Bu seçimlerde mantık ve ideoloji yerine sadece duygular var: Korku, öfke, endişe. Yunanistan seçmeni sandık başına böyle gidiyor.
Televizyonda politik programları izleyenler Pazartesi günü Yunanistan haritadan silinecek hissine kapılabilirler.
Şimdiye kadar hükümet kurma şansı yakalayamamış hiçbir partinin yurt içinde ve dışında bu kadar endişe yaratması görülmüş bir şey değil.
Vekillik ''koşuşturmacası''
Yunanistan 1974’den, Cunta’dan beri 16. kez sandık başına gidiyor. Önceki 15 seçim hep Yeni Demokrasi Partisi ve PASOK arasında bir yarışma gibiydi.
Bu iki partinin birbiri peşi sıra kurdukları hükûmetlerin elindeki devlet mekanizması anketlerde ilk parti olarak görünen Syriza için durumları zorlaştıracak.
GPO’nun önceki gün açıkladığı son kamuoyu yoklamasına göre (20-22 Ocak verileri) seçmenlerin bir kısmi yüzde 10’u serçe kuşları gibi bir partiden bir partiye koşuşup, kime oy verecekleri konusunda halen kararsız. Milletvekilleri arasında ise seçim arifesinde bir partiden öbür partiye geziye çıkanlar az değil:
* Aşırı Sağda yer alan Bağımsız Yunanlılar Partisi (Anexartiti Elines/ Ανεξάρτητοι Έλληνες) milletvekili Bayan Raxil Makri Syriza’ya geçti!
* PASOK listesinden milletvekili seçilen, son hükûmetin Kültür Bakanlığı yardımcı bakanı aktris Ancela Gereku Yeni Demokrasi Partisi’nden adaylığını açıkladı. Gereku Andreas Papandreou’nun favorisi olarak PASOK’taydı ama, Papandreu’un seçimlerden üç hafta önce kurduğu KIDISO’da yer almayı tercih etmedi.
Özetle, milletvekilleri, sadece Parlamentoya girme koşuşturmacasında; ‘’Biz yine orda bulunalım da, hangi partiden olursa olsun’’.
Syriza yüzde 32,5
Bu seçimlere 18 parti ve dört çatı partisi katılıyor. Anketlere göre sadece sekiz parti parlamentoya girebilecek. Bir partinin Meclise girebilmesi için en az yüzde 3 oy alması gerekiyor.
GPO’nun bu son anketinde Syriza yüzde 32,5, Yeni Demokrasi yüzde 26,5, “Nehir” partisi yüzde 5,8, Komünist Partisi yüzde 5, Altın Şafak yüzde 5, PASOK yüzde 4,4, KIDISO yüzde 3, Bağımsız Yunanlılar yüzde 3,4 olarak görülüyor.
Kamuoyu yoklamalarında Yeni Demokrasi Partisi’nden bazı seçmenlerin umutsuzluktan Syriza’ya oy verecekleri anlaşılıyor.
Hafta başında, Fransa’dan Mari Le Pen’in de “Syriza’nın kazanacağını umut ediyoruz” açıklaması ortalığı karıştırdı. Syriza’ya ‘’siz aşırı sağ ile kardeşlik kurdunuz’’ yorumları yapıldı.
Samaras’tan kayıt dışı kayıt
Yunanistan Başbakanı Antonis Samaras’ın propaganda videosu hazırlanırken bir şekilde kayda geçen sözleri sosyal medyada dolaşıma girdi.
Kayıtta, yönetmen ‘’daha fazla gülümseyin, biraz erotik olun’’ diyor. Samaras da ‘’eh işte, tamam, seks için en iyi zaman şimdi‘’
Avrupa Birliği’nin telaşı
Avrupa Birliği yetkilileri Yunanistan’da şimdiye kadar hükûmetlerde yer alan partilerin tekrar hükûmet kurmaları gerekliliğini ve değişik sonuçlar olursa kaos geleceğini, yardımın kesileceğini, her fırsatta, her dilde vurguluyorlar.
