Avustralya Yangını: "Bölgeye Özgü Hayvan Neslinin Devamında Sorunlar Olacak"
Fotoğraf: Avustralya Savunma Bakanlığı
Avustralya'da eylül ayından bu yana devam eden yangınlarda ülke genelinde 10 milyon hektar alan yok oldu. Anadolu Ajansı'nın farklı kaynaklardan bilgileri derlediği habere göre, news.com.au adlı haber sitesi yalnızca Yeni Güney Galler eyaletinde kontrol altına alınamayan yangınlar nedeniyle yaklaşık 5 milyon hektar alan kül olurken, ülke genelinde yok olan alan ölçüsü yaklaşık 10 milyon hektar olarak açıkladı.
TIKLAYIN - Bir Kıta Yanıyor: Avustralya'da 5 Milyon Hektar Alan Yok Oldu
Yüzde 50'si kontrol altına alınamadı
BBC'nin haberine göre ise Avustralya'da eylül ayından bu yana yangınlarda hayatını kaybedenlerin sayısı ise 25'e yükseldi, onlarca kişiden ise hala haber alınamıyor.
Yeni Güney Galler'de yetkililer, yangınlar nedeniyle eyalet genelinde 1588 evin kül olduğunu, 653 evin de hasar gördüğünü belirtti. Yetkililer, yangınların Victoria eyaletinde yaklaşık 200, diğer eyaletlerde de 100'den fazla evi kül ettiğini ifade edildi. Yerel basında, Victoria'daki yangınlarda 1 milyon hektardan fazla alanın kül olduğu, Yeni Güney Galler'de yangınların 130 farklı noktada devam ettiği, bunlardan yaklaşık 50'sinin kontrol altına alınamadığı kaydedildi. Ülke genelindeki yangınlarda, eylülden bu yana 480 milyon civarında hayvanın telef olduğu tahmin ediliyor.
Prof. Dr. Tolunay: Şaşırtmıyor
Avustralya’da devam eden yangınları İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Doğanay Tolunay’a sorduk. 10 milyon hektarın Trakya bölgesinin 4 katı kadar büyüklükte olduğunu söyleyen Prof. Dr. Tolunay şu bilgileri aktardı:
“Avustralya’da çıkan bu yangın, bölgenin geçmişteki politikalarına bakıldığında şaşırtmıyor. Avustralya dünyanın en çok kömür tüketen bölgesi olmakla beraber, iklim krizi ile yeterince mücadele etmiyor ve sera gazı üretimine de devam ediyor.
"Neslin devamında sorunlar olacak"
“Bölge yönetimi tarafından yangının çıkışı ya da sonuçlarına dair net bilgilerin verilmedi. Fakat basına yansıyan rakamlara göre yaşanan ve yaşanacak hayvan kaybının 500 milyon ile 1 milyar arasında olacağını söyleyebiliriz.
“Avustralya kapalı bir ada olduğu için, orada yaşayan hayvanlar dünyanın kalanında yok. Bu hayvanlar çok farklı evrimleşti ve bölgeye çok özgün nitelikte... Kanguru bu hayvanlardan birine örnek olabilir. Yangın sonrası popülasyonu çok azalan bu hayvanların bir kısmı yaşamaya devam etse bile neslin devamında büyük sorunlar olacak.
‘’Hiçbir yangın kendi kendine çıkmaz’’
“Hiçbir yangının kendi kendine çıkmaz. İklim krizi ve küresel ısıtma yangın riskini çok arttırıyor. Avustralya’daki yangın özelinde ilk kıvılcımın neden çıktığına dair net bir açıklama yapılmadı. Uzun süre yağmur yağmaması ve kuraklık da yangına sebep oluyor.
“Ölü bitkisel atıkların aşırı sıcakla tutuşur hale geliyor çünkü. Tabii artan sıcaklıklar ve rüzgarla birlikte yangının daha da yayılma ihtimali var. Büyük yangınlardan sonra oluşan dumanlar atmosferin üst katına çıkıp yıldırımlara sebep oluyor.
“Yerden müdahale önemli”
“Yangınları depremlere benzetebiliriz. Önceden hazırlıklı olmak çok önemli. Devletler olası yangınlar için çalışmalar yapmalı. Bir yangın çıktığında nerede durdurulacağı, bölgede yaşayan canlıların bölgeden tahliyesinin nasıl yapılacağı önceden belirlenmeli. Halk da tıpkı deprem gibi yangın için de önceden bilgilendirilmeli.
“Bu büyüklükte yangınların anında hızlıca söndürülmesi oldukça zor olmakla beraber helikopter ile üstten su atarak söndürülmesi de mümkün değil. Bu sebeple yerden müdahale yapılması gerekiyor. Yerden müdahale, çok geniş bir alanın feda edilmesiyle rüzgarın hızına ve yangının etrafa yayılma hızına göre feda edilen alanın bitki örtüsünün yok edilip alanın çıplak bırakılmasıyla olacağı söyleniyor.
“Yanma sonucunda atmosfere yayılan partikül madde dünyanın soğumasına sebep olabilirken büyük orman örtüsü kaybı karbondioksiti arttırıp küresel ısınma ve etkilerini arttırıyor.”
Prof. Dr. Doğanay Tolunay'ın bianet'in "İklim Krizi Yazıları" dizisi kapsamında yazdığı "Doğanın Gücünün ve Kırılganlığının Farkında mıyız?" yazısını okumak için TIKLAYIN
(MD/DB)