90'ların başında, evde ilk bilgisayarımın başında "nasıl oluyor da oluyor" merakıyla kodlar ve programlarla uğraşırken başıma dikilen eski eşimin söylediği bir sözü hiç unutmuyorum: "Ne uğraşıyorsun böyle şeylerle çoluk-çocuk gibi!"
Aslında, gazetecilik mesleğine parmak eklemlerini sızlatan daktilolarla adım atmış bir kuşağın temsilcisi olarak ona hak vermem gerekirdi.
Ancak merak her zaman bende galip geldi.
Aradan 20 yıl ancak geçti. Bilgisayar ve internet, bildiğimiz, kanıksadığımız pek çok şeyi değiştirdi. Değişim daha da hızlanarak devam edecek. Bugün bulunduğumuz noktaya 10 yıl sonra geri dönüp baktığımızda „ne günlerdi" diyeceğiz.
Bu haftadan itibaren bilgi teknolojileri alanındaki gelişmelere kıyısından bucağından göz atacağız.
Havanda su dövmeyecek, boş laf üretmeyecek, ahkam kesmeyeceğiz.
İnternet ve bilgisayar denince birçok kullanıcı açısından yararlı olabilecek gözlem ve notlarımızı aktaracağız.
Açılışı birbirinden yararlı 5 web uygulamasını tanıtarak başlıyoruz:
Evernote.com, bir nevi zamane not kağıdı, kendilerinin deyimiyle "sanal hafızanız". Ceplerde akıllı telefonlar, çantalarda diz üstüler, evlerde diğer cihazlar olmak üzere çepeçevre sanal kuşatmaya alındığımız bu devirde evernote'un özelliği, platformlara ve işletim sistemlerine bağlı olmaksızın verilerinizin senkronizasyonunun sağlanması... Metin, görüntü ve ses dosyası şeklindeki notlarınıza yalnızca e-postanız ve tarayıcı arayüzünüzden değil, akıllı telefonunuz ve PDA cihazınız üzerinden de erişebiliyorsunuz. İşin güzel yanı, başta Firefox, Safari ve Google Chrome olmak üzere belli başlı tarayıcılar için eklentilerinin de geliştirilmiş olması... Aylık 50 Mb'lık kotayı aşmadığınız sürece evernote'u ücretsiz kullanabiliyorsunuz.
Dropbox.com son dönemde hayli ilgi toplayan online depolama ve yedekleme hizmetlerinden. 2 Gb alanın ücretsiz olarak emrinize verildiği kısa üyelik işleminden sonra bilgisayarınızda bir dropbox klasörü oluşturuyor, bu klasörün içine sürüklediğiniz metinden fotoğrafa her türlü veri, platformdan bağımsız olarak internete bağlı herhangi bir cihazdan erişilebilir hale geliyor. Dropbox'taki verilerinize Windows, Linux ve Mac işletim sistemine sahip ayrı ayrı bilgisayarlar üzerinden ulaşabilir, yapacağınız değişiklikler her cihaz için geçerli olacaktır. Dropbox, yeni üye ve arkadaşlar getirmeniz halinde sizi 250 Mb ek alanla ödüllendiriyor. Ücretsiz kullanıcı en fazla 5 Gb ile sınırlanmış.
İnternet birçok şeyi kolaylaştırmış olabilir, ama her geçen gün bir yenisi eklenen şifrelere sahip çıkmak, koruyup-kollamak, üstüne üstlük ihtiyaç duyulduğunda hatırlamak, zaman zaman herkesi daraltıyor. Burada kullanıcı adı ve şifre saklama programları gündeme geliyor. İşte bu alanda üretilen birçok ücretli programa çok iyi bir alternatif: KeePass. Açık kaynak kodlu olması KeePass'ın güvenilirliğini daha da artırıyor; dünyanın dört bir yanından gönüllü yazılımcılar KeePass üzerinde çalışıyor. Windows, Mac, Linux işletim sistemlerinin yanı sıra Android'den iPhone'a hemen bütün akıllı telefonlarda çalışıyor. Belki de en güzel yanı, şifre ve kullanıcı adlarının kriptolu olarak saklandığı KeePass belgesinin dropbox.com aracılığıyla saklandığında her cihazınızdan erişilebilir hale gelmesi.
Ücretsiz web ofis sistemi denince Google Docs'u hatırlayanlara iyi bir alternatif: zoho.com. Hem Google'ın çaresiz kaldığı docx gibi formatları açabiliyor, hem de bazı belgelerde "bu biraz fazla büyük, beni aşar" diye nazlanmıyor. Son derece kullanışlı bir ara birimle belgelerinizi düzenlemenizi, yeni belgeler üretip cihazınıza kaydetmenizi sağlıyor. Zoho.com'a ücretsiz üyelik 1-2 dakikayı buluyor. Ama o kadar vakit ayıramayanlar için google ya da yahoo kullanıcı adı ve şifresiyle giriş de mümkün.
Ve son olarak bir web ofis uygulaması daha: Prezi.com. Powerpoint imzalı, birbirine benzer "seri üretim" gösterilerden sıkılanlara önerilir. Ücretsiz. Üyelikten sonra kullanım için video tutoriallara 5-6 dakika zaman ayırmakta yarar var.
Vazgeçilmez bulduğunuz uygulama ve hizmetler varsa bildirin, onları da tanıtalım.(NH/EÜ)
