100. Yılda Ermeni Soykırımı'nın Sembolü: Unutma Beni Çiçeği

Renkleriyle geçmişi, bugünü ve geleceği simgeleyen ‘unutmabeni çiçeği’, Ermenilerin hayatında her geçen gün büyüyen bir yere sahip oluyor. Ermeni Soykırımı’nın 100. yılı anma etkinliklerinin sembolü olarak seçilen beş yapraklı ‘unutmabeni’ çiçeğinin her bir yaprağı, 1915’ten sonra Ermenilerin dağıldığı farklı kıtaları temsil ediyor.

Öte yandan, bu anlamlı senenin sembolü çiçek, Ermenilerin hayatında dövme, düğün pastası, hediyelik eşya, tırnak süsü gibi farklı şekillerde yer almaya, popülerleştikçe, bazılarına göre güçlü simgeselliğini de yitirmeye başladı.

Unutmabeni çiçeği, Orta Çağ’dan beri pek çok dilde benzer anlamda isimlerle anılıyor. Farklı dillerdeki bu isimlerin etimolojik kökeni ‘hatırlamak’la ilgili ki, Ermeni Soykırımı’nın 100. yılı anma etkinlikleri için seçilen ana mesajla da uyumlu: “Hatırlıyor ve talep ediyorum.”

Beş taçyaprak, Ermeni Diasporası’nın yaşadığı kıtaları temsil ederken, ‘unutmabeni’ çiçeğinin üstündeki dört renkten merkezinde yer alan siyah, Ermenilerin geçmişini; onun etrafını tıpkı Soykırım Anıtı – Tsitsernakaberd’in 12 sütunu gibi saran sarı renk ise, ışığı ve sonsuzluğu simgeliyor. Açık mor, bugünü; çiçeğin büyük bölümünü kaplayan koyu mor ise geleceği simgeliyor.

Pek çok şeyi birlikte simgeleyen bu çiçek, 2015’in başından itibaren beklenen popülerliğe hızla ulaştı. Televizyon sunucuları ve muhabirler, ‘unutmabeni’ rozetleriyle ekrana çıkıyorlar. Ermenistan’daki siyasi partiler ve Diaspora’daki sivil toplum kuruluşları da bu sembolü benimseyerek, kendi logolarında kullanmaya başladılar. Ermenistan Eğitim ve Bilim Bakanlığı’nın düzenlediği etkinliklerle okullara da giren ‘unutmabeni’ çiçeği, 24 Mart’tan beri ülke genelindeki tüm okullarda yetiştirilmeye başlandı. Toplamda 1,5 milyon adet üretilmesi planlanan ‘unutmabeni’ çiçeği, 24 Nisan günü Yerevan’daki Soykırım Anıtı’nı ziyaret edenlere de dağıtılacak.

Popülerleşen her simge gibi ‘unutmabeni’ çiçeği de Ermeni Soykırımı’nın 100. yılı için kullanılan diğer simgelerle birlikte ticarileşerek, pasta, dövme, tırnak süsü, su şişesi, şemsiye, papyon, makyaj malzemesi ve süs eşyalarında da görülür oldu. (FGD/NV)

* Bu yazı Agos gazetesinde yayımlandı.