Bu yılbaşında hediyelerinizle başka hayatlara dokunabilirsiniz
* Fotoğraf: Pixabay
Yılbaşında hediyeleşmek belki de yeni bir yılın gelişini kutlamanın en neşeli yollarından biri. İyi düşünülmüş bir hediyenin sevdiklerimizin yüzünde yarattığı mutluluğu görmek ise bizim için paha biçilmez olabilir. Peki, bu gelenek nereden geliyor ve kime dayanıyor?
Gelin hem yılbaşında hediyeleşmenin tarihine hem de bu yıl sevdiklerimize verebileceğimiz alternatif hediye önerilerine birlikte göz atalım...
'Santta Claus' ve yılbaşında hediyeleşmenin kısa tarihi
Patara'da doğduğuna inanılan Aziz Nikolaos, milattan sonra 280 civarında Myra'da (günümüzde Demre) yaşamış bir aziz olarak bilinir. İyiliği ve cömertliği ile tanınan Aziz Nikolaos hakkında birçok efsane ortaya atılmıştır.
Babasından miras kalan tüm servetini yoksul ve hasta insanlara dağıttığı söylenen Aziz Nikolaos hakkında en bilinen efsanelerden biri, üç kızına çeyiz verecek kadar parası olmayan fakir bir adama, kuruması için ateşin yanında asılı duran çoraplarına torbalar dolusu altın atarak gizlice yardım ettiği ile ilgili olandır. Noel'de şöminelerin etrafına dekoratif çoraplar asılması geleneği de bu efsaneye dayanır.
Yıllar içinde daha popüler olan Aziz Nikolaos, zamanla çocukların ve denizcilerin koruyucusu olarak anılmaya başlar, hatta ölüm yıldönümü olan 6 Aralık Aziz Nikolaos Günü olarak kutlanır ve bu tarihte evlenmenin şans getirdiği düşünülür. Özellikle Hollanda'da büyük bir üne sahip olan Noel Baba'nın ismi Felemenkçede Sint Nikolaas'ın kısaltması olan "Sinter Klaas" olarak bilinir. Hollandalı göçmenlerin Amerika Birleşik Devletleri'ne (ABD) göç etmesi ile 18. yüzyılda oldukça popülerleşen Sinter Klaas bugünkü "Santa Claus" ismine ilham olur.
Washington Irving, 1809'da The History of New York (New York Tarihi) adlı kitabında Aziz Nikolaos'dan New York'un koruyucu azizi olarak bahsederek Sinter Klaas hikâyelerinin popülerleşmesine neden olur ve kitapta "mavi üç köşeli şapkalı, kırmızı yelekli ve sarı çoraplı; geniş kenarlı bir şapka takan ve "kocaman bir çift Flaman hortum giyen bir adam" olarak tasvir edilir.
Noel Baba'nın şu anki tasviri, karikatürist Thomas Nast'ın 1863'ten başlayarak Harper's Weekly için çizdiği resimlere dayanır. Nast'ın Noel Baba'sı ise ilhamını ilk olarak 1823'te yayınlanan "Aziz Nicholas'tan Bir Ziyaret" ("Noelden Önceki Gece" olarak da bilinir) şiirinde verilen tasvirden alır.
İkinci Dünya Savaşı'nın ardından 'Amerikan rüyası'nın patlaması ve ekonomik refah dönemleri ile birlikte tatil kavramının farklı bir boyut alması dev bir endüstrinin ortaya çıkmasına sebep olur ve Noel Baba'nın hediye verme geleneği etrafında gelişen bu endüstri bugün hâlâ devam eden mevsimsel bir geleneğe dönüşür. 20. yüzyıldan itibaren Coca Cola da dâhil olmak üzere birçok uluslararası markanın reklam yüzü olan Noel Baba yılbaşının vazgeçilmez değerlerinden biri haline gelir.
Hediye tercihleriniz başka hayatlara dokunabilir...