Yani Pazartesinden sonra tek yol …uçurum!!
Uluslararası Reuter Haber Ajansı’nın başında bulunan gazeteci iki gün evvel haberlerde Yunanistan’ın Avrupa’nın desteğinin nasıl kaybedileceğini anlatıyordu.
Cohen’in şarkısı
Syriza’nın önceki günkü son açık hava toplantısı Omonoia meydanında gerçekleşti. Toplantının sonunda Leonard Cohen’in First we take Manhattan than we take Berlin (Önce Manhattan, sonra Berlin’i alırız) şarkısı duyuldu megafonlardan. Acaba Bayan Merkel’e bir mesaj mı idi, yoksa espri mi?
Bu arada İspanya’nın ‘Podemos’ partisinin başkanı Pablo Iglessias Turrion, Syriza’nın lideri Aleksis Tsipras ile birlikte seçmenleri “venceremos” diyerek selamladı ve “Halklar Avrupa’ya yeni bir sayfa açsın’’ dedi.
Syriza seçilirse/seçilmezse Soruları
Seçim günü yaklaştıkça Syriza'nın seçilmesi durumuyla ilgili sorular da artıyor.
* Syriza koalisyon hükümeti kurmak durumunda kalırsa hangi parti/lerle birlikte olacak?
* Ya Altın Şafak üçüncü parti çıkarsa…
* Tekrar seçimlere gidilmemesi için Pasok veya Yeni Demokrasi Partisi'yle koalisyon kurarsa…
* Ya Avrupa Merkez Bankası yardımı durdurursa…
* Ya emekli maaşları için paralar yoksa…
* Ya Avrupa Birliği yeni bir anlaşma yapmak istemezse…
''Gece mafyası''
Son günlerde şiddet haberleri de gündemde. 17 Kasım örgütünden Savas Ksiros’un yeniden yakalanmasından sonra hapishanede ''Gece Mafyası'' kurulduğuna dair haberler çıkıyor.
Şantajcılarla aynı cezaevinde bulunan eski bakan Akis Cohacopulos arasında bağlantılardan söz ediliyor. Bir büyük gemi satın alıp kaçak mülteci işinden ayda 30-35 bin Euro kar elde etmek istedikleri de yazılıyor.
“Terör” örgütleri ile şantajcıların doğrudan doğruya bağlantıları her gün yapılan tutuklamalardan sonra, daha da açığa çıkıyor.
Kış seçimi
Yunanistan’da seçimler genelde sonbahar veya ilkbaharda yapılıyor.
Ocak ayında, havanın kötü olması durumunda özellikle dağ köylerinde yaşayanlar sandık başına gitmekte zorlanabilir. Bu durumun seçimlere katılma oranını etkileyebileceği düşünülüyor.
Medya ‘’kayıyor’’ mu?
En büyük medya kuruluşlarından DOL’un (Lambrakis) Ta Nea gazetesi Cuma günü çıkan Cumartesi sayısında --bütün gazeteler seçim nedeniyle Cumartesi ve Pazar sayılarını bir gün önce çıkarıyor-- ilk sayfada sadece Syriza’ya ait haberler veriyor.
Şimdiye kadar Syriza’ya karşı bir sürü yazı yayınlayan gazete galiba rota değiştiriyor.
Bu da basının kararlılığı! Ve onuru! Aynı kaymalar bazı televizyon kanallarında da belli olmaya başladı…”
Sonuçlar 21.30'dan itibaren
Seçim sonuçları Pazar günü saat 21.30 gibi, yüzde 3’e çok yakın olup da parlamentoya girme/girmeme sınırındaki partiler çok değilse, bir netliğe kavuşmaya başlayacak.
Sonuçlar sandık yetkililerinden cep telefonu aracılığı ile Bakanlığa gönderilecek. (NÇ/B)
* Niki Çilingiroğlu, gazeteci, Atina. İstanbul Cihangirli.