Herostratos’u Unutmayın! / Kundakçı

Grigory Gorin’in yazdığı, Muharrem Özcan’ın yönettiği Kundakçı’yı Haluk Bilginer çevirmiş. Oyun Atölyesi’nin sahnelediği oyunda Tuna Kırlı, Devrim Özder Akın, Muharrem Özcan, Tuğba Com Makar/Tuğçe Karaoğlan, Evren Erler, Gözde Kırgız, Timuçin Başgül, Mithat Ozan Küren, Serkan Ilgaz ve Sedat Bilenler oynuyor.

Ünlü olmak isteyen pazarcı, Herostratos

Herostratos, Artemis Tapınağı’nı yakmış, yakalanmış ve zindana atılmıştır. Herkes bunu neden yaptığını öğrenmek ister. Kimi kumpas, kimi komplo olduğunu söyler. Kimi de âşık olduğu kadın uğruna yaptığına inanır. Ama onun söylediği sadece ünlü olmak için tapınağı yaktığıdır.

Başlarda halk Herostratos’un hemen idamını ister. Bu konuda halk tarafından seçilen baş yargıç Kleon’a baskı yaparlar. Kuralcı, hukuk insanı Kleon da bunu yerine getirmek konusunda pek isteklidir. Hükümdar Tissafernes’in aynı fikirde olduğu ortadadır, zira o bu eylemi kendisine yapılmış bir komplo olduğunu düşünmektedir.

Ancak pazarcı Herostratos ilk andan itibaren öldürüleceğini hiç düşünmediğini söyler ve rahat tavırlarıyla Kleon’u rahatsız eder. Zira halkı da, iktidarı da, hukuk sistemini de kendinden beklenmeyecek derecede iyi tanımaktadır. Önce kalabalık sarhoşlar grubunu içki ısmarlayarak kendi yanına çeker, ardından hayat hikâyesini yazdığı papirüslerle tanınmaya başlar, hayranlar kazanır, öyle ki Efes Leydi’si Klementina bile onun etkisinden kaçamaz. Herostratos artık neredeyse bir kahramandır.

Artemis tapınağı rahibesi Erita Tissafernes’e gelip Herostratos’un yargılanmasının ertelemesini istediğinde, Tissafernes “ama yasalar var” dediğinde “yasalara krallar, krallara tanrılar hükmeder” diyerek iktidar, güç ve hukuk ilişkisi ortaya koyar. Ancak bu tespite rağmen Herostratos’un sistemi sarsmasını kimse engelleyemez.

Müzikli, eğlenceli sistem eleştirisi

Grigory Gorin’in 1972 yılında yazdığı “Herostratos’u Unutun” kitabından uyarlanan oyun, İ.Ö 356 yılında Artemis Tapınağı’nı yakmaya çalışan bir esnaftan esinlenmiş.

Oyunun temelini iktidar ve adalet sistemi eleştirisi oluşturuyor ve yerinde sistem değerlendirmesi sayesinde Herostratos’un bir “vandaldan”, kahramana geçişini izliyoruz.

Yönetmen Muharrem Özcan’ın grotesk tarzda, güncel siyaset yorumları serpiştirilmiş, müziklerle jestleri birleştiren, yer yer seyirciyle konuşan, yer yer yerel şiveler kullanarak yorumladığı oyun, aynı zamanda neşeli, hareketli müzikleriyle de dikkatleri çekiyor. Tüm oyuncuların arkada yan yana oturup, her birinin elindeki müzik aleti ile oyuna eşlik ettiği, her sahnede her oyuncunun dâhil olduğu oyunda Agora Meyhanesi uyarlaması da, rap ezgiler de dinleyebiliyoruz. Hele ki rap motifli müzik eşliğinde Herostratos ile Krisippos’un papirüs fiyatı konusundaki pazarlığı çok keyifliydi.

Muharrem Özcan aynı zamanda oyunda hükümdar Tissafernes’i kendine özgü etkileyici yorumu sahneye taşımakta ve sahnede olduğu tüm anlarda gözler hep onun üstünde. Ona eşlik eden Tuna Kırlı yakışıklı pazarcı Herostratos’ın taşkın, gözükara ve kalpleri çalan, akılları çelen karakterinde, Devrim Özder Akın, Kleon karakterinde kuralcı, öfkeli hukuk adamında akıllarda kalıcı bir performans sergiliyorlar. Sahnedeki tüm oyuncuların ruhunu ve enerjisini kattığı görülüyor.

Dekor sahnede oynamayan oyuncuların arkada müzik aletleriyle oturabileceği oturaklar, bir platform üzerinde zaman zaman salıncağa dönüşebilen tavandan sarkan iki uzun zincir ve yine zaman zaman kullanılan iki büyük sandalyeden ibaret. Çok sade ama çok yerinde.

İki saati aşan, iki perdelik oyunda özgün yorum, iyi oyunculuk, müzik bir araya gelmiş. Enerjisi hiç düşmüyor, keyfinden hiç kaybetmiyor. İhmal etmeyin. (BY/HK)

Künye
Orijinal Adı: Forget Herostratus!
Yazan: Grigory Gorin
Çeviren: Haluk Bilginer
Yöneten: Muharrem Özcan
Sahne Tasarımı: Özlem Karabay
Müzik: Çağrı Beklen
Işık Tasarımı: Ayşe Sedef Ayter
Beden Çalışması: Rüya Büyüktopçuoğlu
Afiş Tasarımı: Ethem Onur Bilgiç

Oynayanlar:
Herostratos: Tuna Kırlı
Kleon: Devrim Özder Akın
Tissafernes: Muharrem Özcan
Klementina: Tuğba Çom Makar
Klementina: Tuğçe Karaoğlan
Gardiyan: Evren Erler
Erita: Gözde Kırgız
Krisippos: Timuçin Başgül
Kentli-2. Tarihçi: Mithat Ozan Küren
Kentli-3. Tarihçi: Serkan Ilgaz
Kentli-1. Tarihçi: Sedat Bilenler

Yönetmen Asistanı: Melih Pamukçu
Yönetmen Asistanı: Kader Karadeniz
Oyun Fotoğrafları: Emre Mollaoğlu
Sahne Tasarımı Asistanı: Pınar Demir