Aralık ayı gelip çattığında pek çok kişinin aklında "Yılbaşında ne hediye alsam?" sorusunun belirdiğini tahmin etmek zor değil.
Peki, bu sene parfüm, saat, atkı gibi klasik hediyeler yerine alışılmışın dışına çıkıp yılbaşında kadınlara, çocuklara, sokak hayvanlarına, doğaya veya edebiyata destek olmak istemez miydiniz?
Birbirinden anlamlı amaçlar ile kurulmuş vakıf ve derneklerin yeni yıla özel hediye seçeneklerini sizler için derledik...
Yeni yılda yeni adres: KEDV Nahıl Dükkân
Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı (KEDV), 1986'dan bu yana kadınların yerel kalkınmadaki liderliklerini güçlendirmek adına bireysel ve kolektif kapasite geliştirme, kooperatifleşme, ekonomik güçlenme ve afet/göç alanlarında programlar yürütüyor.
Eşitsizliklerin ve yoksulluğun olmadığı bir toplum için ilerlerken kadınların yerel ve ulusal düzeyde aktif rol alması için destekte bulunan KEDV'e, kadın kooperatifleri ve bireysel üreticilerin ürünlerinin yer aldığı Nahıl Dükkândan yapacağınız hediyelik eşya, kırtasiye, kişisel bakım ve gıda alışverişlerinizle siz de destek olabilirsiniz.
Bağış için
https://www.kedv.org.tr/destek
Nahıl Dükkân için
https://www.nahil.com.tr
LÖSEV: LSV Dükkân
6 milyonu aşkın gönüllüsü ve yüzde 92+2 tedavi başarısı oranı ile 1998'den beri hizmet vermeye devam eden LÖSEV, lösemi hastası binlerce çocuğa ve ailesine destek oldu. Özel gün bağışları ve sürekli satışı olan ürünlerin yanı sıra yılbaşı için özel olarak tasarladıkları sepetler, kapı süsleri, minder, anahtarlık, oyuncak gibi yeni yıl temalı ürünlerle hem sevdiklerinizi mutlu edebilir hem de lösemili bir çocuğa umut olabilirsiniz.
LSV Dükkan için
https://www.lsvdukkan.com/
Yeni yıl, yeni umutlar: KAÇUV Umut Dükkânı
Kanserli Çocuklara Umut Vakfı (KAÇUV), 2000'den beri kanserli çocuklara tedavi süreçlerinde aileleri ile birlikte ücretsiz konaklama hizmeti veriyor. Aile Evleri'nde psikolojik, sosyal, fiziksel ve tıbbi açıdan birçok imkâna erişim sağlayan KAÇUV, Türkiye'de kanserli çocukların tedavilerine çocukluk çağına uygun, eşit bir erişim sağlanan bir sağlık kapasitesi oluşturmak istiyor. Bireysel bağışlar ile vakıfa destek sağlayabilir, dilerseniz Umut Dükkânında bulunan yeni yıla özel hediye kutuları ile yılbaşında sevdiklerinizi mutlu ederken kanserli çocuklara el uzatabilirsiniz.
Bağış için
https://kacuv.org/bireysel-bagis/
Umut Dükkânı için
https://www.kacuvumutdukkani.org
Koruncuk Vakfı İyilik Dükkânı
Koruncuk Vakfı, 1979'dan beri 10-18 yaş grubundaki sosyo-ekonomik açıdan dezavantajlı çocuklara "El ver, hayata tutunsun!" sloganı ile çıktıkları yolda başarı önkoşulu olmaksızın ücretsiz barınma, bakınma ve eğitim hizmetleri sunuyor. Siz de yeni yılda bir çocuğun hayallerini gerçekleştirmek isterseniz; giyim, ev tekstili, çikolata gibi Koruncuk Vakfı için özel olarak tasarlanan birçok hediye çeşidinin bulunduğu "İyilik Dükkânı"na göz atabilir veya bağışta bulunabilirsiniz.
