Yeni yıla "Düdüklü Tencere Orkestrası"nı okuyarak girdim. Işıl adında bir çocuğun anlatımıyla yazılan kitabı biraz geç okuduğumu fark ettim.
Sevgi, arkadaşlık, cesaret, ayrımcılık karşıtı dilin yanı sıra öfke ve hırsla baş etmenin yolunu mizahla aşmayı sağlayan kitap, çocuk olma halini, çocukların oyun oynama hakkını ve çocuk - ebeveyn ilişkisini özetliyor.
Günlük hayatımızda tanıdık örnekleri göreceğimiz kitapta, coğrafyanın gerçekliği akıcı, sade bir dille hissettiriliyor. Kitabın ana karakteri Kitap boyunca ilk gördüğü insanlara yönelik düşünceleri ve benzetmeleri Işıl'ın kılı kırk yaran bir gözlemci olduğunu gösteriyor.
Arkadaşlık, vefa ve sevginin aşamayacağı hiçbir engelin olmadığını hatırlatan kitap, farklılıkların zenginlik olduğunu, çocuklar arasındaki arkadaşlıkta sınıfsal veya etnik kimliğin bir işe yaramadığını macera dolu bir anlatımla gözler önüne seriyor. Tarih profesörü anne ile mimar babanın temsil ettiği orta sınıf ailenin sosyal kızı Işıl, "başarı"ya tapmış çok zengin bir ailenin diktacı disiplini altında çıkış arayan Ali veya "Aliciğim" ile yoksul ama mutluluğu kültürel mitlerden alan Roman çocuğu Gelincik'in mizahla dolu yaz tatili öyküsü için sabırsızlanabilirsiniz.
Aile içi ilişkiler, kadın ve erkeklere biçilmiş rolleri tersyüz eden, erkeği mutfağa koyan, kadının başarısını hissettiren ve çocuğun sorumluluk alabileceğini de okuyucuyla buluşturan esere tek eleştirim, bir parça hayvan türleri arasında ayrım tonunu hissetmiş olmamdır.
'Sanki başka bir gezegen burası'
Kendisini ansızın bir anda Gelincik'lerin yaşam alanında bulan Işıl'ın, "Sanki başka bir gezegen burası" diye anlattığı eserden bir tutam bırakayım:
"Onlar çaldı ben oynadım, alkışlıyor herkes. Teyze iki parmağıyla ıslık çaldı. 'Kız, sen bizdensin! O nasıl oynamak öyle!' diye bağırdı. Sanki başka bir gezegen burası. Sadece komik şeyler var, hep gülünüyor ve göbek atılıyor. Konfeti yerine barbunya kabukları uçuyor. Çaydanlık, ipteki çamaşırlar, hatta ağaçlar bile dans ediyor. Yorulmasam günlerce oynarım."
Başarabilecek mi?
Çocukların sahilde başlayan arkadaşlık hikâyesi, "Düdüklü Tencere Orkestrası" eşliğinde "göbecik gezegeni"ne kadar gidiyor. Dilge Güney'in kaleme aldığı ve 2021 Muzaffer İzgü Çocuk Romanı Yarışması Birincilik Ödülü'ne değer görülen eseri sadece çocukların değil, ebeveynlerin de okumasını öneririm. Devamı için kitabın sayfalarını çevirmeye buyrun...
Kitap: Düdüklü Tencere Orkestrası
Yazar: Dilge Güney
Yayınevi: Bilgi Yayınevi
Okuma Yaş Grubu: 8 ve üstü
(SYZ/AÖ)