Afganistan'da kadın hakimler, katillerin hedefinde

Afganistan'daki kadın haklarının öncüleri olarak isimlerini duyuran ve ülkede dışlanmış kesim için adalet arayan 220'den fazla kadın hâkim bugün Taliban'ın intikam planlarının hedefi olmamak için ülkenin çeşitli yerlerinde saklanıyor.

Taliban'ın yeni yönetiminden saklanan Afgan kadın hakimler yaşadıklarını BBC’ye anlattı. Kadınların isimleri de güvenlik sebebiyle değiştirildi.

TIKLAYIN - Taliban Afganistan'daki kadınlar için ne anlama geliyor?

“Evimizi arkada bıraktık”

Masume, hakimlik kariyeri boyunca yüzlerce erkeğe kadına şiddet suçları nedeniyle hapis cezası verdi. Bu suçlar arasında tecavüz, cinayet ve işkence vardı.

Taliban, Masume'nin yaşadığı şehre girip de cezaevlerindeki binlerce erkeği serbest bırakınca, ölüm tehditleri almaya başladı.

Telefonuna gelen yazılı ve sesli mesaj bombardımanı üzerine bir de bilinmeyen numaralardan arka arkaya aramalar yapılmaya başladı:

"Taliban'ın cezaevlerindeki hükümlüleri serbest bıraktığını duyduğumuzda gece yarısıydı. Duyar duymaz hemen kaçtık. Evimizi ve her şeyimizi arkamızda bıraktık."

270 kadın hakimlik yaptı

Taliban devrildikten sonraki son 20 yılda Afganistan'da 270 kadın, hâkim olarak görev yaptı. Güçlü duruşlarıyla ülkedeki kadın haklarının öncüleri olarak toplum içinde bilinen isimlere dönüştüler:

"Şehirden arabamızla çıkarken burka giydim, böylece kimse beni tanıyamazdı. Neyse ki düşündüm gibi oldu ve tüm Taliban kontrol noktalarını geçmeyi başardık."

Şehirden ayrıldıktan kısa bir süre sonra komşuları Masume'ye mesaj atarak Taliban savaşçılarının eskiden yaşadığı eve geldiğini haber verdi.

Komşuları, kapıdaki adamları tarif eder etmez Masume, kendisini kimin aradığını anlamıştı.

Taliban'ın ülke genelinde kontrolü ele geçirmesinden birkaç ay önce Masume, bir adamı karısını vahşice öldürdüğü suçlamasıyla yargılıyordu. Kapıya gelen adamlardan biri işte o adamdı.

Tümü ölüm tehditleri alıyor

BBC'nin yaptığı araştırmaya göre, Masume gibi 220'den fazla kadın hâkim, Afganistan'ın farklı bölgelerinde, serbest bırakılan ve intikam almak isteyen bu kişilerden saklanıyor.

BBC, bu hakimlerden altısına ulaştı. Her biri ülkenin farklı yerlerinden kaçan ve yine farklı bölgelerde saklanan bu altı kadının son beş haftada yaşadıkları neredeyse birbirinin aynısı.

Tümü, eskiden hapis cezası verdiği ve bugün serbest kalan Taliban üyelerinden ölüm tehditleri alıyor. Dördü, eşini öldürdüğü için hapis cezası verdiği ve bugün kendilerini tehdit eden adamların isimlerini de veriyor.

Her biri, telefonlarına yağan mesajlar ve gelen aramalar sonrası en az bir kez telefon numarasını değiştirdi.

Hepsi şu an saklanıyor ve birkaç günde bir, kaldıkları yeri değiştiriyor.

Tümünün yıllardır yaşadığı evlerine Taliban üyeleri en az bir kez gelerek kadın hakimleri sordu. Komşuları ve arkadaşları da Taliban tarafından kadınların kaçtığı yerlere ulaşabilmek için sorgulandı.

Taliban Sözcüsü Bilal Karimi: Kimse onları tehdit etmemeli

Taliban Sözcüsü Bilal Karimi, BBC'ye "Kadın hakimler de diğer tüm aileler gibi korkmadan yaşamına devam etmeli. Kimse onları tehdit etmemeli. Özel ordu birliklerimiz bu tarz şikayetleri incelemeye ve eğer bir ihlâl varsa gereğini yapmaya hazır" yanıtını verdi.

Karimi, Taliban'ın eski hükümet çalışanları için verdiği "genel af" sözünü de hatırlatarak "Genel af sözümüzde samimiyiz. Ancak birileri ülkeyi terk etmek için başvuru yapmak isterse, onlardan ricamız bunu yapmamaları ve ülkelerinde kalmalarıdır" dedi.

Taliban cezaevlerinin kapılarını açıp tüm hükümlüleri serbest bıraktığında Taliban'la bağlantısı olmayan birçok suçlu da serbest kaldı.

(EMK)

*Haber ve fotoğraf: BBC