İyilik Dükkânı için
https://www.koruncukiyilikdukkani.org/hakkimizda/
Bağış için
https://koruncuk.org/egitimeelverhayalimgercekolsun/onlinebagis
Tohum Otizm Vakfı: Tohum Dükkân
Tohum Türkiye Otizm Erken Tanı ve Eğitim Vakfı, 2003'ten beri otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara tanı koyulması, özel eğitim ile topluma kazandırılması ve farkındalık yayılması konusunda hizmetler veriyor. 5 yılda 24 ulusal ve uluslararası hibe programı ve proje yürüten, farklı alanlarda temel hedef kitlesini oluşturan otizmli bireyler ve ailelerinin ihtiyaçlarının karşılanmasına katkı sağlayan vakfa siz de özel gün bağışlarınızla veya Tohum Dükkândan yapacağınız alışverişlerinizle destek olabilirsiniz.
Özel Tohum Vakfı Özel Eğitim Okulu'nun burslu öğrencisi 13 yaşındaki Mustafa Birdal'ın Tohum Dükkândaki tasarımlarına göz atmak isterseniz:
Bağış için
https://tohumotizm.org.tr/bagis/
Tohum Dükkân için
https://www.tohumdukkan.com
Yeni Yılda #HerÇocuğaEşitFırsat: AÇEV Mağaza
"Sağlam bir geleceğin temelinin yaşamın ilk 6 yılında atıldığını biliyor, çocukların geleceğini inşa etmeye 0'dan başlıyoruz" diyerek 29 yıldır hizmet veren Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV), ihtiyaç sahibi çocuklar, ebeveynler ve genç kadınlar için bilimsel temelli eğitim programları ile "okuyan bir gelecek" oluşturmayı hedefliyor.
Vakıf, düzenli bağışların yanı sıra ebeveynlerin ve çocukların eğitimine AÇEV Mağaza ile de katkı sağlıyor. Siz de eğitimde fırsat eşitliğine katkıda bulunurken sevdiklerinizi mutlu etmek isterseniz, yeni yıla özel satışa çıkan #HerÇocuğaEşitFırsat kutularına AÇEV Mağazadan ulaşabilirsiniz.
Bağış için
https://www.acev.org/bagisyap/
AÇEV Mağaza için
https://www.acev.org/acev-magaza/
Patili dostlara uzanan eller
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk hayır kurumlarından birisi olarak 1924'de kurulan Türkiye Hayvan Haklarını Koruma Derneği'nin (THKD), geçmişi aslında daha eskiye, 1917 yılına dayanıyor. THKD, 1910 yılında on binlerce sokak köpeğinin toplatılarak Hayırsız Ada'da (Sivri Ada) ölüme terk edilmesinin ardından Alice Manning ve grubu tarafından kurulan "İstanbul Himaye-i Hayvanat Cemiyeti"nin devamı niteliğinde.
Dernek, tedavi, kısırlaştırma, hayvanlara karşı şiddeti önleme, eğitim ve bilinçlendirme gibi birçok hizmeti bulunan dernek bağışlarla varlığını sürdürüyor. Siz de bu sene yapacağınız özel gün bağışları ile sokak hayvanlarına sahip çıkılmasına yardımda bulunabilirsiniz.
Özel gün bağışları için
https://www.thkd.org.tr/bagis.php?honour=ok
Patili Bahçe
Zekeriyaköy ve Uskumruköy civarındaki ormanlık alanlara terk edilmiş 300'ü aşkın köpeğin beslenmesinde rol oynayan hayvanseverlerden oluşan Patili Bahçe üyeleri aynı zamanda yıllık ortalama 91 bin 250 kilogram yemeğin çöpe atılmasının önüne geçiyor.
Tüm bunların yanında Patili Bahçe, kısırlaştırma çalışmaları ile de yıllık 5000 civarı köpeğin sahipsiz doğmasına engel oluyor.
Özel gün bağış sertifikaları ile siz de patili dostlarımıza destek olmak isterseniz aşağıdaki linke tıklayabilirsiniz.
