Ankara sokaklarında yaşamını sürdüren bir adamı anlattığım “Kendini
Sürgüne Yollayan Adam” başlıklı yazımı yazarken İnternet'e girip arama
motoruna ”evsizler” yazdığımda gelen sonuçların bir kısmını taradım.
Dünya genelinde evsiz barksız insanlara ilişkin olarak;
- Tüm ülkelerde özellikle başkentlerde metro istasyonları,
otobüs durakları, bankamatik kabinleri, sokakların korunaklı köşeleri,
sundurmalı mekanlarda çoğu kez üstlerine sereceği eski püskü bir battaniye bile
olmadan yaşam sürdüren insanların, evsizlerin sayısının her geçen gün
arttığına,
- On bine yakın insanın sokakta yaşadığı Prag’da, belediye
başkanının turistik kentin "doku"sunu bozdukları için onları geceleri
kent merkezinden uzaklaştırmak amacıyla Vlata nehri üzerinde 250 kişi
kapasiteli teknede bir dolar karşılığı ağırlayarak gecelemeleri için girişimler
başlattığı, evsizlik sorununa tekneli ve ücretli bu çözümün ülkede tepki
topladığına,
- Fransa’da Saint Martin kanalı boyunca çadır kuran ancak
devletin vaatlerine inanarak eylemi bırakan, verilen sözler tutulmayınca tekrar
eyleme geçen Donkişot çocuklarının çadırlarını polisler söküp atınca evsizler
örgütü Don-Quichotte Dernek Başkanının "Bizim on dört bin lojmana
ihtiyacımız var. Gösterilen 150 lojman” diye açıklama yaptığına,
- İsveç’te düzenlenen Evsizler Futbol Turnuvası’na katılacak
olan Kamerun takımına, İsveç Göç Bürosu’nun ülkeye giriş izni vermediğine,
- Japonya'da beş binin üzerinde evsiz olduğu, 24 saat açık
İnternet kafelerin "sığınak" olarak kullanıldığına,
- İtalya'daki bir tasarım ve mimari okulunun öğrencileri
evsizler için Japon kağıt katlama tekniği Origami'den esinlenerek, makas ve
yapıştırıcı kullanmadan montajı ve demontajı kolaylıkla yapılabilen, üç yaşında
bir çocuğun ayakta durabileceği yükseklikte bir yetişkinin uzanıp yatabileceği
ölçülerde, 12 avro maliyeti olan kartondan katlanır ev tasarladığı, evsizler
için geçici çözüm olan bu ev kitini gönüllü kuruluşların dağıttığına,
- Roma'daki bir Katolik Barış Kuruluşu evsizlerin ve
yoksulların hayatını kolaylaştırmak için kuşe kağıdına bastırıp, dağıttığı
“Gariplere Şehir Rehberi” havasındaki 176 sayfalık Michelin Rehberi’nde haritalar,
sokak krokileri, yatılacak ve karın doyurulacak yerler, bedava sandviç ve çorba
dağıtan gezici yardım kazanlarının bulunduğu noktalar, kilise adreslerinin yer
aldığına,
- Roma’daki yedi bin evsizin iki bininin sokaklarda, üç
bininin tarihi Forum ve Kolezyum binalarının diplerinde, diğerlerinin ise
metruk binalarda yaşadığına,
- ABD sokaklarındaki evsizlerin dörtte birini eski muharip ve
gazilerin oluşturduğuna,
- ABD’deki “Ulusal Evsizliğe Son İttifakı” adlı kuruluşun
yayımladığı raporda; evsizlik sorununu orta ve ileri yaştaki eski askerlerin
yanı sıra Irak ve Afganistan’dan gelen genç eski muharip ve gazileri de
etkilediğini, barınak, gıda ve tedavi
yardımı veya iş bulmak için yardım programlarına kaydolduklarına,
- Evsizler sorununa dikkat çekmek, hükümete evsizler için daha
fazla sosyal konut inşa edilmesi için Noel arifesini sokakta bir araç parkında
kartonların üzerine koyduğu uyku tulumunda geçirmeye kalkışan İngiliz,
Muhafazakar Partili milletvekili Grant Shapps’a, polis tarafından park özel
mülk olduğu için oradan uzaklaşması gerektiğinin söylendiğine,
- İngiltere’de 130,000 kişinin sokaklarda yaşadığı, hükümetin
bu konuda koyduğu hedefleri yakalayamadığına,
- İngiliz şarkıcı Robbie Williams’ın, Los Angeles'ta evsizler
yararına bir konser vereceği için mutlu olduğunu açıkladığına,
- Evsizleri topluma kazandırmak amacıyla Danimarka’da
düzenlenen "Dünya Evsizler Futbol Kupası"nı İskoçya’nın kazandığı,
evsiz oyunculardan on beşinin Danimarka’da kalmak için kaybolduğuna,
- ABD`deki "National Alliance to End Homelessness” adlı
dernek tarafından yapılan araştırmada; evsizlerin yüzde 56`sının yurtlarda
gecelediği, diğerlerinin sokakta
yattığının saptandığına,
- Almanya’nın Halberstadt kentinde evsizlerin kaldığı
