom Company'e satılmasında Tivnikli'nin ön planda olduğuna ilişkin Suudi Arabistan medyasında yer alan haberi gündeme getirmişti.
Erdoğan, Tivnikli, Hariri ve Saudi Telecom'un iki yetkilisinin yer aldığı fotoğrafa da yer verilen haberi gazetecilere gösteren Kılıçdaroğlu, "Kendisine bazı çevrelerce 'Becerikli Abdullah da denilen Tivnikli'nin, Türk Telekom hisselerinin önemli bir miktarını başkaları adına yeddiemin olarak muhafaza ettiğinin söylendiğini" ileri sürmüştü.
Telekom'u satın alan Öger Telekom hem satın aldığı şirketi, hem de Türk bankalarını oyuna getirerek milyarlarca dolar batık kredi bırakarak Türkiye’yi terk etti.
Adabank'ın yeni patronu
Uzan Ailesi'ne ait İmar Bankası'na BDDK tarafından el konulmasının ardından yeniden satışa çıkartıldı. İhalede kazanan konsorsiyum ortaklarından Kök Menkul ve Gayrimenkul Yatırım Ticaret A.Ş, SİNPAŞ A.Ş'ye ait bir şirketti. Zaten Tivnikli ailesi de bu satışı inkar etmedi.
Adabank bir süre sonra isim değişkliğine gitti ve Dünya Katılım Bankası adını aldı, şirketin yönetimi ise Ahlatcı Holding bünyesine geçti.
Enerji sektörünün yanısıra bankacılık sektörü de Tivnikli ailesinin faaliyet alanları arasında yer alıyor. Abdullah Tivnikli o dönemde faizsiz bankacılık fikrini savunanlar arasında yer alıyor. Ancak bu yaklaşım kendisinin bankalar ile ilişkini engellemiyor.
Hatta Abdullah Tivnikli'nin Kuveyt Türk Bankası yönetim kurulu başkan yardımcılığı yaptığı dönemde İzmir Milletvekili Aytun Çıray verdiği soru önergesi ile Tivnikli hakkındaki sorularına yanıt istedi. 25 Aralık 2013 tarihli önergede Çıray ilk olarak, "Kuveyt Türk Bankası yönetim kurulu başkan yardımcısı Abdullah Tivnikli hakkında savcılıklarca bankacılık faaliyetleri nedeni ile soruşturma açılmış midir?" sorusunu yöneltti.
Çıray'ın üçüncü sorusu ise bugün gündemde olan DEDAŞ ile ilgiliydi; "Bankacılık Kanunu'nun 50. maddesine göre; bankalar, kendi yönetim kurulu Üyelerine, genel müdür ve yardımcılarına ve kredi açmaya yetkili mensuplarına ya da bunların eş ve çocuklarına, tek ya da birlikte sermayesinin yüzde 25'i ya da fazlasına sahip oldukları şirketlere "her ne şekilde olursa olsun" kredi açamıyorlar. Abdullah Tivnikli'nin yönetim kurulu başkan yardımcısı olduğu Kuveyt Türk'ün, Tivnikli'nin birkaç şirket üzerinden % 30 oranında dolaylı ortağı olduğu Dicle Enerji Yatırım'a kredi vermesi hukuki midir? Değilse BDDK bu konuda işlem yapmış mıdır?" şeklindeydi.
Çıray'ın sorularına gecikmeli olarak yanıt verildi. 2 Haziran 2014 tarihi yanıtta, özetle işlemin usüle uygun olduğu ve bankacılık sektörünün sıkı şekilde denetlendiği ifade edildi.
Yasa taslağında değişiklik
17-25 Aralık soruşturmasında yayınlanan ses kayıtlarından birininde de Eksim Holding'in patronu Abdullah Tivnikli'ye ait olduğu öne sürülüyordu. Enerji Piyasası Kanunu ile ilgili yasa taslağı ile ilgili AKP Grup Başkanvekili Mahir Ünal'ı arayan Abdullah Tivnikli, yeni açılacak RES'lerle ilgili " bizde bunun müracaatlarını yaptık rüzgar mekanik ekstensini aldık ona uygun rüzgar türbün direk siparişlerimizi verdik türbünleri yeni elektrik onayları da çıktı biz bunun iptali diye bir şey duydum biz perişan oluruz yani 30-40 milyon euro ben şey yaparız" diyordu. Düzenleme taslaktan çıkartıldı ve AKP'ye yakınlığı ile bilinen Abdullah Tivnikli'nin zarar etmesi önlendi.
Yolsuzluk Operasyonunda El Konulan Mal Varlıklarına İade
Kışlalara elektrik DEDAŞ'tan
BirGün'den İsmail Arı yaptığı haberde Jandarma Genel Komutanlığı tarafından yapılan elektrik ihalesine yer veriyor. 13 Eylül tarihinde 2022 yılı için düzenlenen iç piyasadan elektrik enerjisi alımı" ihalesi düzenlendi. Ülke genelindeki kışlaların ve il, ilçe komutanlık binalarının elektrik ihtiyacı için düzenlenen ihalenin tam 131 milyon 55 bin TL’lik en büyük dilimini Cengiz Holding’e bağlı Cengiz Elektrik Şirketi aldı. İhalenin 91 milyon 141 bin TL’lik kısmını Eksim Holding’e bağlı Dicle Elektrik Şirketi ve 11 milyon TL’lik kısmını ise Limak Holding’e bağlı Limak Uludağ Elektrik Şirketi’nin aldığı açıklandı.
(Mİ)