AYM: Manevi Destek, Şiddete Teşvik Anlamına Gelmez
Haberin İngilizcesi / Kürtçesi için tıklayın
Anayasa Mahkemesi, üniversitesindeki Roboski katliamı anmasında söylediği marş nedeniyle ceza alan üniversite öğrencisi Meki Katar’ın başvurusunu sonuçlandırdı.
Mahkeme, oyçokluğuyla verdiği kararında, Katar’a verilen hapis cezasıyla ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti. Ayrıca Meki Katar’a 9 bin 150 TL manevi tazminat ödenecek.
Gerekçeli kararda, şiddete teşvik etmeyen ifadelerin cezalandırılamayacağı ifade edildi:
“İçinde şiddete başvurmayı cesaretlendirici ifadeler yer almayan ve terör suçlarının işlenmesi tehlikesine yol açmayan düşünce açıklamaları, sırf terör örgütünün ideolojisi, toplumsal veya siyasal hedefleri, siyasi, ekonomik ve sosyal sorunlara ilişkin görüşlerine benzerlik gösterdiğinden bahisle terörizmin propagandası olarak kabul edilemez.
“Toplumsal ve siyasal ortama veya sosyoekonomik dengesizliklere, etnik sorunlara, ülke nüfusundaki farklılıklara, daha fazla özgürlük talebine veya ülke yönetim biçiminin eleştirisine yönelik düşüncelerin - daha önce ifade edildiği gibi devlet yetkilileri veya toplumun önemli bir bölümü için rahatsız edici olsa bile - açıklanması, yayılması, aktif, sistemli ve inandırıcı bir şekilde başkalarına aşılanması, telkin ve tavsiye edilmesi ifade özgürlüğünün koruması altındadır.”
“Yönlendirme yoksa şiddete teşvik de yoktur”
Kararda ayrıca, her ifadenin şiddete teşvik olarak da yorumlanamayacağı belirtildi:
“İçinde kişileri şiddete başvurmaya yönlendiren ifadeler yer almayan ve terör suçlarının işlenmesi tehlikesine yol açmayan açıklamaların terör örgütünün cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerine başvurmayı teşvik etme olarak kabul edilemeyeceğinin altı bir kez daha çizilmelidir.
“Bir bütün olarak ele alındığında toplantıda söylenen marşın ve atılan sloganın toplantıya katılanların taraftarı olduğu ideolojiye manevi destek verdiği ileri sürülse bile marş ve sloganın şiddeti, silahlı direnişi veya ayaklanmayı teşvik ettiği gösterilebilmiş değildir.
“Bundan başka bahse konu marş ve sloganın şiddeti yaymasının muhtemel olduğunu ve bunun hızla yayıldığını doğrulayan ve potansiyel olarak tehlikeli bir etkiye sahip olduğunu gösteren bir delil de gösterilebilmiş değildir.
“Söz konusu marş ve slogan, kişilere yönelik derin ve akıl dışı bir nefret aşılamak suretiyle şiddeti teşvik edecek nitelikte de bulunmamıştır.”
Ne olmuştu?
İnönü Üniversitesi Bilgisayar Öğretmenliği Bölümü üçüncü sınıf öğrencisi Meki Katar, 26 Aralık 2013’te okulundaki Roboski anmasına ve basın açıklamasına katıldı.
Topluluk, siyah zemin üzerine Uludere'de ölen kişileri temsil eden 34 adet beyaz karanfil resmi olan ve kırmızı sprey boya ile “Halepçe, Gewer, Roboski unutmayacağız” yazılı pankartı taşıdı, yürüyüşün sonunda da basın açıklaması yapıldı.
Polis tutanaklarına göre 44 kişi basın açıklamasından hemen önce “Çerxa Şoreşe” marşını söyledi.
Bu tutanağı esas alan Malatya Cumhuriyet Başsavcılığı, marşı okuyanlar hakkında soruşturma başlattı. Soruşturma sonucunda “terör örgütü propagandası yapma” suçundan dava açılanlar arasında, Meki Katar da vardı. Yargılama sonucunda da 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildi.
Katar’ın bu karara itirazı Malatya 1. Ağır Ceza Mahkemesince reddedilince de AYM’ye bireysel başvuru yaptı.
AYM’nin 3 Ekim 2019 tarihinde oyçokluğuyla verdiği kararında, Anayasa’nın 26. maddesinde güvence altına alman ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine ve ifade özgürlüğünün ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için dosyanın yeniden yargılama yapılmak üzere Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmesine hükmedildi. (AS)