Arapların Gözüyle Irak İşgali

"Makalelerin sadece savaşla ilgili olmadığı hemen fark edilecektir. Alt başlıklar altında açıklanan veya satıraralarına sinen tespitler iyi okunursa, savaş münasebetiyle Suriye, Mısır, Suudi Arabistan, Ürdün, Türkiye ve bütün bir Ortadoğu'nun tarihsel arkaplanıyla birlikte sosyo-politik tahlillerine de tanık olacaksınız. "

Faik Bulut'un "Arapların gözüyle Irak İşgali" sunuşunun son sözleri okuru 512 sayfalık bir yolculuğa çıkarıyor.

Bu yolculuk "savaş öncesi", "savaş dönemi" ve "savaş sonrası" olmak üzere üç ana bölümden oluşuyorsa da dönem hayli yakın: 2003.

Haberleştiriyor, kitaplaştırıyor

Sözgelimi, Malezya'nın başkenti Kualalumpur'da toplanan bağlantısızlar zirvesinde Irak hükümetinin Arap zirvesi önerisiyle ilgili haberin tarihi Şubat 2003, gazetesi ise el Şark-ül Avsat.

11 Eylül sonrası Afganistan bombardımanı sonrası Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) Irak'a yönelik niyetleri konuşulmaya başladığı andan itibaren Arap medyası özel bir önem kazandı.

Faik Bulut, 20 yılı aşkın süredir Ortadoğu'yu gazeteci olarak haberleştiriyor, yazar olarak kitaplaştırıyor. Ortadoğu'yla ilgili herhangi bir gelişme olduğunda Bulut görüşleri bilinmek istenen birkaç isim arasında yer alıyor.

Bulut'un bazı kitapları

1950, Kars doğumlu Bulut 12 Mart 1971 askeri darbesi sonrası gittiği Ortadoğu ülkelerinde Filistinlilerle birlikte yaşadı, sonrasında Türkiye'de gazeteciliğe başladı. O arada, o kadar çok kitap yazdı ki, bazılarının adları şöyle:

Filistin rüyası (anı), Filistin İntifadaa dersleri, Devletin gözüyle Kürt isyanları, Dersim Raporları, Dar Üçgende üç isyan (Kürdistan'da etnik çatışmalara), Türk basınında Kürtler, Kürt dilinin tarihçesi, Kürt sorununa çözüm önerileri, Ortadoğu'nun solan renkleri, İslam Komüncüleri, Şeriatın gölgesinde Cezayir (dünyada), İslamcı Örgütleri, Tarikat sermayesi, İslamda cinsel büyüler, Kod adı Hizbullah, Kim bu Fettullah Gülen, Ebu Müslim Horasani, İttihat ve Terakki'de milliyetçilik, Din ve kadın tartışılmaları, Ordu ve din, Hasan Sabbah gerçeği, Horasan kimin yurdu, Alisiz Alevilik, Ahmedexani'nin kaleminden Kürtlerin bilinmeyen dünyası.

"Paşam ne diyorsunuz?"

ABD saldırısı sırasında televizyon kanalları kadrolarına birer "uzman" emekli general aldılar, bombardıman görüntüleriyle birlikte hep aynı soru tekrarlandı: "Paşam, ne diyorsunuz?"

Bulut, o günleri de kitabında hatırlatıyor: Bu dar pencereden bakan kimi emekli askerler, her ekrana çıkışlarında; "Aşiret reisi, hırsız, çapulcu Barzani ve Talabani'yle görüşme olmaz, sergerdelerle pazarlık yapılmaz, onlara insan bile demek yersiz; yaratıktan başka bir şey değil onlar" gibi söylemlerde bulundular.

Hatırlatıyor, çünkü Bulut da, o günlerde Kanal D'de "Ortadoğu danışmanı" olarak çalıştı: "Bana tahsis edilen özel uydu kanallar setinden saatlerce Arap yayın dünyasını izledim; İngilizce, Fransızca ve özellikle Arapça yayınlanan ne kadar gazete varsa, haber ve yorumlarını izleyerek Arap cephesinde neler olup bittiğine dair bilgi edinmeye çalıştım. Bununla da yetinmedim: Arap ülkeleri ekranlarında görüşlerini dinlediğim pek çok diplomat, emekli general, konu uzmanı ve akademisyenle telefon sohbetleri yaptım. Arap basınında yazı ve görüşleri çıkan, konuya vakıf insanlarla ayrıntılı tartışmalara girdim. "

Tabii, Bulut'un çalışmaları bu kadar değil, devamı kitapta.

Bulut, kitap için 10 Arap ülkesinden toplam 20 farklı gazetenin 4000 kadar sayfasını taradığını belirtiyor ve ekliyor: "Kitaba yansıyan alıntılar; Arap uydu kanalları ve basınından dinleyip okuduklarına dayanan yazarın bölgeye ilişkin 30 yıllık bilgi birikiminin süzgecinden damıtıldı."

"Makalelerin geneline egemen olan görüş liberal, demokrat ve Arap milliyetçisi, bir yere kadar Arap-İslam sentezi diye tanımlanabilecek yaygın görüştür."

İyi okumalar

Yazar, materyal eksikliği nedeniyle Sosyalist, Marksist ve radikal İslamcı görüşlere yer verilemediği notunu düşüyor ve ekliyor: "Arap basınında Türkmenlere ilişkin haber ve yorumlara da pek rastlayamadım. El Vatan (Katar) gazetesinde çıkan bir makale ise çok geneldi."

Berfin Yayınları'nca çıkarılan kitabın üç bölümü de "senaryolar, tutumlar, eleştiriler", "strateji analizleri", "İslamcı tavır ve görüşler", "Şiilerin tavırları", "Kürtlerin tutumları" gibi başlıklarla veriliyor.

25 Nisan 2003 günlü el Şark-ül Avsat'taki "Tunuslu gönüllüler; Arkadan vurulduk! " haberiyle kitap bitiyor.

Hep eksik kalan, sansasyonel bir şey olmadıkça pek bakılmayan Arap ülkeleri medyası yoluyla Ortadoğu'yu anlamak için Faik Bulut'un derlemesi çok önemli bir kaynak.

512 sayfalık bir yolculuk için iyi okumalar.(NM)