Sertifika için
https://fonzip.com/patilibahce/e-kartlar
HAÇİKO
"Hiçbir hayvanın insani zevkler için kullanılmadığı bir dünya" amacı ile hizmet vermeye başlayan Hayvanları Çaresizlik ve İlgisizlikten Koruma Derneği (HAÇİKO), 2010'dan bu yana besleme, tedavi, barınak ziyaretleri ve sahiplendirme hizmetleri veriyor. Gönüllülük çalışmaları ve bağışlarla birçok mağdur hayvana umut olmaya devam eden derneğe bu yılbaşında dilerseniz sevdiklerinize özel gün sertifikası göndererek veya Haçiko Shop'tan alışveriş yaparak destek olabilirsiniz.
Bağış için
https://www.haciko.org.tr/nasil_destek/ozel-gun-bagislari-22.html
Hepsiburada Haçiko Shop için
https://www.hepsiburada.com/ara?q=Haçikoshop
Yeni yılda 7 ağaç: ÇEKÜL
Ülkemizin doğal, tarihsel ve kültürel varlıklarını koruma amacı ile 1990 yılında kurulan Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma Vakfı (ÇEKÜL) "Doğa ve kültürle varız!" sloganı ile 30 yılı aşkın süredir varlığını sürdürmeye devam ediyor. Bir kişinin bir yılda tükettiği kadar doğal kaynağı temsil eden "7 Ağaç" kampanyası ile adını duyuran ÇEKÜL bu kampanya ile Türkiye'nin çeşitli bölgelerine 4 milyonu aşkın fidan dikilmesine katkıda bulundu.
Bu yılbaşında 'yeşil' bir alternatif arıyorsanız ÇEKÜL sizin için iyi bir seçenek olabilir. 7 Ağaç kampanyası dışında, ÇEKÜL Dükkândan yapacağınız alışverişlerinizle siz de doğaya uzana elin bir parçası olabilirsiniz.
7 Ağaç Kampanyası için
https://www.cekuldukkan.org/Herkese-7-Agac_24.html
ÇEKÜL Dükkân için
https://www.cekuldukkan.org
Yılbaşında edebiyata destek: Aras Yayıncılık
Hrant Dink'in de kurucuları arasında bulunduğu Aras Yayıncılık, Türkiye'de Türkçe ve Ermenice çeviriler ile iki dilde basım yapan nadir yayınevlerinden.
Pandemi ile birçok yayınevinde olduğu gibi yaşanılan mali olumsuzluklara rağmen Aras Yayıncılık bu sene de TÜYAP Kitap fuarında stant açarak okurları ile bir araya geldi. Türkiye'de Ermeni edebiyatının en önemli temsilcilerinden birisi olan Aras Yayınevi'ne destekte bulunmak ve edebiyatsever dostlarınızı sevindirecek farklı bir yeni yıl hediyesi vermek isterseniz Aras Yayıncılığın Ermenice, Türkçe, Kürtçe ve İngilizce olmak üzere çeşitli dillerdeki kitapları ve Ermenice yazı geleneği 'Tırçnakir' (Kuş-Yazısı) ile süslü çanta ve defterleri sizin için iyi birer alternatif olabilir.
Kitaplar için
https://www.arasyayincilik.com/kitap-dili/turkce/
Hediyelik eşyalar için
https://www.arasyayincilik.com/urun-kategori/hediyelik/
Yararlanılan kaynaklar:
Santa Claus, History - https://www.history.com/topics/christmas/santa-claus
Andrew Hann, Why do we gifts at Christmas?, English Heritage- https://www.english-heritage.org.uk/visit/inspire-me/why-do-we-give-gifts-at-christmas/
Gifts Unwrapped: The History of Christmas Present, Gifts - https://www.giftsinternational.net/knowledge-hub/guide/gifts-unwrapped-the-history-of-christmas-presents
(EŞ/SD)