Jinan, IŞİD'e Bu Kitapla Başkaldırdı

“Ben başımdan geçenleri anlatmazsam, kim anlatacak? Eğer gerçeği saklarsam IŞİD’in suçlarının ortağı olurum.

Velid, tüm bunlara şahitlik etmenin beni onurlandıracağını söylüyor.

Bu kitap benim karşı duruşum. Bu kitapla daha güçlü oldum.”

Thierry Oberlé’ye IŞİD’in elinde üç ay süren tutsaklığını kocasının yani Velid’in deyişiyle onurlu direnişinin bir parçası olarak anlatmıştı. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi topraklarında yerleştirildikleri kendileri gibi mülteci Ezidililerle dolu kasabada zorlu hikayesi devam ediyor.

Jinan, eşi Velid ve Velid'in annesiyle.

Thierry Oberlé Fransa'da yayınlanan Figaro gazetesinin deneyimli muhabirlerinden biri. 2014 yılında Kasım ayında Irak'ın kuzeyinde Ezidilerin sığındığı bir kasabada uzun bir röportaj yapmış.

"Genç kadının yüz hatları gergindi. Sıkıntısını bir köy kızının kelimeleriyle naklediyordu. Donuk bakışları beni düşündürmeye sevk ediyordu. Kahverengi gözlerinde tarif edilmez bir ışıltı parlıyordu. Yüzü, sanki bir iç sıkıntısıyla tahrip olmuş gibiydi. Şüphesiz ki on iki haftalık tutsaklığı onu yaşlandırmıştı. Otuz beş yaşlarında görünüyordu. Oysa sadece on sekiz yaşındaydı."

Kahverengi göz ayrıntısı önemli; çünkü IŞİD'e cihat için katılan erkekler mavi gözlüleri. Thierry Oberlé cihat amacıyla yola çıkan bu erkeklerin nasıl birer tecavüzcüye ve köleciye dönüştüklerini, şeriat yasalarına bu "günahları" nasıl uyarladıklarını kitabın sonunda anlatıyor.

Oberlé, Jinan'ı uzun uzun dinlemiş, notlarını almış, onu ve çevresini gözlemlemiş. İyi bir gazetecilik örneği göstererek hikayede açık uç bırakmamış; Ezidileri, onların kültürlerini, yaşadıkları toprakları ve IŞİD'i iyi analiz etmiş. Kendisinin aktardığı gibi basit cümlelerle konuşan Jinan'ın hikayesini sağlam bir anlatıya çevirmiş. "Jinan - IŞİD'in Kölesi" birinci tekil şahıstan yazılmış. Jinan'ın sakin bir öfkeyle anlattığı kölelik günlerini gittikçe kabaran bir tiksinti, öfke ve hayretle okuyorsunuz.

Jinan Şengal'de yaşayan ve IŞİD'in saldırısına maruz kalan binlerce Ezidi'den birisi. Şengel dağında Navdast adlı bir köyde doğmuş ve büyümüş. Hayatını anlatırken "Biz mevsimlerin ritmine göre yaşarız. Yılın sıcak döneminde Nisan'dan Kasım'a kadar Suriye sınırı yakınlarına yerleşir, sonra Aralık'tan Mart'a kadar, doğum yerim olan Navdast'a döneriz" diyor.

Kitap IŞİD saldırısını haber alıp kaçmaya çalışmaları ve yakalanmalarıyla başlıyor. Daha sonra Doğumundan eşi Velid'le tanışıp evlenmelerine kadar "güzel günleri" anlatılıyor. Velid'le aşkları tutsaklığı boyunca hem Jinan'ın hem biz okurun tutunduğu "gerçek" oluyor. Öyle bir sevgi ki bu; "gözü gibi sevdiği" anne babasına karşı çıkıyor Velid için; kararlı bir biçimde direniyor. Jinan'ın 12 hafta süren karanlıktan çıkışının sırrı da zaten bu kararlılığı.

Jinan'ın acı dolu hikayesi mutlu sonla bitiyor. Ancak IŞİD'in "kafir" olarak gördüğü Ezidiler hala tehlikede; bir kısmı tutsak, kurtulanlar ise sürgünde sığınmacı olarak yaşıyor. Jinan'ın dediği gibi yaşananların bilinmesi, duyurulması onların karşı duruşuna katkı sağlayacak. (HK)