barınaklarda çıkan yangında on kişinin yanarak can verdiğine,
- New York’ta bir kilisenin önünde uzanan evsizin ateşe
verilerek yakıldığı, durumu ağır olan evsizin kimliğinin belirlenemediğine,
- New York’taki sığınma evlerinde barınan 36 bin evsizin
barındığı, onların haricindeki evsizlerin
saptanması için iki bin gönüllünün katkısıyla şehir dip-köşe taranarak
sayım yapıldığına,
- Paris’te bir sivil toplum
kuruluşu Seine nehri kıyısına yüz kırmızı çadır kurduğu ve bir akşamlığına
evsiz olmanın ne demek olduğunu görmek isteyenlere çağrı yaptığına,
- New York`da evsiz bir adam, kilidini kırarak içeri girdiği
kilisenin telefonunu erotik hatları aramak için kullanırken yakalandığından
mülke izinsiz girmekten yargılanacağına,
- Hollywood yıldızı Colin Farrel, Kanadalı bir evsiz için iki
bin yüz dolarlık giysi aldığı, yıllık kirası 10 bin dolar olan lüks bir eve
yerleştirdiğine,
- Üniversite bahçesinde uyuyan iki evsizi ellerindeki beysbol
sopalarıyla öldüren iki öğrencinin güvenlik kameraları sayesinde
yakalandıklarını, karakolda pişman olduklarını söylediğine,
- İngiltere’de evsizler için telefonla yardim hattı
oluşturulduğu, sığınma evlerinin sayısının artırıldığı, ancak hükümetin
insanların neden evsiz kaldığı ile ilgilenmediğini, arkadaşlarına sığınıp
gruplar halinde yemek yiyen ve uyuyan yaklaşık 400 bin "gizli evsiz"
bulunduğu, evsizlerin yüzde 90'ının beyaz İngiliz ve İrlandalı erkekler olduğu,
evsiz her dört kişiden birinin 18-25 yaş arasında, yüzde 6'sının 60 yaş
üzerinde olduğu, bütün sosyal kurumlarda evsizlere öncelik verildiğine,
- İngiltere’de İşçi Partisi’nin yayımladığı evsizlik sorunun
ilişkin "Yalnızca bir çatı değil" başlıklı raporda;
- Evsizlere ve evsiz kalma riski altındakilere yapılan yardımı
artırmak,
- Evsizlik sorunu ile
başa çıkacak güçlü stratejiler oluşturmak,
- Evsizlikle mücadele için getirilecek önerilere açık olmak,
- Pansiyonlarda yaşayan evsizlerin sayısını azaltmak,
- Sokaklardaki evsizlerin sayısını azaltmak,
- Bütün evsizlere ev sağlamak, önerilerinin yer aldığına,
- İngiltere’de evsizlere yardım amaçlı 700 kuruluş olduğu,
Shelter (Sığınak), Crisis, Salvation Army (Kurtuluş Ordusu) gibi yardım
kuruluşlarında Noel zamanı gönüllülerin danışma, sağlık, hijyen, beslenme gibi
hizmetler verdiğine,
- İngiltere’deki Shelter'ın yalnızca Londra'da merkezi
sığınak, kadın sığınağı, sessiz sığınak, içkiciler sığınağı ve gündüz sığınağı
olmak üzere beş merkezi olduğuna,
- Ailelerini terk edip, sokağın kötü koşullarıyla karşılaşan
evsizlerin aileleri ile iletişim kurmakta zorlandığına,
- İngiltere’de PETA (Hayvanlara İnsanca Davrananlar Derneği)
adlı kuruluşun; hayvan hakları hareketlerinin yaygınlaşmasından sonra
insanların kürklerini derneklerine bağışladığını, ellerinde biriken kürkleri,
‘yalnızca evsizlerin kürk giyme özrüne sahip olduğundan hareketle onlara dağıtmayı planladıklarına,
ilişkin okuduklarımı bu yazı aracılığıyla yorumsuz olarak
sizinle paylaşmak istedim.
Komplo teorisi beni çok güldürdü
Tarama sırasında“Evsizler dünyayı ele geçirirse ne olurdu?”
sorusuna yanıt arayan “When homeless take over the world” adlı siteden
alıntılanan bir komplo teorisi beni çok güldürdü.
Teoriye göre: “Biyolojik bir savaşın veya yolunu şaşırmış
bilim öğrencilerinin bir salgın hastalığı dünyaya yayması an meselesi. Bunun
ardından çok kan akacak, ölümler gerçekleşecek ve yıkım durdurulamayacak. Bu
salgına rağmen yaşamını sadece mukavva insanlar (cardboard people)
sürdürebilecek. Yıllarca acı çekerek onlar bağışıklık kazandılar. Ve artık
onlar dünyaya hükmedecek ve karton, altınımız olacak.”
Güler: Kente gelmeleri dengeyi bozuyor
Türkiye'de evsiz barksız insanlara ilişkin uygulamalar bu
yazıda yer almıyor. Ancak İstanbul
Valisi Muammer Güler’in "İşi ve evi olmayanların kente gelmesi dengeyi
bozuyor. Çarpık kentleşmenin nedeni de bu” dediğini tarama sırasında hatırladım elbette. (ŞD/TK)
* Şadiye Dönümcü. Sosyal Hizmet Uzmanı.